Ruim vijftien jaar geleden begonnen Groningse studenten het Interfacultair KoffiebekertjesOverleg (IKO). Het was een poging om de milieuvervuilende plastic bekertjes uit de universiteit te verdrijven. De actie was een groot succes, studenten en personeel haalden al snel koffie in een eigen mok. Maar inmiddels kunnen de Groningse studenten weer van voren af aan beginnen, verzucht Paul van Dam van het Studenten Milieu Overleg Groningen (SMOG), de opvolger van het IKO. De plastic bekertjes hebben een overtuigende come-back gemaakt.
Ook op andere gebieden is de universiteit niet altijd zo duurzaam bezig, stelt Van Dam vast. Zo wordt er bijvoorbeeld lang niet altijd dubbelzijdig gekopieerd. “Daarvoor moet het apparaat in een bepaalde stand, dat is een kleine moeite, maar daar denkt niet iedereen aan.” Wel heeft de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) groene stroom. Al is het de vraag hoelang nog. “In januari wordt de energieleverantie Europees aanbesteed. We weten niet of de groene stroom dan blijft. Maar we houden het in de gaten!” Groene stroom De RUG is zeker niet de enige instelling die op het gebied van duurzaam ondernemen nog wat te verbeteren heeft, weet Olivier Hermanus, voorzitter van het Landelijk Hogeschool en Universitair Milieuplatform LUMPH, een netwerkorganisatie van milieubewuste studenten. Overal worden er tonnen papier verspild en branden er regelmatig lichten in verlaten ruimtes. Ook zijn biologische broodjes zeldzaam in de kantines en mensae, merken de studenten. Hermanus: “De instellingen zijn best bereid iets te doen. Het invoeren van bijvoorbeeld Max Havelaar-koffie lukt goed.” En als het geld bespaart, zoals met energiebesparingen, hebben de hogescholen en universiteiten best oren naar wat verandering. Maar zodra iets geld kost, kost het veel moeite om de instellingen over te halen, zegt Hermanus. “Slechts een klein gedeelte heeft bijvoorbeeld groene stroom. Dat is veel te weinig”, vindt hij. Zeker omdat hogescholen en universiteiten een voorbeeldfunctie hebben. “De ministeries hebben twintig tot dertig procent groene stroom en verkopen vaak biologisch producten in de kantines. Voor hogescholen en universiteiten, is dat echter veel te duur.”
Maar er is ook goed nieuws te melden over het milieubewustzijn in het hoger onderwijs. Steeds vaker verschijnen er modules over duurzame ontwikkeling op het rooster, vertelt Iris van der Cingel van Duurzaam Hoger Onderwijs (DHO). “We brengen elk jaar een boekje uit waarin staat wat er allemaal op dit gebied gebeurt op hogescholen en universiteiten. Vorig jaar was dat zoveel dat het slimmer was alles op onze website te plaatsen.” Door onder meer boekjes uit geven en via publicaties op de website probeert DHO docenten en studenten te laten zien hoe ze met hun studierichting kunnen bijdragen aan een duurzame leefomgeving. En vooral ook wat ze samen met andere studierichtingen kunnen doen. DHO heeft hierbij sinds dit jaar een steuntje in de rug, want de Verenigde Naties hebben de komende tien jaar uitgeroepen tot Onderwijsdecennium van duurzame ontwikkeling. DHO hoopt dat dit VN agendapunt het belang van ‘duurzaam’ onderwijs extra zal onderstrepen. Want uiteindelijk zijn het natuurlijk de studenten van nu die samen de complexe milieuproblemen moeten oplossen, stelt van der Cingel.