In het jaar dat de Lissabon-agenda van de Europese Commissie ten einde loopt, staat het jaarboek stil bij de opbrengsten van tien jaar Europees beleid en in het bijzonder bij de rol die ICT daarbij heeft gespeeld. Hoe staat de Europese kenniseconomie er voor en waar heeft ICT ons in het licht van de Lissabon-ambities gebracht? En wat betekent dat voor een nieuwe Europese agenda? Een van de conclusies van het jaarboek is dat de duurzaamheidsinvalshoek tot nu toe onderbelicht is gebleven, terwijl juist hier een belangrijke rol voor ICT is weggelegd.
Duurzaamheid hoger op de agenda
Alexander Rinnooy Kan zei dat deze publicatie precies op het goede moment komt. In de plannen voor een nieuw Lissabon-akkoord, waarover ook de SER in gesprek is met de Europese Commissie, staat duurzaamheid veel hoger op de agenda dan voorheen. Maar ook in Nederland is dat het geval. De SER heeft onlangs een advies uitgebracht over dit onderwerp, waarin, zo zegt de SER-voorzitter, “duurzame economische groei het thema is waartegen alles wordt afgezet: elke stap in het economische proces moet daar iets van gaan merken”. Ook de onlangs gepubliceerde Digitale Agenda van Eurocommissaris Kroes benadrukt dat ICT cruciaal is voor duurzame economische groei. Volgens Rinnooy Kan heeft zij daarvoor in Europa brede steun.
Afgelopen tien jaar is er veel bereikt
In het jaarboek zijn bijdragen van auteurs uit de wereld van wetenschap, technologie en praktijk bij elkaar gebracht. Het beeld dat daaruit naar voren komt is dat er in de afgelopen tien jaar veel is bereikt. Tegelijk moeten we ook constateren dat de maatschappelijke en technologische ontwikkelingen vaak sneller gingen dan het beleid zelf; dat Europa in vergelijking met de Verenigde Staten en de opkomende Aziatische grootmachten bepaald niet tot de koplopers behoort en dat we het potentieel van ICT nog onvoldoende weten te benutten. Het voorwoord bij het Jaarboek is geschreven door Frans de Bruïne die in de afgelopen tien jaar als directeur bij de Europese Commissie verantwoordelijk was voor het ICT-beleid. Hij concludeert dat de belangrijkste vraag voor dit moment is of we met gedurfde veranderingen de concurrentie daadwerkelijk aan durven te gaan.
Het Jaarboek ICT en Samenleving is een uitgave van Media Update Vakpublicaties, TNO en ECP-EPN en wordt ondersteund door het programma Digivaardig & Digibewust. De editie 2010, onder redactie van prof. dr Valerie Frissen en drs. Mijke Slot (beiden TNO), heeft als titel: De duurzame informatiesamenleving. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Valerie Frissen.