Caatje Kluskens, een 22-jarige studente Media en Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam, heeft met haar pitch voor het vak ‘Food, Animals and the Environment: The relationship between humans, non-humans and the environment’ de jury overtuigd dat een interdisciplinair keuzevak is te creëren rondom het thema mens en dier, in het licht van de klimaatcrisis. De jury, bestaande uit Rick van der Ploeg, hoogleraar Environmental Economics aan de UvA en Oxford University, Lucy Wenting, onderwijsdirecteur van het Instituut voor Interdisciplinaire Studies (IIS), en Rosa van der Laag, student Future Planet Studies en mede-eiser in de klimaatzaak tegen Shell, vond het moeilijk een keuze te maken. De vijf ideeën voor een nieuw, interdisciplinair keuzevak aan de UvA spraken allemaal aan door hun maatschappelijke relevantie en de verschillende perspectieven op duurzaamheid. Toch besloot de jury dat het vak van Caatje het meest toegankelijk is voor een breed publiek.

Jurylid Rosa vertelt: “Het is een inleidend vak, wat ook studenten aanspreekt die in eerste instantie misschien niet zo geïnteresseerd zijn in duurzaamheid. Daarnaast bekijkt het milieuproblematiek vanuit verschillende disciplines, zoals ethiek, mediastudies, milieustudies, politicologie en nog veel meer. De manier waarop we met voedsel, dieren en de natuur omgaan zijn belangrijke thema’s die nog niet eerder in een vak aan elkaar gekoppeld zijn. Daarom is Food, Animals and the Environment een goede aanwinst voor de UvA-studiegids.”

De inhoud van het vak

Caatje is als student-assistent bij Human Animal Studies betrokken en daarnaast mede-oprichter van het Centrum voor DierMens studies. Haar idee voor een nieuw vak aan de UvA is geïnspireerd op het werk van Jeff Sebo en vergelijkbare vakken aan prestigieuze universiteiten in het buitenland. De belangrijkste effecten van het westerse voedselsysteem op het milieu, niet-menselijke dieren, ecosystemen, de wereldgezondheid en toekomstige menselijke samenlevingen worden in het vak kritisch onderzocht.

Caatje licht toe: “Veel klimaatproblemen zijn verweven met ons voedselsysteem en de manier van denken over de natuur. Centraal in het vak staat daarom de vraag: Wat is de invloed van onze relatie met dieren en natuur op de klimaatcrisis, en wat is de invloed van de klimaatcrisis en ons voedselsysteem op dieren en natuur?

In het eerste deel van het vak wordt er ingezoomd op voedselsystemen. Wat is een voedselsysteem, en welke impact heeft dit op mens, dier en ecosystemen? In deel twee van het vak worden de ethische vragen gesteld, verbonden aan het onderwerp. Er wordt ook gekeken naar het beeld dat de media schetsen en naar welke grote organisaties invloed hebben op onze voedselsystemen.

Studenten zullen leren over de natuur, in de natuur. Door colleges in de natuur te volgen, kunnen studenten de gevolgen van onze voedselsystemen op ecosystemen met eigen ogen zien en worden zij aangemoedigd hun eigen relatie met de natuur in overweging te nemen.”

De Create a Course Challenge Special Edition: Duurzaamheid

Deze lente organiseerde het Instituut voor Interdisciplinaire Studies (IIS) een speciale editie van de jaarlijkse Create a Course Challenge, met de nadruk op duurzaamheid. Eén van de belangrijkste criteria van de jury was dan ook de manier waarop het vak kan bijdragen aan de duurzame veranderingen die de maatschappij nodig heeft. Studenten werden uitgedaagd om out-of-the-box te treden en na te denken over hoe duurzaamheidsonderwijs leuk, uitdagend en betekenisvol kan zijn.

Voor deze speciale editie zijn 36 ideeën ingestuurd van UvA-studenten van alle faculteiten. Vervolgens konden alle UvA-studenten en -medewerkers online hun stem uitbrengen op 10 ideeën. De vijf ideeën met de meeste stemmen kregen de kans hun idee te presenteren aan de jury en het publiek tijdens een hybride live finale.

De finale

De vijf finalisten konden op locatie bij het IIS voor de camera hun idee presenteren aan de jury en het publiek, die de finale via een Zoom-livestream bijwoonden. Jim Groot, docent Future Planet Studies en mede-oprichter van Green City Watch, was de gastheer van de avond.

Caatje beet de spits af met haar sterke pitch voor ‘Food, Animals and the Environment’, waarna Emilia Berenyi het stokje overnam met haar pleidooi voor het vak ‘From Local to Global: Take Action for the Climate’ en Daphne Jonkers Both, Sabine Gorter en Muamer Hajtic presenteerden hun idee ‘Duurzame zorgen in de zorg’. Mira Toliou lichtte vanuit Griekenland via Zoom haar idee voor ‘Sustainability Deconstructed: Inequalities and Solutions’ toe en de pitches werden afgesloten met een gepassioneerd betoog van Tim Reysoo voor ‘Critical Animal Studies: Multi-Species Oppression in the Anthropocene’.

De onderwijsontwikkelaars van het IIS gaan de komende maanden met Caatje Kluskens aan de slag om haar idee verder uit te werken tot een daadwerkelijk vak, dat in het tweede semester van komend studiejaar als interdisciplinair keuzevak wordt aangeboden aan UvA-studenten van alle faculteiten.

Betrokken studenten

In het najaar van 2021 zal weer een reguliere Create a Course Challenge plaatsvinden, waarbij studenten worden uitgedaagd om een idee voor een nieuw vak aan de UvA in te sturen. Het winnende idee wordt door de student in samenwerking met curriculumontwikkelaars van het IIS verder ontwikkeld tot UvA-breed keuzevak. Zo spelen studenten een actieve rol bij het beïnvloeden van de manier waarop het onderwijs aan de UvA wordt uitgevoerd en blijft het onderwijs maatschappelijk relevant en vernieuwend.