De ngo Fairfood lanceert vandaag Trace, een op blockchain gebouwd platform waarmee voedselbedrijven klein en groot hun toeleveringsketens in kaart brengen. Trabocca is de eerste gebruiker en traceert met Trace een lading koffie van de boer in Ethiopië tot de consument in Nederland. De koffie-importeur geeft openheid van zaken en gebruikt het platform om koffiedrinkers te laten zien of de boeren een leefbaar inkomen verdienen.

Weet jij waar je eten vandaan komt? En hoe het gaat met de mensen die dat eten hebben geproduceerd? Of de boer genoeg verdient? De toeleveringsketens van ons eten zijn lang en beginnen in landen ver weg. Vaak weten zelfs de grote voedselmerken dicht bij huis niet waar hun producten precies vandaan komen.

Fairfood helpt het antwoord op deze vragen te vinden. De ngo wil dat de mensen achter ons eten genoeg verdienen om een goed leven te leiden. Pas dan kunnen zij nadenken over investeringen in duurzame productietechnieken. Met het nieuwe platform Trace stelt Fairfood voedselbedrijven in staat om hun producten tot aan de boer te traceren en daarbij eventuele sociaal-economische problemen in kaart te brengen. De consument kijkt mee op een interface waarop het transparante verhaal worden gedeeld.

“Trace is een laagdrempelige en betaalbare tool waarmee agrifood-bedrijven hun productieketens uitpluizen en socio-economische issues blootleggen, om die vervolgens ook aan te pakken”, aldus Marten van Gils, directeur digitale innovatie van Fairfood. “Daarmee wordt Fairfood een katalysator voor tech for good. Wij zien het zo: de slimme oplossingen moeten voor iedereen binnen handbereik zijn, willen we het voedselsysteem systematisch verbeteren.”

Fairfood was in 2017 de eerste partij die met blockchain getraceerd eten op de Nederlandse markt bracht. Sindsdien heeft de ngo de technologie toegepast in pilotprojecten en samenwerkingen met onder meer Verstegen Spices & Sauces. Met Trace zet de organisatie een volgende stap; ze wil de nieuwe technologie beschikbaar maken voor voedselbedrijven met een kleine en grote beurs.

Wake up call

Trabocca is de eerste gebruiker van Trace. Vanaf vandaag is voor iedereen te zien welke reis een lading koffie van de boer in Ethiopië naar de consument in Nederland heeft gebracht. Met nieuwe data die met Trace aan het licht zijn gekomen, geeft Trabocca antwoord op de vraag: verdienen de koffieboeren een leefbaar inkomen?

“We zijn als het ware op een ontdekkingsreis gegaan”, aldus Sander Reuderink, commercieel directeur van Trabocca. “Gaandeweg bleek het antwoord op die vraag veel ingewikkelder dan we verwachtten. Factoren die het lastig maken zijn bijvoorbeeld dat de boeren niet al hun koffie aan ons verkopen en dat ze ook andere inkomsten hebben – dan wordt het heel lastig om te zeggen of ze in totaal aan een leefbaar inkomen komen.”

“De data wijzen voorzichtig uit dat een deel van onze boeren nog geen leefbaar inkomen verdient”, gaat Reuderink verder. “Dat is best teleurstellend, want we betalen een kiloprijs die aanzienlijk boven de wereldkoffieprijs én de Fairtrade-prijs ligt. Ik zie dit als een wake up call voor de hele koffie-industrie: de koffieboeren verdienen niet genoeg.”

In totaal doen er 278 koffieboeren uit de Guji-regio in Ethiopië mee aan het project. “Transparantie kan het inkomen verhogen van de mensen die jouw koffie verbouwen”, aldus Tesfaye Bekele, een van de grotere deelnemende koffieboeren. “Kwaliteit en kwantiteit kunnen toenemen als bepaalde informatie meer gelijkwaardig openbaar wordt gemaakt voor de verschillende partners in de productieketen. Ik denk dan aan de boeren, die vooral ook meer zelfvertrouwen krijgen als ze weten welke prijs ze ontvangen als ze een bepaalde kwaliteit leveren.”

Toegevoegde waarde

Fairfood en Trabocca onderzoeken binnen dit project ook of transparante productinformatie leidt tot toegevoegde waarde, die terug kan worden geleid naar de koffieboeren. “Wat we willen weten is: voor welke spelers in de productieketen is die transparante informatie over bijvoorbeeld herkomst iets waard?”, vertelt Van Gils. “En hoe zorgen we er vervolgens voor dat die extra waarde op de goede plekken terecht komt?”

Trace en het Trabocca-project zijn vanaf vandaag online te bekijken.