Roadmap Towards an EU Product Policy Framework contributing to the Circular Economy
Met deze roadmap wil de Europese Commissie de bijdrage van het huidige EU-beleid aan de omschakeling naar een circulaire economie voor producten analyseren. Aan de hand van deze analyse wil de Commissie beoordelen of er aanpassingen van bestaande of nieuwe wetgevingsinstrumenten nodig zijn ten aanzien van het design, gebruik en recyclen van producten om de circulaire economie te stimuleren. De roadmap vloeit onder meer voort uit de verplichtingen uit het EU Actieplan Circulaire Economie en het zevende Milieuactieprogramma.
Reden tot actie
Het probleem dat de Commissie met dit initiatief wil oplossen is dat veel hedendaagse producten niet zijn ontworpen of geproduceerd met het oog op circulariteit. Producten kunnen hierdoor niet makkelijk worden gerepareerd of vervangen en zijn (te) snel verouderd. Momenteel bestaan er al verschillende EU-beleidsinstrumenten om te bevorderen dat bij het ontwerpen, produceren en gebruiken van producten rekening wordt gehouden met de circulaire economie. Echter, de bestaande beleidsinstrumenten sluiten vanwege grote onderlinge verschillen onvoldoende op elkaar aan. Volgens de Commissie is er daarom ruimte voor verbetering, zoals ook blijkt uit recente evaluaties.
Mogelijke verbeteringen
Met het initiatief wil de Commissie de wisselwerking tussen verschillende beleidsinstrumenten onderzoeken die zich richten op dezelfde producten of productgroepen. De Commissie wil een beleidskoers ontwikkelen om producten circulairder te maken en tegelijkertijd de specifieke kenmerken van de verschillende al bestaande instrumenten te eerbiedigen. Daarnaast zullen productgroepen geanalyseerd worden die momenteel niet of gedeeltelijk onder Europese regelgeving vallen. Volgens de Commissie hebben ook deze productgroepen vaak een hoog potentieel voor de circulaire economie, zoals textiel, bouwmaterialen en meubilair.
De Commissie heeft zelf al bij de voorbereiding van de roadmap twee mogelijkheden om producten circulairder te maken genoemd. Zo wordt digitalisering als een mogelijke oplossing genoemd. Door digitalisering zullen er minder producten nodig zijn, doordat producten virtueel gebruikt of gedeeld kunnen worden. Een tweede mogelijkheid is om meer methoden beschikbaar te stellen die controleerbare milieu-informatie over producten leveren. Hierdoor zouden consumenten en bedrijven betere keuzes kunnen (en moeten) maken.
Roadmaps
Voorafgaand aan een nieuw wetgevingsvoorstel maakt de Commissie kenbaar dat zij een EU-actie overweegt op een bepaald beleidsterrein. Dit doet de zij door middel van een roadmap (routekaart) of een inception impact assessment (aanvangseffectbeoordeling). Roadmaps zijn bedoeld om burgers en belanghebbenden te informeren over het werk van de Commissie, zodat zij feedback kunnen geven en effectief kunnen deelnemen aan consultatiemogelijkheden. Burgers en belanghebbenden worden met name uitgenodigd om hun mening te geven en relevante informatie die zij hebben te delen, zodat de Commissie een goed beeld krijgt van de mogelijke oplossingen en problemen.
Mirthe Mulders en Jos Pees, Europa decentraal