Vandaag, dinsdag 19 maart, heeft de EU Commissie juridische zaken een wetsvoorstel goedgekeurd, overeengekomen met de EU-regeringen, dat bedrijven verplicht hun negatieve impact op mensenrechten en het milieu te beperken: de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD).

Europarlementariërs in de Commissie Juridische Zaken namen met 20 stemmen voor, 4 tegen en geen onthoudingen nieuwe, zogenaamde “due diligence” regels aan, die bedrijven verplichten de negatieve impact van hun activiteiten op mensenrechten en het milieu te verminderen, waaronder slavernij, kinderarbeid, arbeidsuitbuiting, verlies van biodiversiteit, vervuiling en vernietiging van natuurlijk erfgoed. De eis om hun negatieve effecten te voorkomen, te beëindigen of te verzachten heeft ook betrekking op de upstreampartners van bedrijven die actief zijn op het gebied van ontwerp, productie, transport en levering, en downstreampartners, met inbegrip van degenen die zich bezighouden met distributie, transport en opslag.

Toepassingsgebied en overgangsplan

De regels zullen gelden voor EU- en niet-EU-bedrijven en moedermaatschappijen met meer dan 1000 werknemers en een omzet van meer dan 450 miljoen euro en voor franchises met een omzet van meer dan 80 miljoen euro als ten minste 22,5 miljoen euro is gegenereerd door royalty’s.

Bedrijven zullen ook due diligence moeten integreren in hun beleid en risicobeheersystemen, en een overgangsplan moeten aannemen en uitvoeren om hun bedrijfsmodel compatibel te maken met de limiet van 1,5°C voor de opwarming van de aarde in het kader van het Klimaatakkoord van Parijs. Het transitieplan moet de tijdsgebonden klimaatveranderingsdoelen van het bedrijf bevatten, de belangrijkste acties om deze te bereiken en een uitleg, inclusief cijfers, over welke investeringen nodig zijn om het plan uit te voeren.

Wettelijke aansprakelijkheid en boetes

Bedrijven zullen aansprakelijk zijn als ze hun zorgvuldigheidseisen niet naleven en zullen hun slachtoffers volledig moeten vergoeden. Ze zullen ook klachtenmechanismen moeten invoeren en in contact moeten treden met individuen en gemeenschappen die nadelige gevolgen ondervinden van hun acties.

De lidstaten zullen een toezichthoudende autoriteit aanwijzen die belast is met het toezicht, het onderzoek en het opleggen van sancties aan bedrijven die zich niet aan de regels houden. Deze kunnen boetes tot 5% van de wereldwijde netto-omzet van bedrijven omvatten. Buitenlandse ondernemingen moeten hun gemachtigde vertegenwoordiger aanwijzen in de lidstaat waar zij actief zijn, die namens hen met de toezichthoudende autoriteiten communiceert over de naleving van de zorgvuldigheidseisen. De Commissie zal het Europees netwerk van toezichthoudende autoriteiten oprichten om de samenwerking tussen toezichthoudende instanties te ondersteunen.

Na de stemming in de commissie zei Europees Parlementslid Lara Wolters (S&D, NL): “Ik ben verheugd dat een duidelijke meerderheid van de leden van de Commissie juridische zaken vandaag de Due Diligence-richtlijn heeft gesteund. Het is hoog tijd dat deze wetgeving wordt aangenomen, om misbruik door bedrijven een halt toe te roepen en bedrijven duidelijkheid te geven over wat er van hen verwacht wordt. Ik kijk uit naar de stemming in de plenaire vergadering en vertrouw erop dat de richtlijn snel zal worden aangenomen.”

Volgende stappen

Zodra de richtlijn formeel is goedgekeurd door het Europees Parlement en de lidstaten, treedt ze in werking op de twintigste dag na de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de EU.