Maatschappelijk verantwoord ondernemen is in. Managers streven niet alleen financieel-economisch gewin na, maar ook sociale en ecologische doelstellingen. Dat doen ze omdat het loont, omdat het ‘zo hoort’, of omdat het goed voelt om bij te dragen aan het welzijn van anderen. Bij al die uitgangspunten kan religie een motief zijn, maar daarover is nog weinig bekend. Corrie Mazereeuw – van der Duijn Schouten onderzocht daarom de rol van religie bij maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Daartoe zette Mazereeuw onder meer een uitgebreide enquête op, die ze afnam onder leden van de werkgeversorganisaties VNO-NCW, RMU en CBMC. De resultaten wezen uit dat managers die in God geloven en hun geloof actief beleven (zogenaamde traditioneel religieuze managers), niet zozeer extra gemotiveerd zijn voor maatschappelijk verantwoord ondernemen omdat het ‘zo hoort’ (het ethische motief), maar eerder vanwege het welzijn van anderen (het altruïstische motief). De motivatie dat het financieel loont werd juist minder vaak gegeven in vergelijking met managers die niet in God geloven.
Liefdadigheid
Traditioneel religieuze managers brengen het maatschappelijk verantwoord ondernemen ook anders in de praktijk dan niet-traditioneel religieuze managers: zij leggen de klemtoon op liefdadigheid. Niet-religieuze managers passen het maatschappelijk verantwoord ondernemen in de praktijk vooral toe op integratie van minderheden.
Mazereeuw nam ook een aantal diepte-interviews af, waaruit onder meer bleek dat traditioneel religieuze managers vaker dan anderen met bedrijfsdilemma’s geconfronteerd worden. Een voorbeeld van zo’n dilemma is het verzoek van een concurrent om mee te doen aan prijsafspraken. Dat kan leiden tot een conflict tussen de waarde `eerlijkheidÃ?? en de waarde Ã??collegialiteitÃ??. Bij traditioneel religieuze managers worden zulke dilemma’s niet veroorzaakt door specifieke religieuze waarden, maar wellicht doordat hun waarden steviger verankerd zijn en daardoor minder onderhandelbaar.
In een aparte studie onderzocht Mazereeuw de relatie tussen Islam en MVO. De bedrijfsethische principes van Islam blijken in grote mate overeen te stemmen met de uitgangspunten van maatschappelijke verantwoord ondernemen. Islamitische managers die Mazereeuw enquêteerde bleken net zo veel waarde te hechten aan maatschappelijk verantwoord ondernemen als niet-islamitische managers, maar zij hebben meer moeite om dat in de praktijk te brengen.
Managers en beleidsmakers kunnen de inzichten van het promotieonderzoek gebruiken om inzicht te krijgen in de motieven voor en de manier waarop managers vorm geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, aldus de promovenda, en om daar vervolgens ook op te sturen.