In de CSRD zijn er 2 grote ‘waves’. De eerste wave rapporteert volgend jaar al (2025) over boekjaar 2024. Wave 2 volgt een jaar later en omvat de grootste groep bedrijven, tussen de 30.000 en 40.000 in de EU, vergeleken met ca. 10.000 bedrijven in wave 1.
Je valt in de tweede wave als je 2 van de 3 volgende parameters afvinkt:
- 250 medewerkers
- €50 miljoen omzet
- €25 miljoen balanstotaal.
Het is die groep die de timing volledig onderschat. De grote meerderheid van wave 2 was eind 2023 nog niet gestart aan hun dubbele materialiteitsassessment (DMA), het fundament van de CSRD.
Wat betekent dat ze 2 timing-aspecten niet begrijpen:
- Dichtstbijzijnde deadline
- Doorlooptijd
Waarom? 2026 voor het eerste rapport is toch nog mijlenver weg?
Niet helemaal. Laat ons een back-planning doen.
Onderschatting #1: Dichtstbijzijnde deadline
Je rapporteert in 2026 over boekjaar 2025. Dus moet je data kunnen meten vanaf januari 2025. Daarin heb je 2 soorten bedrijven. Laat ons soort 1 “Utopie” noemen en soort 2 “Realiteit”.
- “Utopie”-bedrijven hebben alle beschikbare brondata al tot hun beschikking. Misschien moeten ze die nog uit hun systemen krijgen tegen het moment dat ze moeten rapporteren, maar de eigenlijke data is er. Mooi!
- “Realiteit”-bedrijven hebben niet alle benodigde brondata. En zullen dus een meetsysteem moeten implementeren tegen het einde van 2024 om het gehele boekjaar 2025 te kunnen meten.
Dat is onderschatting #1: Dichtstbijzijnde deadline. Rapporteren in 2026 betekent klaar zijn tegen eind 2024. Nog zo’n 11 maanden.
Onderschatting #2: Doorlooptijd
Maar welke data moet je dan eigenlijk meten? Daarvoor moet je eerst weten welke data materieel is, wat je te weten komt door een DMA. Laat ons onze back-planning verderzetten.
Hoe lang duurt zo’n DMA? Of eigenlijk: Hoe lang duurt een DMA als je dat nog nooit gedaan hebt? Want in die situatie zit de meerderheid van de bedrijven.
Het antwoord is een vrij brede vork: 3 tot 9 maanden. Dat hangt af van het soort bedrijf, de hoeveelheid benodigde stakeholdercontacten en de interne capaciteit om de DMA mee te dragen.
En als je het nog nooit gedaan hebt, heb je waarschijnlijk de kennis niet in huis om de DMA degelijk (en vooral audit-proof) uit te voeren. Je moet dus op zoek naar externe hulp om je doorheen de DMA te leiden. Nu, de DMA is een fundamentele strategische oefening, dus je wilt niet zomaar de eerste de beste partner kiezen. Reken er dus maar 2 maanden bij om een partij te selecteren en de DMA te starten.
Worst case (maar niet onrealistisch) kom je dan aan 9 + 2 = 11 maanden doorlooptijd voor je DMA.
Dan heb je nog 0 maanden over om het meetsysteem effectief op te zetten.
Onderschatting #2: Doorlooptijd.
Moet je je zorgen maken?
Nee, maar voel wel enige urgentie.
Zorgen zijn onnodig. Je kan namelijk een binnenweg nemen die je maanden bespaart.
Start met een voorlopige data gap analyse, gebaseerd op je buikgevoel over je materiële thema’s. Dat is niet helemaal accuraat, maar zo kan je tenminste beginnen met je data-project zonder de hele DMA te doorlopen. De DMA heb je wel nog steeds nodig om 100% accuraatheid te bereiken.
Het gevoel van urgentie moet er wel zijn. Want zelfs met die binnenweg, blijft er niet veel tijd over.
Ik raad bedrijven steeds aan om een plan voor je DMA te hebben tegen eind januari. Als je een implementatiepartner nodig hebt, begin hen dan aan te spreken in februari om tegen eind februari te beslissen. Zo kan je effectief starten in maart of april.
Hans van Dam, ESG Business Unit Lead bij Legile en Group Sustainability Manager bij De Cronos Groep