Wie vanaf 1 juli eten of drinken afhaalt of laat bezorgen, kan kiezen: extra betalen voor wegwerpbekers- en bakjes die (deels) uit plastic bestaan óf herbruikbare bekers en bakjes gebruiken. Driekwart van de Nederlanders geeft de voorkeur aan de herbruikbare optie, blijkt uit onderzoek[1]. Ook staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat gebruikte vandaag tijdens de aftrap van de Supporter van Schoon-campagne[2] haar herbruikbare beker. Heijnen: “De koffie verandert niet, de beker wel. Als we dit met z’n allen doen, scheelt dat enorm veel afval en kunnen we de afvalberg écht verkleinen.”

Een koffie halen op het station of een maaltijd bij je favoriete take-away. Vanaf zaterdag 1 juli mogen ondernemers geen gratis wegwerpbekers en -bakjes die (deels) uit plastic bestaan meer aanbieden. Wie dan eten of drinken afhaalt of laat bezorgen, kan kiezen: herbruikbaar of extra betalen. Driekwart van de Nederlanders geeft de voorkeur aan de herbruikbare optie. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daarbij kiezen ruim 4 op de 10 het liefst voor de herbruikbare optie van ondernemers. Bijna een derde geeft de voorkeur aan het meenemen van een eigen beker of bakje als zij eten of drinken afhalen. Meer dan de helft geeft aan dat ze verwachten minder plastic wegwerpbekers en -bakjes te gaan gebruiken wanneer ze daar extra voor moeten betalen.

Redenen om te kiezen voor herbruikbaar

Wie kiest voor herbruikbaar doet dat meestal om te zorgen voor minder afval. Of omdat ze niet extra willen betalen voor plastic bekers en bakjes voor eenmalig gebruik. Een derde vindt het belangrijk om zorgvuldiger om te gaan met grondstoffen.

De koffie verandert niet

In aanloop naar de nieuwe regelgeving kon iedereen die vandaag een eigen beker of bakje meenam naar de Hofvijver in Den Haag een gratis koffie of frietje halen. Ook staatssecretaris Heijnen was aanwezig bij de actie van Stichting Nederland Schoon in het kader van de bewustmakingscampagne ‘Supporter van Schoon’. Zij haalde een kop koffie, uiteraard met haar eigen beker. “De beker is anders, maar de koffie niet! Sterker nog, die smaakt nu nóg beter, wetende dat ik hiermee bijdraag aan een wereld met minder afval. Het is mooi om te zien dat zo veel mensen nu al aangeven te kiezen voor herbruikbaar. Laten we er samen voor zorgen dat dat er nog veel meer worden”, zegt staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat. “Zo zetten we samen stappen om onze planeet netjes achter te laten voor onze kinderen en kleinkinderen.”

Ingrid Goethart, directeur a.i. van Stichting Nederland Schoon vult aan: “Omdat in iedereen een Supporter van Schoon zit, hebben wij vandaag het goede voorbeeld gegeven van wat vanaf 1 juli de nieuwe norm wordt. Hierbij hebben we gezien dat veel mensen bereid zijn om met een eigen herbruikbare bakje of beker de straat op te willen gaan en dat dit ook nog eens wordt bevestigd door onderzoek, vind ik geweldig. Het doen van een stapje extra is heel eenvoudig en als iedereen het doet, zorgen we samen voor minder (zwerf)afval. Wij zijn er van overtuigd: in iedereen zit een Supporter van Schoon.”

De regelgeving vanaf 1 juli in het kort

  • Je betaalt extra voor bekers en bakjes die (deels) zijn gemaakt van plastic als je eten of drinken afhaalt of laat bezorgen.
  • Ondernemers bepalen hoeveel je moet betalen voor bekers en bakjes die (deels) zijn gemaakt van plastic. Als richtlijn geeft de overheid € 0,25 voor een beker, € 0,50 voor een maaltijd (meerdere bakjes) en € 0,05 voor voorverpakte kleine porties groente, fruit, noten, beleg en saus. Hoeveel je extra betaalt staat apart op de kassabon vermeld.
  • Ondernemers zijn verplicht om een herbruikbare optie aan te bieden. Er zijn twee manieren:
    • Ondernemers bieden klanten herbruikbare bekers en bakjes aan. Daarvoor betaal je mogelijk borg, die je terugkrijgt wanneer je de bekers en bakjes terugbrengt.
    • Ondernemers vullen de beker of het bakje dat jij hebt meegebracht.
  • Ondernemers kiezen zelf welke vorm zij aanbieden. Of bieden beide vormen aan.
  • Vanaf 1 januari 2024 wordt bij consumptie ter plaatse herbruikbaar servies het uitgangspunt. Denk aan de afwasbare mok op kantoor en herbruikbare of hoogwaardig recyclebare bekers en bakjes op festivals en evenementen.

De maatregelen komen voort uit de Europese richtlijn Single Use Plastics, die de impact van producten met plastic in het milieu wil verminderen.

Verkleinen afvalberg

Wil je meer weten over deze maatregelen en andere maatregelen die de overheid neemt om de afvalberg te verkleinen? Kijk op rijksoverheid.nl/onderwerpen/afval/regels-voor-wegwerpplastic. Voor ondernemers is informatie over de nieuwe regelgeving te vinden op www.minderwegwerpplastic.nl.

Noten

[1] Onderzoeksverantwoording: onderzoek uitgevoerd door PanelWizard in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Aan de online enquête namen 1.058 Nederlanders van 16 jaar en ouder deel, waarvan 1.039 alle vragen hebben beantwoord.

[2] Supporter van Schoon is een campagne van Nederland Schoon in opdracht van Stichting Afvalfonds Verpakkingen. Lees er meer over op https://www.supportervanschoon.nl/missie-visie/bewustmakingsmaatregelen/.