Zeven jaar geleden, 2014: webwinkels waren enorm aan het groeien, maar van duurzaamheid was nog beperkt sprake. Margreeth Pape heeft dit balletje aan het rollen gebracht binnen Thuiswinkel.org en inmiddels kunnen we niet meer om duurzaamheid binnen het e-commercelandschap heen. Hoe zagen de afgelopen zeven jaar eruit? En waarom móeten e-commercebedrijven nu wel aan de slag met duurzaamheid? We gaan nog één keer in gesprek met de afscheidnemende Margreeth Pape.

Even een trip down memory lane, op 1 mei 2014 ben je gestart bij Thuiswinkel.org. Wat waren toen je voornaamste werkzaamheden?

“Ik ben destijds aangenomen als Adviseur Logistiek en Duurzaamheid, hield mij bezig met alle logistieke ontwikkelingen en werkte samen met Ecommerce Europe. Duurzaamheid speelde destijds beperkt, de sector was voornamelijk bezig om zo goed mogelijk aan de wensen van de consument te voldoen en pakketten moesten zo snel mogelijk worden afgeleverd. Maar de vraag naar duurzaamheid vanuit Thuiswinkel.org lag er al wel en dit moest zo snel mogelijk worden opgepakt.”

Wat is je het meest bijgebleven uit die periode?

“Ik was destijds een pionier op het gebied van duurzaamheid binnen e-commerce. Webwinkels hadden andere prioriteiten, duurzaamheid was nog een bijzaak. De vraag die mij veel bezighield, was ‘wat betekent duurzaamheid voor de e-commercesector en hoe krijg ik de sector hierin mee?’ Toen vanuit de Nederlandse overheid een vraag kwam om meer aandacht te geven aan de invulling van duurzame verpakkingen op de Nederlandse markt was dit een mooie aanleiding om webwinkels te betrekken en gezamenlijk te werken aan doelstellingen op het gebied van duurzame verzendmaterialen. De eerste brancheverduurzamingsplannen ontstonden, en zo konden de eerste stappen gezet worden richting een duurzamere Nederlandse e-commercemarkt. Dit was de start van de huidige duurzaamheidstrategie waar we nu bij Thuiswinkel.org mee werken.”

Welke activiteiten heb je vervolgens opgepakt?

“Bij het ontstaan van de brancheverduurzamingsplannen betrok ik webwinkels, NGO’s en verpakkingsleveranciers en richtte ik een werkgroep op om na te denken over hoe we de verpakkingen konden verduurzamen. Uit dit proces kwamen sectordoelstellingen voort die werden gecommuniceerd naar het ministerie en werden goedgekeurd. Dit is de aanzet geweest van de normering voor verpakkingsdoelstellingen van nu. Hier zetten we nog steeds ieder jaar nieuwe eisen op.”

“Een andere belangrijke activiteit is het opstellen van een onderzoek naar de CO2-impact van online retail. Dit onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met Ernst & Young. In 2015 kwam het rapport uit. Hierin werd duidelijk wat de CO2-impact van online versus fysiek winkelen is. Het bijzondere was dat we in 2015 deze cijfers al hadden, maar dat er eigenlijk pas na 2018 de grootste aandacht voor kwam. In die tijd kwam er steeds meer aandacht, ook vanuit de overheid, voor CO2-impact op het gebied van e-commercelogistiek. Vervoerders hadden toen al eigen meetmethoden ontwikkeld, maar dit was voor elke vervoerders anders. Hierdoor was het lastig voor webwinkels om inzicht te krijgen in de eigen uitstoot. In 2017 is Thuiswinkel.org in samenwerking met de Topsector Logistiek gestart aan de ontwikkeling van een monitoring. Hiermee zouden we webwinkels inzicht kunnen geven in de eigen uitstoot en hoe te reduceren. Grote webwinkels en vervoerders committeerden zich en een jarenlang proces ontstond om dit van de grond te krijgen. Heel uniek dat dit is gelukt, het was voor het eerst dat vervoerders samen in een project gingen werken. En zo is Bewust Bezorgd uiteindelijk ontstaan, dé normering voor de toekenning van CO2 binnen de logistiek van de e-commerce.”

