Het Europese beleid voor klimaat en energie na 2020 staat in de steigers. De Commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa (Commissie Corbey) pleit voor eenvoudig beleid dat vermindering van uitstoot van broeikasgassen centraal stelt en alleen echt duurzame biomassa en biobrandstoffen toelaat. Ook de chemiesector moet hierbij worden betrokken.
De Europese Raad stelde in oktober 2014 doelstellingen voor CO2-reductie en hernieuwbare energie vast. Vorige week presenteerde de Europese Commissie haar plan voor een ‘Energie Unie’. Een eenvoudige en consequente uitwerking van de Brusselse plannen is nu nodig, aldus de Commissie Corbey. Haar advies ‘Europees beleid eenvoudig duurzamer, advies over de FQD en RED na 2020’ is op 4 maart 2015 aangeboden aan minister Kamp en staatssecretaris Mansveld.
Verduurzaming te langzaam
Na een analyse van het huidige beleid concludeert de Commissie Corbey dat de Europese richtlijnen hernieuwbare energie (RED) en brandstofkwaliteit (FQD) duidelijk meerwaarde hebben: iedere lidstaat heeft vergelijkbare verplichtingen en het is onomstreden dat er voor de inzet van biomassa duurzaamheidscriteria nodig zijn. Toch zijn verbeteringen nodig omdat er tegelijkertijd te weinig innovatie is, verduurzaming te langzaam op gang komt en beleid te ingewikkeld en niet consequent is.
Ontwikkeling biobased economy
Zo worden innovatieve geavanceerdere biobrandstoffen in de transportsector onvoldoende gestimuleerd: de dubbeltellende biobrandstoffen in Nederland zijn voornamelijk gebaseerd op Used Cooking Oil (UCO) en dierlijke vetten waar nauwelijks nieuwe technologie aan te pas komt. Ook in de energie- en chemiesector komen innovatie en verduurzaming slechts mondjesmaat op gang, mede door het ontbreken van prikkels die wel aanwezig zijn in de energiesector. Beleid met een vergelijkbare aanpak als de Ecodesign-richtlijn of RED kan veelbelovend zijn om verduurzaming van de chemie- en materialensector te bevorderen (inclusief doelstelling). Dit leidt tot een meer gelijk speelveld voor de verschillende sectoren en biedt daarmee kansen voor de ontwikkeling van de biobased economy.
Kostenverschil fossiel en hernieuwbaar
Na 2020 vervallen echter de verplichte doelstellingen voor hernieuwbare energie per lidstaat, evenals aparte doelstellingen voor de transportsector. Zolang de CO2-prijs van het emissiehandelssysteem (ETS) het kostenverschil tussen fossiele en hernieuwbare grondstoffen niet kan overbruggen is beleid om duurzame energie en brandstoffen te stimuleren onmisbaar, vindt de Commissie Corbey. Er zijn meerdere beleidsinstrumenten beschikbaar die sturen op vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en zodanig het prijsverschil tussen fossiel en hernieuwbaar overbruggen. Bijvoorbeeld belastingmaatregelen (via een Europees richtinggevend kader voor lidstaten) waarbij fossiele energie proportioneel wordt belast op basis van het koolstofgehalte.
Criteria voor alle biomassa
De Commissie Corbey constateert daarnaast dat de juridische basis van de Europese duurzaamheidscriteria voor biomassa op termijn wankel wordt, omdat deze is gekoppeld aan de verplichtingen die gelden tot 2020. Biomassa zal ook daarna worden ingezet in de energie- en transportsector en daarnaast ook in de chemie. Daarom is een nieuw initiatief nodig dat verzekert dat álle biomassa die wordt ingezet ook duurzaam geproduceerd is, ongeacht de toepassing. Dat is meteen de gelegenheid om de duurzaamheidscriteria voor biomassa fors te verbeteren.
Downloads
Advies Commissie Corbey over de FQD en RED na 2020
Aanbiedingsbrief Commissie Corbey aan minister Kamp
Aanbiedingsbrief Commissie Corbey aan staatssecretaris Mansveld
Rapport CE Delft: Aandeel hernieuwbare energie in Nederland als gevolg van de FQD en RED