Van alle supermarktproducten roepen eieren bij consumenten de meeste vragen op over duurzaamheid. Dat blijkt uit de gebruikscijfers van de app van stichting Questionmark. Daarmee wordt voor het eerst zichtbaar welke productgroepen de meeste aandacht krijgen in de trend naar ‘bewust boodschappen doen’.
De vraag naar duurzame producten is de afgelopen jaren sterk gestegen, bleek onder meer uit het gisteren gepubliceerde rapport ‘Kiezen bij de kassa’ van het Sociaal Cultureel Planbureau. Stichting Questionmark speelt op die trend in door supermarktproducten te beoordelen op duurzaamheid. Met de gratis app kunnen consumenten de streepjescode van een product scannen en zo direct inzicht krijgen in de scores.
Questionmark ziet in de gebruikscijfers dat doosjes eieren het vaakst worden gescand. Twijfel over de duurzaamheid van eieren lijkt samen te hangen met verwarrende claims op de doosjes: voor eieren bestaan meer verschillende duurzaamheidslogo’s dan voor welke andere productgroep ook. Er zijn momenteel 19 verschillende keurmerken en logo’s die de ‘duurzaamheid’ van eieren moeten aantonen; van ‘blije kip’ tot ‘scharrel’ of ‘vrije uitloop’. Voor consumenten is niet duidelijk welke eisen gesteld zijn. Het lijkt erop dat consumenten zich daarom wenden tot een onafhankelijke partij.
Ook vragen over vis
Andere productgroepen in de top tien van meest gescande producten zijn zuivel, chocola en vis. Ook de verwarring over vis kan mogelijk verklaard worden door de veelheid aan keurmerken; zo’n zestien verschillende logo’s en keurmerken proberen de consument te overtuigen dat vis verantwoord gekweekt of gevangen is. Op dit moment hebben visproducten nog geen beoordeling in de Questionmark app. Charlotte Linnebank, directeur van Questionmark: “Naar aanleiding van deze cijfers gaan we voorrang geven aan het onderzoek naar visproducten. De consument heeft recht om te weten of zijn visstick deugt of niet. Tot die tijd raden we aan om de keurmerken MSC, ASC en Biologisch als ondergrens te hanteren.”
Uit gebruikscijfers blijkt ook dat gebruikers dierenwelzijn en milieu gemiddeld genomen iets belangrijker vinden dan mensenrechten (‘fairtrade’). Gebruikers van de app kunnen zelf aangeven welk van deze thema’s ze het meest relevant vinden, zodat de beoordeling daar op wordt afgestemd. Voor een duidelijker beeld van de voorkeuren van gebruikers wil Questionmark de komende jaren meer onderzoek doen.
Recht om te weten wat je koopt
Questionmark heeft als doel om meer transparantie te creëren over hoe producten gemaakt worden en waar ze vandaan komen. Met de gratis Questionmark app en website biedt Questionmark consumenten inzicht in de impact van producten op de thema’s volksgezondheid, milieu, mensenrechten en dierenwelzijn. Inmiddels heeft Questionmark 27.000 producten uit de supermarkt onderzocht zoals vlees, vleesvervangers, zuivel, eieren, bier, fris, water, chocolade, groente en fruit. Hier komen steeds meer producten bij. De app is te downloaden op: www.thequestionmark.org
Meest gescande producten 2015
1. Eieren
2. Hagelslag
3. Pindakaas
4. Halfvolle melk
5. Halvarine
6. Vis
7. Chocoladerepen (melk)
8. Chocoladepasta
9. Yoghurt
10. Chocoladerepen (puur)