Het is een groot probleem wanneer multinationale concerns niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor schade die zij met hun activiteiten in gastlanden – meestal ontwikkelingslanden – aanrichten. Volgens het onderzoek van Liesbeth Enneking ontbreekt het aan adequate nationale wetgeving in de gastlanden zelf én aan internationale regelgeving om activiteiten van multinationals te reguleren. Ook bij de effectiviteit van zelfregulering, in de vorm van gedragscodes, kunnen vraagtekens worden gezet. In het onderzoek van Enneking worden de mogelijkheden om activiteiten van Nederlandse multinationale concerns in gastlanden vanuit Nederland te reguleren nader belicht. Daarnaast heeft zij onderzocht in hoeverre dergelijke regulering een ontoelaatbare inmenging in de interne aangelegenheden van het gastland oplevert.
Schadeclaims
Vooralsnog lijkt het nationale recht van het thuisland de belangrijkste rol te spelen wanneer het gaat om regulering van multinationale concerns. Zowel bij de Amerikaanse rechter als bij de Engelse rechter zijn al schadeclaims door slachtoffers tegen schadeveroorzakende moedermaatschappijen ingediend. “Het is echter zeker niet uitgesloten dat ook de Nederlandse rechter zich in de toekomst zal moeten buigen over een soortgelijke schadeclaim tegen een Nederlandse moedermaatschappij van een multinationaal concern”, aldus Enneking. “Dit geeft aan hoe belangrijk het is dat nader onderzocht wordt welke mogelijkheden tot regulering van multinationale concerns ervoor kunnen zorgen dat maatschappelijk verantwoord ondernemen een ‘grensoverschrijdend fenomeen’ wordt.”
Symposium
Het rapport van Liesbeth Enneking wordt aanstaande donderdag 13 december gepresenteerd tijdens het Engelstalige symposium ‘Legal aspects of corporate social responsibility: regulating the transboundary activities of multinational corporations’. Tijdens dit symposium wordt gedebatteerd over de mogelijkheden die het nationale en het internationale recht bieden om grensoverschrijdende activiteiten van multinationale concerns te reguleren. Bovendien geven gastsprekers uit de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk inzicht in de daar bestaande praktijksituaties. Het symposium wordt georganiseerd door de Wetenschapswinkel Rechten van de Universiteit Utrecht. Voor meer informatie www.law.uu.nl/wwr/.