Vijf biodynamische organisaties brengen jaarlijks de ‘Demeter Monitor’ uit over de laatste ontwikkelingen in de biodynamische landbouwsector, inclusief de laatste cijfers. Eén van die organisaties is Warmonderhof, landbouw-mbo voor biodynamische boeren in Dronten. De monitor laat zien dat het areaal biodynamische landbouw het afgelopen jaar met 11% is gestegen tot 8730 hectare. Het aantal studenten op Warmonderhof steeg eveneens licht. Jongeren en volwassenen kiezen vaker voor een opleiding tot boer of tuinder.
Dit blijkt uit de nieuwe Demeter Monitor 2020/2021 die 24 september is verschenen. Het aantal biodynamische bedrijven in Nederland (inclusief omschakelende bedrijven) nam toe van 143 naar 152. Dat is 11% van het totale biologisch areaal in Nederland. Ook het aantal handelsbedrijven met een Demeter-licentie is flink toegenomen van 87 naar 97. Van de omzet van verpakte en verwerkte Demeterproducten (dus exclusief alle onverpakte AGF producten) steeg vooral de omzet bij boerderijwinkels; met 28%, van 2,5 naar 3,2 miljoen euro. Dit kwam mede door aandacht voor gezonde voeding en weerstand vanwege corona. Warmonderhof ziet dit als een positieve impuls voor jongeren en volwassenen die een carrière in de landbouw overwegen. In tegenstelling tot het aantal gangbare bedrijven, neemt het aantal biodynamische bedrijven nog steeds toe.
Verschil biodynamisch en biologisch
Demeter is het internationale kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding. Biodynamische boeren en tuinders voldoen aan strengere voorwaarden dan de biologische. Zo is minimaal 10% van het areaal ingericht om biodiversiteit te ondersteunen en mag er veel minder stikstof worden bemest (slechts 112 kilo stikstof per hectare). Download een overzicht van de belangrijkste verschillen tussen biologisch en biodynamisch (pdf). Biodynamische producten zijn herkenbaar aan het Demeter keurmerk. De studenten van Warmonderhof leren in hun opleiding de verschillen kennen en doen zowel in de theorie als in de dagelijkse praktijk op het land ervaring op met het telen van producten volgens de biodynamische kwaliteits- en biodiversiteitsnormen.
Collegiale ondersteuning
Stichting Demeter stelt sinds vorig jaar voorwaarden aan handelsbedrijven die Demeterproducten verkopen. Die handelsbedrijven moeten zich actief verbinden met de uitgangspunten en de ontwikkeling van Demeter. Ook moeten ze zich inzetten voor eerlijke sociaaleconomische verhoudingen en duurzame ontwikkeling in hun branche, onder meer door ‘ontwikkelgesprekken’ te organiseren met collega-bedrijven. Dit is al vele jaren gebruik onder biodynamische boeren, die Collegiale Toetsingsgesprekken voeren over hun ontwikkelingsdoelen en hun verbinding met de uitgangspunten van de biodynamische landbouw. De studenten van Warmonderhof verbinden zich, door vier jaar lang te wonen, werken en leren op de locatie van Warmonderhof, op intensieve wijze met het biodynamische gedachtegoed.
Kansen voor jonge boeren
De Demeter Monitor komt jaarlijks tot stand in samenwerking met de BD-Vereniging, Stichting BD Grondbeheer, Stichting Kraaybeekerhof en mbo Warmonderhof. Als biodynamische beweging werken deze partijen intensief samen op het gebied van opleiding, training en ontwikkeling. BD Grondbeheer koopt gronden op en stelt die veilig voor biodynamische landbouw en hulp bij bedrijfsopvolging. Inmiddels pachten 20 BD-bedrijven hun grond via Stichting BD Grondbeheer, in totaal 543 hectare, gefinancierd via schenkingen en de uitgifte van obligaties. Voor nieuwe biodynamische boeren, zoals de studenten van Warmonderhof, betekent deze werkwijze dat er ook voor hen, ook al komen ze niet uit een boerenfamilie, toch perspectief is op een eigen biodynamisch landbouwbedrijf.