Bedrijventerrein Nieuw Schaik in Leerdam lijkt een no-nonsense terrein net als alle andere, met zo’n 300 bedrijfspanden, weinig groen en veel bedrijvigheid. Maar schijn bedriegt, achter de schermen is hier van alles gaande. Deze plek wordt een visitekaartje: toegankelijk, groener en duurzamer met onder andere betere beveiliging en een gezamenlijk parkeerbeleid. Deze sprong voorwaarts is mogelijk door de oprichting van een Bedrijveninvesteringszone (BIZ), een samenwerkingsverband van de ondernemers.

De vernieuwing van de Utrechtse bedrijventerreinen is hard nodig, want een aanzienlijk deel is verouderd en niet duurzaam. En het zijn belangrijke plekken, want ze vormen hét motorblok achter onze regionale economie. Dagelijks zoeken honderdduizenden mensen de 150 terreinen die onze provincie telt op; ze zijn goed voor meer dan een kwart van alle banen.

Meer slagkracht

Door zich te verenigen hebben ondernemers meer slagkracht om uitdagingen als veiligheid, vergroening, de circulaire economie, overbelasting van het elektriciteitsnet en verduurzaming aan te gaan. De provincie Utrecht heeft deze onderwerpen hoog op de agenda en schakelde daarom aanjagers organisatiegraad bedrijventerreinen Percy Douglas en Lennart de Pee in om samenwerking op de Utrechtse bedrijventerreinen te versnellen.

Enthousiaste kopgroep

De provinciale aanjagers zijn vanaf augustus 2023 aan de slag. Hoe zorgen zij ervoor dat ondernemers op een terrein willen samenwerken? Lennart: “Absolute must is een aantal bevlogen ondernemers die hun collega-ondernemers enthousiast maken.” Nieuw Schaik heeft zo’n kopgroep van negen ondernemers, die zelfs steun kreeg van een gepensioneerde leerkracht die aan de rand van het bedrijventerrein woont. Percy: “Zij had veel van de huidige ondernemers ooit nog in de klas gehad! Samen gingen zij langs de panden om anderen te overtuigen van de kracht van samenwerken. De persoonlijke band zorgde voor vertrouwen en enthousiasme.” Uiteindelijk wilde 78 procent meedoen. Dat is ruim voldoende om een BIZ op te richten, waarbij alle ondernemers verplicht zijn aangesloten.

Gouden kans

Percy: “De provincie biedt ondernemers een gouden kans met het kosteloos beschikbaar stellen van onze knowhow en ervaring, want voor het oprichten van een BIZ heb je veel kennis nodig.” Lennart vult aan: “We weten veel van het opzetten van collectieven, waarbij ik ga over het reilen zeilen binnen gemeenten en Percy vooral de ondernemers ondersteunt. We hebben Nieuw Schaik begeleid en een vijfjarenplan geschreven in nauwe samenwerking met de gemeente, omdat zij de verordening voor de BIZ opstellen.”

Snel en succesvol

Izaäk Streefkerk, coördinator van de oprichting van de BIZ Nieuw Schaik vanuit de gemeente Vijfheerenlanden: “Voor het oprichten van een BIZ heb je veel tijd en kennis nodig. Deze kennis en tijd hadden wij als gemeente niet volledig. Met de hulp en ondersteuning van de provincie Utrecht is het ons gelukt om BIZ Nieuw Schaik snel en succesvol op te richten.”

Van freeriders naar collectief

Mark Timmer is voorzitter van de gloednieuwe BIZ en eigenaar van interieurwinkel Van der Wal op Nieuw Schaik: “Op Nieuw Schaik waren jarenlang een netwerkclub en een stichting voor beveiliging actief. Ongeveer 40 procent van de ondernemers sloot zich in eerste instantie aan, maar een flink aantal ging in de loop der tijd weg en nieuwe bedrijven werden minder snel lid. Zo kwamen er steeds meer ‘freeriders’, ondernemers die meeliften op de voorzieningen zonder bij te dragen.”

Ruimer budget

Mark vertelt verder: “Toen schoof de provincie Utrecht haar aanjagers kosteloos naar voren. Dat was geweldig! De kennis en de begeleiding heeft geleid tot een breed gedragen BIZ. Nu draagt iedereen bij en is er een ruimer budget voor betere beveiliging, een mooi bedrijventerrein, een gezamenlijk parkeerbeleid, vergroening, verduurzaming en het keurmerk Veilig Ondernemen. De bijdrage varieert van 150 tot 695 euro per ondernemer en de gezamenlijk investering in Nieuw Schaik is daarmee de komende vijf jaar zo’n 4,5 ton.”

De puzzel leggen

Lennart: “Percy en ik vinden het geweldig om samen de puzzel te leggen: hoe krijgen we samenwerking voor elkaar? Het is namelijk bij elk terrein belangrijk dat je er samen voor zorgt dat het er fraai bijligt. Werknemers brengen hier zo’n negen uur per dag door, dan is het fijn als het terrein groen, prettig en veilig is, maar het is ook belangrijk voor nieuwe bedrijven die zich hier willen vestigen. Wat betreft vergroening kun je samen ook veel voor elkaar krijgen. Op bedrijventerreinen ligt vaak veel asfalt, met de gezamenlijke aanleg van sedum daken, groene gevels en gras zorg je voor verkoeling en waterberging.”

Vliegwieleffect creëren

Lennart: “We helpen een aantal bedrijventerreinen in de provincie op weg, onder andere in De Ronde Venen, De Bilt, Utrecht, Nieuwegein, Meerkerk en IJsselstein. We hopen op een vliegwieleffect: als ondernemers zien dat plekken als Nieuw Schaik het goed voor elkaar hebben, inspireert dat ze misschien om zelf een samenwerkingsverband te starten.”

Foto: Mark Timmer op bedrijventerrein Nieuw Schaik