Niet minder dan 50% van het plastic wat wordt geproduceerd in Europa gaat verloren: het verdwijnt in de verbrandingsoven, zwerft rond als afval of kan niet gerecycleerd worden. Hierdoor verliezen kunststoffen draagvlak in het maatschappelijk debat. Dit is jammer, want ze zijn functioneel, licht en sterk en daardoor breed inzetbaar. Om de herwaardering van plastic mogelijk te maken, dient de inrichting van de hele keten – van productie over inzameling en sortering tot recycling en eindgebruik – gekoppeld te worden aan nieuwe technologische ontwikkelingen. Met dit doel voor ogen verenigden de Nederlandse instituten ISPT en DPI partijen uit de plastic-, levensmiddelen- en recycling/afval industrie in een internationaal samenwerkingsverband rondom circulaire plastics. 

Het belang van plastic in onze maatschappij kan niet voldoende worden onderstreept. Tjeerd Jongsma, directeur van het ISPT, haalt de voedingsindustrie aan als voorbeeld: “Nu al haalt in de vers-keten 50 tot 70 procent van het voedsel vaak de consument niet eens. Om dat terug te brengen, zijn plastic verpakkingen instrumenteel. We moeten daarbij natuurlijk wel voorkomen dat ze in het milieu terechtkomen.” Deze uitspraak vindt bijval bij Anton van Beek, Group President UK, Nordic and Benelux bij Dow Chemical: “Plastic is bovendien te waardevol om als afval te worden gezien. Plastic afval is een grondstof voor circulariteit.” Jacques Joosten, directeur van DPI, vult aan: “Er zijn gelukkig genoeg technologieën om plastic te recyclen, maar het vervolgens op industriële schaal implementeren is een heel andere kwestie. In dit samenwerkingsverband ontwikkelen we technologie om de complexe logistieke keten van plastics, die zich over heel Europa uitspreidt, te sluiten”.

Volledige waardeketen aanpakken

Jongsma licht toe dat om een circulaire waardeketen in plastic in te richten alle partijen – van productie over inzameling en sortering tot recycling en eindgebruik – met elkaar verbonden dienen te worden én dat dit op internationaal vlak dient te gebeuren: “Voor een goed circulair proces moeten alle grondstoffen weer bij de producent terugkomen en is de minimale scope dus ook Europees. Essentieel daarbij is dat we de logistieke en technologische uitdagingen met elkaar verbinden.”

Chemiebedrijven, voedingsproducenten en afvalverwerkers uit verschillende landen, waaronder het wereldwijde verpakkingsbedrijf Amcor, recycling-multinational Tomra, afvalverwerker Omrin, internationale speelgoedfabrikant LEGO en chemiereuzen als Dow en Nouryon, zijn al aangesloten bij het internationale samenwerkingsverband. Onder normale omstandigheden hebben de partijen uit deze bedrijfstakken weinig gelegenheid om elkaar te ontmoeten, maar onder de hoed van initiatiefnemers ISPT en DPI komen ze elkaar tegen.

Logistiek en chemische recycling centraal

Het realiseren van de missie van een internationale, circulaire kunststof waardeketen start met twee projecten. In het eerste project is wordt plastic uit post-consument afvalstromen uit verschillende gebieden in Europa in detail geanalyseerd: uit welke materialen (polymeren, additieven, contaminanten….) bestaan deze afvalstromen en welke recyclingtechnieken – mechanisch én chemisch – kunnen hierop toegepast worden? Er zullen scenario’s geschetst worden hoe al in 2025 verbeteringen in het materiaal en de sortering doorgevoerd kunnen worden.

In een tweede project wordt chemische recycling (m.n. pyrolyse en vergassing) in meer detail en als onderdeel van de keten geanalyseerd. Bij deze techniek wordt plastic afval teruggebracht tot de chemische bouwstoffen die vervolgens gebruikt kunnen worden om weer plastics te maken. Er wordt onderzocht wat de relatie is tussen input kwaliteit, het proces met de diverse procesfactoren en de output kwaliteit en hoe deze relatie kan worden beïnvloed.

Mét elkaar naar het beste circulaire systeem

De actieve werving om meer bedrijven en organisaties uit verschillende landen aan te sluiten gaat onverminderd door en wordt ondersteund door de bestaande partners. Ook de Nederlandse Werkgeversorganisatie VNO-NCW is actief aangehaakt. Anton van Beek onderstreept: “Door samenwerking ín de keten, met de eindgebruiker, de converter, de brand owner en de producent, kun je kijken hoe je mét elkaar het beste circulaire systeem kunt bouwen.”