Haarlem en omstreken is de meest duurzame regio van Nederland. Dat blijkt uit de studie Van welvaart naar welzijn – Duurzaamheid van 40 Nederlandse regio’s in kaart van economen van Rabobank. De regio heeft de hoge duurzaamheid te danken aan een prettig leefklimaat en veel werkgelegenheid in de nabije omgeving. Het Gooi en Vechtstreek en agglomeratie Leiden en Bollenstreek staan op de tweede en derde plaats. Hekkensluiter is Oost-Groningen.
Meer dan milieu
De Rabo-economen hebben de duurzaamheid in veertig regio’s beoordeeld op meer dan milieu: naast ecologische ontwikkelingen zijn ook economische en sociale ontwikkelingen meegenomen. Bovendien gaat het niet alleen over de leefbaarheid hier en nu, maar ook over de invloed van ons gedrag op mensen die later leven. Een ontwikkeling kan alleen duurzaam zijn als deze onze kwaliteit van leven vergroot en het welzijn van volgende generaties niet aantast.
Regionale verschillen
Nederland als geheel scoort, in vergelijking met andere landen, goed als het gaat om de huidige kwaliteit van leven, maar onze invloed op de kwaliteit van leven in andere landen en in de toekomst is minder goed. Binnen Nederland verschilt de duurzaamheid sterk per regio. De meest duurzame regio’s liggen in de Randstad. Het relatief hoge opleidingsniveau van de bevolking gaat daar samen met een hogere arbeidsparticipatie, een hoger inkomen van huishoudens en een betere gezondheid. Deze vormen de belangrijkste verklaringen voor de regionale verschillen in duurzaamheid. In gebieden die grenzen aan grootstedelijk gebied is het goed leven en wonen, zo blijkt uit het onderzoek: wonen in de buurt van werkgelegenheidscentra en tegelijkertijd kunnen profiteren van het gunstige leefklimaat in de eigen regio. De top-3 regio’s zijn daar duidelijke voorbeelden van.
Regionaal beleid ondergeschikt aan nationale invloed
Veel duurzaamheidsdimensies worden op nationaal en internationaal niveau bepaald, zoals milieuafspraken en de kwaliteit van instituties. Een regio heeft zowel op langere als korte termijn wel een aantal mogelijkheden om beleid te voeren ten aanzien van duurzaamheid. Op de langere termijn gaat het dan om keuzes ten aanzien van ruimtelijke ordening en infrastructuur. Een goede bereikbaarheid van en naar gebieden waar werkgelegenheid is, kan een regio aantrekkelijker maken om te wonen, vooral voor hoger opgeleiden. Ook de woningvoorraad, met daarbij de verhouding huur/koop verdient in zo’n langetermijnplanning voldoende aandacht, waarbij een goede mix kan zorgen voor een betere sociaaleconomische ontwikkeling.
Op kortere termijn kunnen regio’s ook aan duurzaamheid werken. Voor regio’s die relatief slecht scoren, zoals de grensregio’s, kan inzetten op de verbetering van de sociaal-economische ontwikkeling van de bevolking bijdragen aan verbetering van de duurzaamheid. Bijvoorbeeld door het verhogen van het opleidingsniveau en het verbeteren van de gezondheid van de bevolking. Grootstedelijke regio’s hebben te kampen met andere sociaal-economische problemen: de criminaliteit en het aantal bijstandsgerechtigden zijn er relatief hoog en er is sprake van een beperkte sociale samenhang.
De duurzaamheidsmonitor
Elk gebied heeft zijn eigen positieve en negatieve eigenschappen die tezamen de duurzaamheid bepalen. Uniek aan deze publicatie is dat de duurzaamheid voor elk van de veertig regio’s op identieke wijze is geanalyseerd, waardoor de onderlinge vergelijkbaarheid gewaarborgd blijft. Rabobank geeft hiermee een breder inzicht in de duurzaamheid van de Nederlandse regio’s, dan alleen vanuit een economisch perspectief.
Download:
Rabobank Special Duurzaamheid in de veertig regio’s
Rabobank Special Conceptueel kader en methodologie
Infographic Rabobank Duurzaamheidsstudie