,,We doen al jaren aan gezondheidszorg voor onze mensen in Afrika”, aldus een woordvoerder. ,,Omdat de zorg er in veel landen slecht is, hebben we de brouwerijen eigen klinieken. Het verstrekken van deze medicijnen past dus binnen wat we al deden.”
Heineken is het eerste Nederlandse bedrijf dat deze stap neemt. Unilever zorgt wel al voor voorlichtingscampagnes en preventie onder haar werknemers. In het buitenland zijn er al enkele multinationals die zelf aids-middelen verstrekken aan personeel in Afrika. Eerder dit jaar maakte Daimler Chrylser bekend dit in Zuid-Afrika te gaan doen.
Minister Herfkens (Ontwikkelingssamenwerking) reageert positief op het initiatief. ,,Het is natuurlijk goed dat een bedrijf zich verantwoordelijk voelt voor het welzijn van zijn personeel”, laat zij via een woordvoerster weten. ,,Maar het mes snijdt ook aan twee kanten: het is ook in het belang van Heineken, dat is gebaat bij gezond of goed functionerend personeel.”
In Afrika wonen ongeveer 25 miljoen mensen die met het hiv-virus zijn besmet – zo’n 70 procent van alle aids-patiënten wereldwijd. Ook veel bedrijven op het continent krijgen te maken met verspreiding van de ziekte onder het personeel. Dat leidt tot bijvoorbeeld een hoog ziekteverzuim en hoge kosten voor de medische zorg door het bedrijf. Heineken is de op twee na grootste bierbrouwer in Afrika.
De brouwer zegt nog niet eerder met de medicijnverstrekking te zijn begonnen wegens de complexiteit van de behandeling. ,,Als je de cocktailmedicijnen die wij gebruiken, verstrekt, moet je regelmatig bloedonderzoek doen bij de patiënten. De dosering en mix van de medicijnen wordt steeds aangepast aan het bloedbeeld. Daar heb je specialisten voor nodig.” De Nederlandse multinational is een samenwerkingsverband aangegaan met de Nederlands-Amerikaanse organisatie Pharm Access. Die koopt de medicijnen in en doet de bloedtesten.
Eind van dit jaar worden de experimenten in Rwanda en Burundi, waar Heineken zo’n 1500 medewerkers in dienst heeft, geëvalueerd. Voor die tijd wil het concern ook een eigen aids-beleid op papier zetten. Het is de bedoeling dat de medicijnverstrekking daarna wordt uitgebreid naar heel Afrika.
Minister Herfkens voert later deze maand met diverse Nederlandse multinationals, waaronder Heineken, overleg over maatschappelijk verantwoord ondernemen in ontwikkelingslanden. Het worden ‘open gesprekken’ over de mogelijkheden en verantwoordelijkheden van bedrijven. ,,Dit soort initiatieven als van Heineken zijn mooi”, aldus haar woordvoerster, ,,maar tegelijkertijd kan het ook leiden tot een tweedeling. Personeel krijgt wel medicijnen en andere mensen niet. Op dat soort dilemma’s hebben we nog geen goed antwoord.”