Het is misschien een ongemakkelijke boodschap, maar een gemiddelde uitvaart is niet bepaald milieuvriendelijk. Zeker bij crematies komt veel CO2 vrij. DELA probeert uitvaarten flink te verduurzamen. En met succes. Ilse van de Voort is mvo-manager bij coöperatie DELA en weet er alles van.
Het is logisch en daardoor te verwachten, dus Van de Voort bevestigt het maar meteen: het grootste deel van de energierekening van een crematorium gaat naar de gasovens, omgerekend zo’n 60 m3 aardgas wordt per crematie verstookt. In een goed geïsoleerd crematorium komt 90% van het gasgebruik voor rekening van de oven, in de wat oudere panden zo’n 54%. Ilse van de Voort is iedere dag hard aan de slag om te uitstoot van de uitvaartorganisatie terug te dringen. “Dat lukt al goed door via Greenchoice groene stroom in te kopen”, aldus de mvo-manager van DELA. “Maar we willen natuurlijk liever ook minder energie gebruiken.”
Ook crematoria worden aardgasvrij
“Dus zijn we bezig om gasgestookte ovens uit te faseren”, gaat de mvo-manager van DELA verder. “En te vervangen door elektrische ovens.” Deze maatregel is een van de meest effectieve manieren om de duurzame ambities van DELA na te streven: in 2030 klimaatneutrale uitvaarten verzorgen. In 2019 kreeg het crematorium in Geleen al een elektrische oven en in 2020 het crematorium in Maastricht. En ook de locatie in Bilthoven is ervan voorzien, als onderdeel van een grote renovatie die het gebouw meteen compleet gasloos maakt. Naast Geleen, Maastricht en Bilthoven is er nog genoeg te doen. DELA heeft 23 crematoria en 35 uitvaartcentra, en door de overname van Yarden komen daar nog ongeveer 50 locaties bij.
Elektrische ovens zijn veel efficiënter
Doordat een elektrische oven uitgaat van een andere techniek dan een gasoven, verbruikt deze veel minder energie, zo’n 80% minder. De resterende benodigde energie is elektriciteit in plaats van gas. Op twee fronten goed bezig dus. Van de Voort legt de efficiëntiewinst van de elektrische oven uit: “Bij een gasoven heb je veel energieverlies door de rookgassen die vrijkomen. Bij een elektrische oven is dat niet het geval. Bovendien blijft de elektrische oven veel beter op temperatuur. Die hoef je niet iedere keer, zoals bij een gasoven, weer opnieuw op te warmen. Dat scheelt een hoop energie.”
Duurzame kisten in trek
Het is niet alleen DELA zelf die standaard inzet op duurzame uitvaarten, ook in wensen van overledenen en hun nabestaanden komt het thema steeds vaker terug. Van de Voort: “We zien dat bijvoorbeeld in de toename van de interesse in uitvaarten op natuurbegraafplaatsen.” Dat heeft ook gevolgen voor de uitvaartkisten die worden gebruikt. DELA is naast uitvaartverzorger ook uitvaartverzekeraar en nabestaanden zijn standaard verzekerd voor een massief FSC-houten kist met milieuvriendelijk (bio)katoenen voering. “Die is biologisch afbreekbaar en dus beter voor de ondergrond, beter dan een kist van spaanplaat, waar veel lijm, hars en folie in is verwerkt.”
De vele onderdelen van een uitvaart
Feitelijk bezien is een uitvaart een evenement, met een treurige aanleiding uiteraard, maar de overeenkomst is dat in korte tijd veel geregeld moet worden, en dat er veel mensen bij elkaar komen. Op alle onderdelen van zo’n evenement kan milieuwinst worden geboekt. Zogezegd, op de kisten. “Maar ook op de bloemstukken bijvoorbeeld”, stipt Ilse van de Voort aan. “Waarom moeten we die iedere keer opnieuw verse bloemen aanschaffen, voor een paar uur? We stellen daarom ook herbruikbare rouwstukken beschikbaar, net zo mooi, maar veel langer bruikbaar.”
Elektrische rouwstoet
Ook in het vervoer is winst te behalen. Los van het eigen leasewagenpark (waarvan 39% al elektrisch is), worden ook de rouwwagens duurzamer. “Die zijn niet van ons”, legt Van de Voort uit, “maar van onze leveranciers. Die proberen we te stimuleren om ook elektrisch te gaan rijden.” In Amsterdam en Den Haag is dat onlangs gelukt. “Wij gaan een langetermijncontract met een leverancier aan, waardoor die de ruimte en het vertrouwen krijgt om te investeren in duurzame rouwwagens.”
De uitstoot per uitvaart gaat steeds verder omlaag
Ilse van de Voort houdt van een langetermijnperspectief, maar niet erg van strategische plannenmakerij zonder daarnaast ook echt aan de slag te gaan. Al deze genoemde concrete maatregelen – en nog meer, bijvoorbeeld de zonnepanelen op zeven rouwcentra – heeft DELA de afgelopen periode daadwerkelijk genomen. En stuk voor stuk brengen ze DELA dichter bij haar duurzame ambities. Van de Voort over de stand van zaken, rekenend in de CO2-uitstoot per uitvaart: “We komen van 1.250 kilogram CO2 per uitvaart, in 2019 is die gedaald naar 1.000. Dat is al een mooie stap.”
Op naar 2030
Over 2020, toen de uitstoot verder omlaag dook naar 500 kilogram, kan de mvo-manager lastig iets zinnigs zeggen. Door de strenge coronamaatregelen konden maximaal dertig bezoekers een uitvaart bijwonen, waardoor het autovervoer van bezoekers naar een uitvaartlocatie, dat relatief veel uitstoot veroorzaakt, minimaal was. Van de Voort kijkt daarom uit naar de nieuwe cijfers over het afgelopen jaar. Met nieuwe plannen en verduurzamingsmaatregelen in 2022 maakt DELA gestaag haar ambities waar.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op de website van Greenchoice