Nederlanders zijn bewust bezig met de invulling van een gezonde en duurzame levensstijl. Toch zijn smaak, prijs, gemak nog altijd een van de belangrijkste drijfveren om voor een product in de schappen te kiezen, zo blijkt uit onderzoek van Advice in opdracht van het European Milk Forum. Duurzaamheid is bij het maken van productkeuzes dus niet leidend. Consumenten zijn vooral op andere manieren bezig om klimaatverandering tegen te gaan. Zij zien voor verduurzaming van voedsel vooral een bijdrage weggelegd voor de voedselproductieketen en verantwoordelijkheid hierin, van voedselproducent tot supermarkt. Mede dankzij verduurzaming in de voedselproductieketen blijkt de Hollandse pot een goed vertrekpunt voor een duurzaam eetpatroon dat ook voorziet in de dagelijkse benodigde voedingsstoffen.
De ‘Schijf van Vijf’ van het Voedingscentrum wordt door consumenten breed beschouwd als een belangrijke richtlijn voor een gezond dieet. Eten volgens de Schijf van Vijf betekent dat je alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt om gezond te blijven en fit de dag door te komen.1 Het rekening houden met duurzaamheid van producten voegt een nieuwe dimensie toe aan het eetpatroon volgens de Schijf van Vijf.
Optimeal: duurzaamheid als extra dimensie in eetpatroon
In aanvulling op de bestaande Schijf van Vijf heeft het Voedingscentrum in samenwerking met Blonk Consultants, onlangs het ‘Optimeal’-model ontwikkeld: een rekenmodel dat een relatie legt tussen gezonde en duurzame voeding, binnen de kaders van de dagelijks aanbevolen hoeveelheden voedingsstoffen. Dit model maakt het mogelijk om veranderingen in eetpatronen (op basis van de benodigde voedingsstoffen) te toetsen aan hun impact op CO2-voetafdruk en kosten. Hieruit blijkt dat de Nederlandse keuken zorgt voor een gezond en evenwichtig eetpatroon, dat ook nog eens prima betaalbaar is, en zoals de naam al zegt aansluit bij de Nederlandse eetcultuur. Daarnaast heeft het een relatief lage milieubelasting omdat relatief veel producten van eigen bodem komen.
Hollandse pot
Consumenten lijken het echter nog lastig te vinden om duurzame keuzes te maken, vooral omdat smaak, prijs en gemak leidend zijn. Toch blijkt uit onderzoek dat consumenten veelal duurzame maaltijden op tafel zetten. Een groot deel van de consumenten hanteert namelijk een traditioneel Nederlands dieet (38%). De traditionele ‘Hollandse pot’ blijkt bij het in acht nemen van de benodigde voedingsstoffen en de invloed op klimaat en kosten een uitstekend vertrekpunt voor een verantwoord, betaalbaar en duurzaam eetpatroon. Dit biedt perspectief: door bewuster voor producten afkomstig uit Nederland te kiezen, gepaard met de continue verbeteringen en (lokale) samenwerking in de productieketen, is een duurzamer eetpatroon haalbaar .
Groene productieketen
Het denken over gezonde en duurzame voeding staat niet stil. Dat geldt ook voor de manier waarop voedselmakers in Nederland bezig zijn met duurzaamheid. De Nederlandse eetcultuur bevat zuivelproducten zoals melk, kaas en yoghurt, die waardevolle voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft bevatten en dus dagelijks worden aanbevolen op de schijf van Vijf. Melkveehouders en de zuivelindustrie zijn continu bezig om verder te verduurzamen om de duurzaamheidsdoelen van 2030 te verwezenlijken. Zij doen dit onder meer door het verantwoord beheren van het landschap, het energieverbruik te verlagen en groener te maken en de biodiversiteit te bevorderen. Op die manier blijft de zuivelsector als Nederlands cultureel erfgoed een bijdrage leveren aan een verantwoord, evenwichtig en duurzaam voedingspatroon.
Campagne duurzaamheid zuivelsector
Dit consumentenonderzoek is uitgevoerd door Advice in opdracht van het European Milk Forum en maakt onderdeel uit van een campagne in zes Europese landen over duurzaamheid in de zuivelsector. Met de campagne informeren zuivelorganisaties over de activiteiten van de Europese zuivelsector op het gebied van duurzaamheid (klimaatmaatregelen, grondgebondenheid, biodiversiteit, kringlooplandbouw etc.). Het een en ander in de context van de toenemende wereldvraag naar betaalbare, gezonde voeding. De campagne ‘European dairy on track’ loopt tot en met 2020 in Frankrijk, België, Nederland, Ierland, Noord-Ierland en Denemarken en is medegefinancierd door de Europese Commissie. De campagne wordt in Nederland gevoerd door de Nederlandse Zuivel Organisatie.
Over European Milk Forum
European Milk Forum (EMF) is een samenwerkingsverband van zuivelorganisaties die zich bezighouden met verschillende voorlichtings- en communicatiecampagnes over melk en zuivel in en buiten Europa.
1 Zie website van het Voedingscentrum: https://www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/wat-is-gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf-.aspx