Uit een rapport van Friends of the Earth Indonesie (WAHLI) en zusterorganisatie Milieudefensie blijkt dat elektronicafabrikanten tin in mobiele telefoons, tablets en laptops gebruiken dat is geproduceerd ten koste van mens en natuur. In ‘Grim Portraits of Bangka Belitung Tin Mining’ wordt beschreven dat de tinwinning op Bangka en Belitung voortdurend slachtoffers onder de lokale bevolking eist. Instortingen, radioactief stof en malaria eisen hun tol op de eilandengroep.

Ook de milieuschade wordt met de dag groter. Klein lichtpunt is dat een groot aantal fabrikanten van smartphpones en laptops na diverse acties van Milieudefensie inmiddels meewerkt aan een project van het Initatief Duurzame Handel (IDH) om tinwinning minder schadelijk te maken.

Rapport: radioactiviteit, arbeidsongevallen en milieuschade
Het radioactieve stof dat vrijkomt bij het winnen van tin voor een toename van het aantal gevallen van longkanker. Stralingsniveaus op Bangka en Belitung zijn drie tot vijf keer hoger dan normaal. Die radioactiviteit komt vooral vrij door de winning van tin. Daarnaast valt er gemiddeld iedere week een slachtoffer bij de tinwinning op Bangka. Friends of the Earth Indonesië houdt de gevallen bij die in de media worden gerapporteerd, ruim twintig in de eerste helft van 2014. Minder zichtbaar zijn de slachtoffers die vallen doordat de modderpoelen en meren die achterblijven na de tinwinning kweekvijvers voor malariamuggen zijn. Pius Ginting, mijnbouw en energie campaigner van Wahli: Gebruikte tinmijnen zouden wettelijk moeten worden dichtgegooid maar dat gebeurt niet of nauwelijks, wat achterblijft is een woestenij. Dat dat niet aangepakt wordt, is een milieudelict op zich.

Natuurschade
Na decennia van intensieve tinwinning raken de tinvoorraden op Bangka en Belitung uitgeput. Mijnbouwconcerns ontginnen inmiddels ook op grote schaal tin in beschermde bossen, zo blijkt uit de inventarisatie van Friends of the Earth. Vanuit zee worden complete mangrovebossen weg gebaggerd in de zoektocht naar het kostbare metaal. Iets verder op zee worden koraalriffen vernietigd door tinbaggerboten. De helft van het koraal is inmiddels vernield met dramatische gevolgen voor de visstand en lokale vissers.

Gebrek aan duurzaamheid nekt lokale economie
Door het hoge tempo van het ontginnen van de Indonesische tinvoorraden (een derde van de wereldwijde tinproductie komt van Bangka en Belitung) veranderen grote delen van de eilanden in een maanlandschap. Akkerland wordt afgegraven. Rivieren en grondwater zijn ongeschikt geworden voor de landbouw. Lokale boeren worden zo gedwongen ook de tinwinning in te gaan. Zo kwijnt de landbouw weg terwijl ook tinvoorraden opraken. De lokale bevolking blijft met lege handen achter Ginting: “In dit werelddeel is de exploitatie van natuur en mensen noodzaak geworden om de manier van leven van het welvarende deel van deze planeet te ondersteunen, zelfs kinderen worden gebruikt om de wereld van goedkoop tin te voorzien.” Ginting reist komende weken door Europa. Hij is vandaag en morgen in Nederland.

Initiatief Duurzame Handel (IDH)
Milieudefensie en elektronicagiganten zoals Apple, Samsung, Sony en Microsoft hebben het afgelopen jaar in het IDH onderhandeld over hoe er op Bangka duurzamer kan worden gewerkt. Deze week, zijn de contracten voor de volgende fase getekend. Evert Hassink, campagneleider Grondstoffen: “We zijn blij dat er na veel praten nu eindelijk concreet iets gebeurt op Bangka. Nu kunnen de lokale bedrijven op Bangka met IDH afspraken maken over het leveren van verantwoorder gewonnen tin. Dat is een belangrijke en misschien wel unieke stap waarvan we hopen dat die navolging krijgt in andere gebieden.”

Noot voor de redactie:
Het rapport in print, rechtenvrij foto- en videomateriaal en interviews met Pius Ginting (Wahli) en Evert Hassink (Milieudefensie) kunnen worden aangevraagd via de afdeling persvoorlichting van Milieudefensie 020-5507333 of persvoorlichting@milieudefensie.nl

Links:
1- Rapport ‘Grim Portraits of Bangka Belitung Tin Mining’
2- Initiatief Duurzame Handel
www.watschuilterachterjescherm.nl