Het wemelt in Nederland van ondernemende mensen met schone, slimme oplossingen voor de grote milieuproblemen waarmee de wereld kampt. Oplossingen die bovendien kunnen zorgen voor nieuwe werkgelegenheid, wat hard nodig is in deze tijd van economische recessie. Ons land loopt niet voorop met duurzaam ondernemerschap. Dat wordt voor een belangrijk deel verklaard door het voorzichtige en lankmoedige optreden van de Nederlandse regering. Wij roepen de regering op een klimaat te scheppen waarin wij kunnen doen waar we goed in zijn: groen ondernemen!

In Oostenrijk is het marktaandeel van biologische producten zes procent tegen twee procent in Nederland. In Zweden wordt al meer dan veertig procent van de energie duurzaam opgewekt, dus via wind, zon, waterkracht een biomassa. Bij ons is dat drie procent. Duitsland legt jaarlijks meer dan één miljoen vierkante meter groene daken aan. Spanje heeft de ambitie om al in 2014 één miljoen elektrische auto’s rond te hebben rijden. Nederland was decennia lang de Europese trendsetter bij duurzame ontwikkelingen, nu zijn we in de Europese achterhoede beland.

Dat is zonde. Met onze goede (technische) universiteiten en ondernemersgeest, zouden we veel meer vooruitgang kunnen boeken bij het schoner maken van ons milieu en het bestrijden van de klimaatcrisis. Maar de economische recessie dreigt de grote klimaatproblemen te verdringen Dat is een gemiste kans voor nieuwe economische bedrijvigheid, die werk oplevert zonder roofbouw te plegen op grondstoffen, ruimte en een schone aarde.

Om te voorkomen dat groene ondernemers en masse ons heil elders gaan zoeken, omdat de marktomstandigheden daar beter zijn, moet de regering nu in actie komen.

Biedt zekerheid. Voor ondernemers is het belangrijk zoveel mogelijk te weten waar ze aan toe zijn. Natuurlijk zijn markten onvoorspelbaar en dienen ondernemers bereid te zijn de risico’s die daarbij horen voor lief te nemen, maar de overheid heeft veel middelen om die risico’s in de hand te helpen houden. We hebben een aantal voorstellen.

Stel duidelijke normen. Te vaak laat de regering de oren hangen naar conservatieve, grote ondernemingen die op de rem willen trappen bij het stellen van duidelijke milieunormen. Pas nog gebeurde dat toen de traditionele auto-industrie voorkwam dat de EU scherpe normen aan de uitstoot van CO2 stelde. Zo worden de oude (vaak noodleidende) automerken bevoordeeld boven nieuwkomers die hele zuinige elektrische auto’s op de markt willen brengen. Duidelijke normen jagen innovatie en ondernemersgeest aan.

Vergroen het belastingstelsel radicaal. Nog te vaak worden mensen die groen willen consumeren bestraft, omdat ze voor een schoon product meer moeten betalen dan voor een vuilere variant. Groene ondernemers willen graag mensen in dienst kunnen nemen zonder met hun productie het milieu te vervuilen. Als de belasting op arbeid naar beneden gaat en die op vervuiling omhoog dan slaat de Nederlandse regering twee vliegen in één klap: er komt meer werk en de milieuvervuiling door het bedrijfsleven neemt af.

Geef het goede voorbeeld. De overheid let zelf meer op de producten die zij inkoopt maar vlot gaat het niet. Haar inkoopmacht is enorm. Waarom rijdt er geen minister in een hybride auto? Waarom zijn LED-lampen niet standaard in lantarenpalen in de stad? Waarom zijn niet alle computers, printers en kopieerapparaten op ministeries de zuinigste in hun soort? Waarom is niet elk nieuw gemeentehuis klimaatneutraal?

Geef financiële zekerheid. Het is niet waar dat groene producten alleen kunnen overleven als er bakken subsidie heen gaan. Maar de markt voor zonnepanelen zal niet tot volle wasdom komen, als de regeling voor consumenten elk jaar binnen de kortste keren leeg is. En geen enkel energiebedrijf kan het zich permitteren een windmolenpark op zee te bouwen, als hij geen idee heeft of de overheid ook na 2011 wil investeren in het onrendabele deel. Als de overheid een weg wil aanleggen, kijkt ze rustig 15 jaar vooruit. Met grote groene projecten, is dat ook nodig.

Toon ambitie. De politieke discussie beperkt zich teveel tot de vraag of we de gestelde doelen voor de uitstoot van broeikasgassen of fijnstof net wel, of net niet halen. Waarom altijd afkoersen op het minimale, en niet ervoor ijveren dat de lucht zo schoon mogelijk wordt? Dat komt de gezondheid ten goede. Bovendien wordt steeds duidelijker, dat de opwarming van de aarde sneller gaat dan we dachten en de effecten desastreuzer zijn dan voorzien. Dan past geen gezeur op de millimeter of ruzie over de cijfers achter de komma.

De klimaatcrisis én de economische recessie vereisen om een groene revolutie, Voor voortkabbelen is er geen tijd. Er is een dwingende noodzaak een trendbreuk te forceren voor groen ondernemerschap. Regering, maak van de nood een deugd. Gebruik de kans die de economische recessie ons geeft en maak van Nederland een duurzaam land: geef groen ondernemerschap de ruimte.

Femke Halsema, fractievoorzitter GroenLinks Tweede Kamer
Jan Borghuis, mede-directeur/oprichter Greenwheels
Bas Vos, directeur Taxi Centrale Amsterdam
Tom Bade, directeur kenniscentrum Triple E
Tim de Lange, InnoSys Delft BV (auto’s)
Coen de Ruiter, Directeur St Max Havelaar
Nicolette Mak, Valid Express (koeriersdienst)
Paul Hamm, duurzaam ondernemer
Jan Heetebrij, HeeCon Business Development (elektrische auto’s)
Henk Vlijm, Directeur Optigroen Dak- en Gevelbegroeiing
Bart van Olphen, Fishes Holding BV
Volkert Engelsman van Eosta B.V. (groente en fruit)
Thomas van den Groenendaal, Evening Breeze (bedden)
Peter Karsch, Partners for Innovation BV (advies)
Martijn Winnen, Winnen & Co, projectontwikkeling / splitsingsadvies
Rinske van Noortwijk, Greenwish
Kim Taylor en Jim Bowes, GreenGraffiti, buitenreclame
Koen van Seijen, SustInn, duurzame toerismeaccomodaties
Geraldo Vallen, Join the Pipe, waterflessen