De EU moet zich vernieuwen en zelfbewuster op het wereldtoneel gaan acteren. Niet alleen om de klassieke doelstellingen van welvaart en vrede te realiseren, maar ook met het oog op nieuwe doelstellingen als veiligheid, beheersing van migratie en oplossing van de klimaatproblematiek. Dat vraagt dat de EU haar hoge maatschappelijke en milieuwaarden en normen verdedigt, en deze tot inzet maakt van de economische samenwerking met andere landen in de wereld.’ Dit zei voorzitter Hans de Boer van VNO-NCW vandaag op de BusinessEurope Day in Brussel.
Nieuwe taken
Veiligheid betekent dat nieuwe taken van de Europese Unie belangrijk worden: defensiesamenwerking, geavanceerde controlesystemen voor de buitengrens, het beheersen van vluchtelingenstromen, maar juist ook nieuwe (economische) samenwerking met Afrikaanse landen om daar perspectief voor mensen te realiseren, vindt De Boer. Er is breed draagvlak voor Europese actie op dit gebied omdat dit alleen gezamenlijk gerealiseerd kan worden.
Gelijk speelveld
Op het gebied van duurzaamheid is de Europese Unie (EU) toonaangevend in de wereld. Goed omgaan met mens (people) en aarde (planet) is deel van de Europese waarden. ‘Dat moet de EU met overtuiging uitdragen in de wereld, met steun van het Europese bedrijfsleven’, aldus De Boer.
Het is een goede zaak dat deze waarden hun weerslag hebben gekregen in de Sustainable Development Goals van de VN. Om deze daadwerkelijk te realiseren, moet de EU (de grootste markt van de wereld!) haar maatschappelijke en milieuwaarden en normen tot inzet maken van de economische samenwerking met andere landen.
Bij zo’n zelfbewuste houding past volgens de VNO-NCW-voorzitter het hanteren van reciprociteit: wederzijdse toegang tot elkaars markten op basis van een gelijk speelveld van gedeelde waarden en normen. Evidente economische dumping is nu al een reden om markttoegang te weigeren. Waar de klimaatproblematiek per definitie een wereldproblematiek is, moet gesproken worden over level playing field condities op het gebied van CO2-uitstoot. Ook de volgende fase van globalisering vraagt, met inachtneming van de verschillen per land, sociale minimumnormen waaraan productie van goederen en diensten dient te voldoen om ook globaal te kunnen worden verhandeld. De Boer: ‘De EU is het niveau waarop deze problematiek effectief en efficiënt kan worden aangepakt.’
Stevige herziening middelen
De nieuwe fase voor Europa heeft gevolgen voor de nieuwe EU-begroting vanaf 2021, het Meerjarig Financieel Kader. De EU moet belangrijke nieuwe taken gaan uitvoeren, en daarvoor moeten middelen beschikbaar komen. Tegelijkertijd vallen inkomsten weg door de Brexit. Het Nederlandse kabinet heeft er met nadruk op gewezen dat dit tot een stevige herziening noopt van de uitgaven voor bestaand beleid. VNO-NCW steunt deze inzet. Maar hoe deze besluitvorming ook afloopt, voorop moet staan dat de modernisering van de EU-begroting er komt. Die moet de EU in staat te stellen haar klassieke én nieuwe hoofddoelstellingen waar te maken, met behoud van onze hoge waarden, aldus De Boer.