Gevraagd naar zijn achtergrond en waarom hij de man was om voorzitter te worden van CSR Europe toont Etienne Davignon (geboren in 1932) zich bescheiden. Hij heeft, zo zegt hij zelf, zich beziggehouden met water, energie en andere nutsbedrijven is en heeft een aantal dingen gedaan voor Europa. Daarmee geeft hij wel een heel summiere samenvatting van zijn invloed in Europa en daarbuiten.

Davignon behoort tot een toonaangevende Belgische familie die al sinds het begin van de twintigste eeuw een prominente rol speelt in de politiek van België. Hijzelf belandt via de Belgische in de Europese politiek en is begin jaren tachtig als eurocommissaris verantwoordelijk voor industriële aangelegenheden en energie. Bij het brede publiek raakt hij het bekendst door de reorganisatie van de Belgische Generale en de uiteindelijke overname door het Franse Suez.

Met zijn industriële en Europese achtergrond wordt hij in 1994 door de toenmalige voorzitter van de Europese Commissie Jacques Delors benaderd om een netwerk van bedrijven op te zetten dat sociale uitsluiting moet tegengaan. Het gaat van start met de ondertekening van een manifest in 1995, en het netwerk van aangesloten bedrijven gaat het European Business Network for Social Cohesion heten. Het secretariaat komt in Brussel en krijgt daarvoor geld van de Europese Commissie. Ook de vijftig leden, waaronder Rabobank en Suez , dragen financieel bij.

Davignon: ‘Het initiatief van Delors was er vooral opgericht om bedrijven te betrekken bij het Europese probleem dat mensen door werkloosheid of ziekte buiten de maatschappij kwamen te staan. Bepaalde ondernemingen konden laten zien wat ze daaraan deden of wilden doen en konden daarmee een voorbeeld stellen voor andere bedrijven, de zogenoemde ”best practices”. In het begin kwam het initiatief traag op gang. De Europese landen en bedrijven hebben allemaal hun eigen tradities en culturen en gaan dus allemaal anders met hun sociale problemen om.’ Maar de belangstelling voor de kwaliteit van de werknemers en de inspanningen die overheden en bedrijven daarvoor doen nam opeens snel toe met de met de Europese top in Lissabon. Daar werd afgesproken dat Europa in 2010 de concurrerendste en innovatiefste economie van de wereld zou moeten zijn, waarin iedereen werk zou hebben. Volgens Davignon was het vanzelfsprekend dat de ondernemingen daarbij een belangrijke rol zouden moeten spelen. Davignon: ‘Ons antwoord is een marathon van conferenties in dertien Europese steden. Tijdens de bijeenkomsten kunnen verantwoordelijke bedrijven laten zien wat het belang is voor het bedrijfsleven om te streven naar sociale cohesie en een beter milieu.’ Voor de campagne heeft het bedrijvennetwerk zijn naam veranderd in CSR (Corporate Social Responsibility) Europe en is de slogan van de marathon: ‘CSR. It simply works better.’

Davignon: ‘Onze organisatie is de afgelopen jaren gegroeid en we hebben samenwerkingsverbanden met vergelijkbare organisaties in de lidstaten. We hebben voor kleine- en middelgrote ondernemingen een ‘on line gereedschapskist’, waarmee ze een eerste stap naar duurzaam ondernemen kunnen maken. Daarnaast hebben we onlangs met een groot aantal Europese business schools een speciale MBA voor verantwoord ondernemen opgezet. Ook onderzoek is voor ons heel belangrijk. We willen met feiten en cijfers laten zien dat verantwoord ondernemen noodzakelijk is voor bedrijven. Maar wij zijn natuurlijk ook betrokken bij het debat binnen de Europese Unie over verantwoord ondernemen . Het gaat tenslotte om een dialoog tussen alle betrokken partijen.’

marleen janssen groesbeek