Welke stappen heeft het Nederlandse bedrijfsleven de afgelopen 20 jaar gezet op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen? Hierover gingen gerenommeerde sprekers in gesprek tijdens het Online Kristal evenement. De live talkshow werd georganiseerd door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en accountantsorganisatie NBA, dit jaar met een bijdrage van het jubilerende 20e Nationaal Sustainability Congres.

Dit jaar is het precies 20 jaar geleden dat de Sociaal Economische Raad (SER) het adviesrapport ‘De Winst van Waarden’ uitbracht. Dit wordt gezien als hét startpunt voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in Nederland. Waar staan we nu 20 jaar later tijdens de COVID-19 crisis? Hoe transparant zijn bedrijven over hun MVO-prestaties als ze bezig zijn te overleven? En welke lessen kunnen bedrijven trekken voor hun strategie en bedrijfsvoering uit mondiale uitdagingen als deze pandemie?

Het evenement stond onder leiding van dagvoorzitter Donatello Piras vanuit de Glazen Zaal in Den Haag.

Symbool voor transparantie

Dinsdag 17 november was het jaarlijkse Kristal-event wederom in De Glazen Zaal. Vanwege de huidige omstandigheden vond het event echter digitaal plaats en stond het in het teken van transparantie tijdens de COVID-19 crisis. Desondanks kon het event rekenen op een hoge opkomst van meer dan 400 online deelnemers. De Glazen Zaal is een mooi symbool voor transparantie. Met goede MVO-verslaggeving maakt een organisatie inzichtelijk wat het doet aan de impact van de bedrijfsvoering op mens, milieu en dier. En daarbij gaat het niet alleen over de impact hier en nu, maar ook over later en elders.

Staatssecretaris Mona Keijzer: “Door de bijdrage aan maatschappelijk verantwoord ondernemen inzichtelijk te maken, stimuleert de Transparantiebenchmark Nederlandse bedrijven om een grotere maatschappelijke meerwaarde te leveren.”

20 jaar MVO-beleid

Het adviesrapport van de SER ‘De Winst van Waarde’ van 20 jaar geleden, vormt de basis van het MVO-beleid van nu. Belangrijkste advies was dat het initiatief en verantwoordelijkheid voor duurzaam ondernemen bij het bedrijfsleven zelf moet liggen en dat dit niet met wetgeving moet worden opgelegd door de overheid. Maar hoe denkt het bedrijfsleven hier 20 jaar later zelf over?

Dwingender rol overheid

Om dat te achterhalen voerde Sustainalize een onderzoek uit onder Nederlandse MVO- en duurzaamheidsmanagers. Joop-Joost Hietbrink, associate partner van Sustainalize, presenteerde de resultaten. Hieruit komt naar voren dat men juist een dwingender rol vanuit de overheid nodig vindt. Hietbrink: “In de afgelopen 20 jaar hebben we veel progressie geboekt, maar om tot duurzame verandering te komen ziet 40% van de respondenten een grotere rol voor de overheid weggelegd.”

Maatwerk

Volgens Mariëtte Hamer van de SER is stimuleren nog steeds nodig, maar is de combinatie met Europese wetgeving nodig. Dit zorgt tegelijkertijd voor een ‘level playing field’. Herna Verhagen van PostNL gaat nog een stapje verder door te pleiten voor maatwerk per sector: “De rol van de overheid is in eerste instantie stimuleren, maar afhankelijk van wat er in bepaalde sectoren gebeurt, is er maatwerk in maatregelen nodig.”

Transparantie tijdens COVID-19

Het staat vast dat de COVID-19 crisis grote impact heeft op de samenleving en grote gevolgen heeft voor het bedrijfsleven. Maar welke invloed heeft deze crisis op de wijze waarop bedrijven rapporteren over hun MVO-prestaties?

Volgens Marco van der Vegte (NBA) gaan bedrijven meer de dialoog aan met hun accountants over de gevolgen op hun bedrijfsvoering. Ook Laura van Geest (Autoriteit Financiële Markten) ziet een verschuiving van het milieu aspect naar het menselijke aspect. Jabine van der Meijs van Schiphol, winnaar van de Kristalprijs 2019, licht toe hoe Schiphol hiermee omgaat. “De lange termijn visie die Schiphol voor ogen heeft, onze stip op de horizon, is nog steeds leidend, maar deze pandemie heeft de focus voor dit jaar en de komende jaren wel wat verlegd. Ook dwingt de crisis ons om in het jaarverslag compacter te rapporteren over niet-financiële informatie.”

Mondiale uitdagingen

Mondiale uitdagingen zoals de COVID-19 crisis hebben invloed op de rol van investeerders. Jan Peter Balkenende (voorzitter DSGC): “Leden van de DSGC geven aan dat investeerders meer waarde hechten aan de positieve impact die een bedrijf op de maatschappij heeft. In de waardecreatie is er dus duidelijk een verschuiving van shareholders naar stakholders.” Claudia Kruse (Global Responsible Investment & Governance bij APG) bevestigt dat deze ontwikkeling vooral in Europa maar in toenemende mate ook in de VS te zien is. “Uitdaging is hoe je deze bijdrage op een consistente manier kan meten. Daarom heeft APG het Sustainable Development Investements Asset Owner Platform opgericht.”

Ook Petri Hofsté (jurylid van de Transparantiebenchmark) beaamt dat deze trend al gaande is bij grote bedrijven. “In de Transparantiebenchmark zien we jaar na jaar goede verslaggeving over ESG risico’s en resultaten. Bedrijven doen ook echt hun best om hoog op de ranglijst te komen.” Op de vraag hoe we sterker uit de crisis komen sluit Petri Hofsté af met de quote: “Je bespaart je niet uit een crisis, je investeert je uit een crisis.”

Thema Transparantiebenchmark 2021

Het online Kristal event verving de jaarlijkse Kristalprijsuitreiking vanwege de COVID-19 pandemie. Juryvoorzitter Monika Milz kondigde aan het eind van het event aan dat de Kristalprijs volgend jaar november weer wordt uitgereikt op basis van het thema ‘Transparantie over de impact van klimaatfactoren in het licht van mondiale uitdagingen’.

Van het event komt binnenkort een gemonteerde filmopname beschikbaar!