Waar ben je het meeste trots op?

“Het meest trots ben ik op de sectordoelstellingen van Thuiswinkel.org en dat we als sector een normering hebben op zowel verpakkingen als logistiek. En dat er een sterk en krachtig team op het gebied van duurzaamheid bij Thuiswinkel.org staat, wat verder gaat bouwen aan lopende zaken, zoals Bewust Bezorgd, verpakkingsdoelstellingen, maar ook aan onderwerpen als consumentenbewustwording, retouren en circulariteit. Dit is mede dankzij de frontrunners, grote webwinkels als wehkamp, Coolblue en Otto, en vervoerders: PostNL, DHL en Dynalogic, Topsector Logistiek en de overheid. Zonder deze commitment had er nu niks gestaan.”

Hoe heb je het thema duurzaamheid zien groeien bij bedrijven in de e-commercesector in de afgelopen jaren?

“Dat is echt enorm gegroeid, het is echt een groot thema geworden. In 2014 speelde dit nog helemaal niet. Destijds hebben wij bedrijven moeten aanjagen en hadden we de overheid die dat deed. Nu jagen bedrijven dit zelf aan en dit heeft naar mijn mening drie redenen:

  1. De consument vindt duurzaamheid steeds belangrijker en wil er zelfs in sommige gevallen voor betalen.
  2. Vanuit de overheid wordt de druk opgevoerd en is er steeds meer vraag naar richting bedrijven.
  3. Bedrijven willen steeds meer beseffen dat een lineaire economie niet meer van nu is, maar verandering richting een impact-economie. Binnen deze economie worden grondstoffen niet één keer meer gebruikt. Het verhaal van een lineaire economie loopt af, is eindig.”

Waar ligt volgens jou de grootste uitdaging op het gebied van verduurzamen van de e-commercesector?

“Het is belangrijk om in te zien dat we het niet alleen kunnen, samenwerking is belangrijk. Je moet uiteraard individueel kijken naar wat je kunt doen, maar ook kijken naar andere bedrijven en waar je mee kunt samenwerken om samen een mooi resultaat te behalen.

De wereldwijde trend is nu dat webwinkels steeds groter worden door de komst van platformen. Ik hoop dat de consument oog blijft houden voor de diversiteit van retail, ook voor de kleine webshops, om bewust te zijn bij wie je shopt en waar het vandaan komt. Dit is gelijk een heel mooie kans voor de e-commercesector om de klant beter te betrekken en mee nemen in het verhaal.”

Inmiddels weten we dat je een mooie nieuwe uitdaging aangaat als Manager Duurzaamheid & Public Affairs bij ons lid Intergamma. Je hebt veel gezien de afgelopen jaren binnen het e-commercelandschap, met name op het gebied logistiek, duurzaamheid en verpakken. Kun je ons vertellen wat je visie is en hoe jij de toekomst van e-commerce ziet?

“Ik zie twee zaken. Ten eerste meer en meer aandacht van de consument voor duurzaamheid en ten tweede de circulaire economie. E-commerce is een perfect platform om een circulaire economie goed te benutten. In de toekomst is online retail misschien niet meer puur een verkoopkanaal maar een kanaal om te ontzorgen, een leverancier van grondstoffen of een kanaal zorgen voor onderhoud van producten. Het e-commercekanaal zal veel diverser zijn dan nu.

Ook is in de toekomst duurzaamheid een geïntegreerd onderwerp binnen een bedrijf. Nu is het ‘we hebben een bedrijf en we doen aan duurzaamheid’, dat zal straks in het bedrijf verweven zijn.

Tot slot, wat wil je de lezer nog meegeven?

“Ga aan de slag met duurzaamheid als je toekomstproof wilt zijn, kijk wat je unieke waarde kan zijn op het gebied van duurzaamheid en naar wat je onderscheidt in je bedrijfspropositie.”