Steeds meer bedrijven ontwikkelen circulaire producten. In dit artikel leggen we uit waarom Cirmar LCA+ (volledige verantwoordelijkheid) als nieuwe standaard heeft ontwikkeld en essentieel acht. Een circulaire economie gaat namelijk over het behoud van materialen. Dat is waar de focus moet liggen om echt een verschil te maken.
Een grote opgave behapbaar maken, met eerlijke impactdata.
Je wilt als bedrijf vooruit – idealiter ontwerp je al je producten circulair en zet je alleen circulaire processen op. Daar is veel voor nodig, maar je kunt al snel stappen zetten die echt bijdragen aan de circulaire economie. En als je dat doet, wil je natuurlijk weten of de circulaire opzet bijdraagt aan materiaalbehoud en daarover communiceren. Veel bedrijven die hier al mee bezig zijn, doen dat met een levenscyclusanalyse (LCA). Dit is een uitgebreide analyse van het effect van een product, in de eerste plaats gericht op emissies en niet op materialen. Wij willen een stap verder gaan en tegelijkertijd de berekening van effectgegevens toegankelijker maken. Daarom zien wij LCA+ als de nieuwe standaard voor een circulaire economie.
1. LCA+: een berekening die zich richt op materiaalbehoud.
Het eerste en belangrijkste punt dat we willen maken: De circulaire economie gaat over materiaalbehoud. Emissies worden al tientallen jaren gebruikt als maatstaf voor duurzaamheid. De afspraken in het Greenhouse Gas Protocol (GHG) worden vaak als uitgangspunt gebruikt om effecten uit te drukken in onder meer CO2-emissies. Dit GHG-protocol kent verschillende niveaus (scopes), waarbij de op dit moment meest uitgebreide (Scope 3) onder meer de effecten van investeringen en vervoer omvat, naast de emissies van het productieproces.
De effectgegevens van methoden als LCA zijn interessant, maar zeggen nog niets over materiaalbehoud. Om echt het effect van een product op de cyclus te meten, moet je ervan uitgaan dat het materiaal voor de volgende cyclus bewaard moet blijven. Kortom, hoeveel materiaal moet je in een volgende cyclus toevoegen om weer hetzelfde product te maken? In C_passport® wordt daarom eerst en vooral de hoeveelheid materiaal berekend die voor een volgende cyclus wordt bespaard; de indicatoren CO2-uitstoot, water- en energieverbruik worden daarvan afgeleid.
2. De enige écht circulaire rekenmethode.
In een jungle van kwaliteitskeurmerken, normen en duurzaamheidscertificaten is het niet vreemd dat je verdwaald raakt. Waar moet ik echt rekening mee houden? En hoe weet ik of ik daadwerkelijk bijdraag aan een circulaire economie?
Het spreekt voor zich dat de circulaire economie in de eerste plaats draait om het bewaren van materialen voor nieuwe cycli. Het berekenen van een circulaire impact heeft dus alleen zin als je de eerste stap in een nieuwe cyclus meerekent: hoeveel materiaal dat in een vorige cyclus verloren is gegaan, moet ik in een volgende cyclus weer toevoegen? Dit gaat veel verder dan een keurmerk, een belofte of een certificaat – het gaat om je daadwerkelijke materiaalgebruik. Als je eenmaal weet hoe dat gebruik eruitziet, heb je de basis gelegd voor verdere productontwikkeling. En als je dat circulair doet, is de belangrijkste regel: hergebruik materialen die anders bij het afval zouden belanden. Daarom heeft Cirmar de grens verder verlegd, naar LCA+.
3. De circulaire economie versnellen door meer impact te berekenen.
Een “normale” LCA kan niet in 15 minuten worden gedaan. Voor de tijd en het geld (al snel enkele duizenden euro’s per product) krijg je veel informatie terug. Maar verkoop je veel producten, dan is het extreem duur en tijdrovend om alle impactgegevens inzichtelijk te maken. Met LCA+, dat is geïntegreerd in C_passport® van Cirmar, krijg je direct inzicht in de impact van een product als afgeleide van het materiaalgebruik in een cyclus. Je hoeft alleen de samenstelling en de bijbehorende gewichten van een product in te voeren; het systeem doet de rest.
Dit is het uitgangspunt om grote stappen te zetten in een circulaire economie. Door snel inzicht te krijgen in de materialen die je gebruikt en bespaart, en de milieueffecten van die materialen, maak je de weg vrij voor eerste verbeteringen. En last but not least: je communiceert eerlijk over de impact zonder voor elk product een levenscyclusanalyse uit te voeren.
De tools zijn er, laten we de eerste stappen zetten!
Wij zien dat steeds meer bedrijven de overstap maken of willen maken naar circulaire producten. Dat doen ze omdat ze een positieve impact willen hebben op de wereld, omdat ze vragen krijgen van klanten of omdat ze willen voldoen aan regelgeving. Misschien zelfs een combinatie van alle drie. Wat hun motivatie ook is, beginnen is niet moeilijk. Het volgen van producten in een digitaal productpaspoort geeft inzicht in de impact, waarbij LCA+ een echt circulaire basis voor verbetering biedt.
Frans Beckers, oprichter FBBasic en Cirmar