Met die boodschap trachtten gisteren de Duitse bondskanselier Angela Merkel, voorzitter José Barroso van de Europese Commissie en ook de Nederlandse premier Jan Peter Balkenende kritische geluiden van ondernemerskant over de mogelijk nadelige consequenties van harde energiereductiedoelen voor de Europese concurrentiepositie te weerleggen.

Bijvoorbeeld de Europese belangenorganisatie voor het bedrijfsleven Business Europe heeft gewaarschuwd dat de ambitieuze klimaatdoelen kunnen leiden tot hogere energienota’s voor Europese bedrijven. President Ernest-Antoine Seillière van Business Europe waarschuwde kanselier Merkel donderdag nog voor een keiharde afspraak dat Europa in 2020 een vijfde van zijn energieconsumptie uit duurzame bronnen haalt. ‘Niemand heeft ook maar enig idee van wat de kosten van dit doel zijn’, aldus Seillière. Hij herhaalde zijn waarschuwing gisteren.

De kritische houding van de Europese zakelijke lobby staat haaks op eerdere geluiden van grote Europese concerns. Voorzitter José Barroso van de Europese Commissie ontmoette bijvoorbeeld eind november in Londen 25 topfunctionarissen van grote ondernemingen, zoals Shell, ABN Amro en Air France KLM. Die riepen de Commissievoorzitter toen op een ‘ambitieus’ klimaatbeleid te voeren. Ze stelden een ‘emissiearme toekomst’ als ‘strategisch doel’ te beschouwen.

‘Ik heb de laatste maanden met veel grote ondernemingen gesproken die actief zijn in de ontwikkeling van technologie voor duurzame energie’, verklaarde Barroso gisterochtend in een gesprek met journalisten. ‘Die zeiden allemaal: veel belangrijker dan het precieze percentage dat jullie gaan afspreken is dat het een juridisch bindende afspraak is. Dat laatste is voor ons als bedrijfsleven belangrijk om vertrouwen te hebben dat het jullie in de periode tot 2020 ernst is.’

Uiteindelijk draaide het debat of er een bindend Europees doel voor duurzame energie moet komen uit op hét gevecht van de voorjaarstop van 2007. De Franse president Jacques Chirac gaf de discussie een politiek brisante wending door te stellen dat kernenergie moet meetellen in het streven naar 20% energie uit duurzame bronnen.

‘Kernenergie is niet duurzaam’, stribbelde kanselier Merkel nog wel een paar keer tegen, maar uiteindelijk gaf ze Chirac via een omweg alsnog zijn zin. ‘We gaan in het najaar als Commissie bij het doen van voorstellen voor duurzaamheidsdoelen per individuele lidstaat met kernenergie rekening houden’, verduidelijkte José Barroso gisteren de gekozen oplossing. ‘We gaan op eerlijke en objectieve manier per lidstaat differentiëren in percentage duurzaamheid.’

Dat er nu een algemeen EU-doel van 20% is, is van groot belang, aldus Barroso. ‘Hiermee geven we als Europese Unie een krachtig signaal aan investeerders dat we richting een economie gaan die werkt op basis van weinig fossiele brandstoffen. En we maken hun ook duidelijk dat de Europese Commissie en nationale overheden financiële stimulansen gaan geven aan ontwikkeling van duurzame energiebronnen. Bovendien zullen we onze Europese staatssteunregels genereus toepassen als deze steun een klimaatvriendelijk doel heeft.’

EU-leiders omarmen de spaarlamp

De Europese Commissie moet snel komen met voorstellen voor hardere eisen aan de energiezuinigheid van lampen voor op straat, in de kantooromgeving en in huishoudens. Dat heeft de Europese raad van regeringsleiders gisteren gezegd.

Met deze opstelling volgt de raad ontwikkelingen in landen als Australië en Chili, waar de overheid vervanging van gloeilampen door spaarlampen stimuleert. De gloeilampen zijn in ongenade geraakt vanwege hun hogere energieverbruik.

Premier Jan Peter Balkenende zei gisteren dat een verbod op gloeilampen te ver gaat, tot chagrijn van europarlementariër Kathalijne Buitenweg (GroenLinks): ‘Spaarlampen zijn vele malen efficiënter; de aanschaf betaalt zich terug. De gloeilamp gaat eraan.’

Philips voerde vorig jaar nog een lobby in Brussel voor energie-efficiëntere straatverlichting.