Veel grote banken weten zo langzamerhand wel waarom ze met duurzaamheid aan de slag (willen) gaan, wat ze moeten doen, wat de goede voorbeelden zijn waaraan ze zich willen optrekken en hoe ze hun agenda voor de middellange termijn kunnen invullen. Als ook helder is hoe dat te doen op een onderscheidende wijze, is de kern van een duurzaamheidsstrategie bepaald.
Dat is belangrijk. Toch is de doorslaggevende succesfactor niet strategie maar het doorzettingsvermogen bij de uitvoering daarvan. Neem Citigroup , een bank die opgenomen is in duurzaamheidsindices. Vanwege de vertrouwenscrisis in 2002, die door een scala aan schandalen was ontstaan, heeft Citigroup in 2003 een nieuwe ‘code of conduct’ gemaakt om de integriteit van de organisatie te waarborgen.
Het is niet te hopen dat de bank toen dacht dat hierdoor incidenten zouden worden uitgesloten. Want al enkele malen heeft het ook dit jaar weer de pers gehaald met zaken die niet door de beugel konden. Strategie en intenties zijn in orde. De uitvoering ervan is nog onvoldoende. Dat is ook niet raar, want de verandering die Citigroup nastreeft vergt tijd. Slechts als het tegen weerstand in gedurende jaren blijft vasthouden aan de ingezette weg, zal uiteindelijk sprake zijn van succes boeken met duurzaam ondernemen.
Zo is het nuttig dat Jeucken vaststelt dat Nederlandse banken nu op verschillende manieren met duurzaamheid bezig zijn. Natuurlijk zijn er verschillen. Een onderzoek over de periode 1998-2003 geeft houvast, maar resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. Elke voorsprong is relatief, want de consistentie en de kracht van de uitvoering zullen het verschil maken.
Kijkend naar de toekomst is het interessant vast te stellen wat de gevolgen zullen zijn van de komst van een nieuwe bestuursvoorzitter. Was duurzaamheid het speeltje van de vertrokken leider of is het inderdaad een onderdeel waar het bedrijf voor staat? Staan de waarden centraal binnen de onderneming of alleen in brochures? De wisseling bij ING zal dit mogelijk illustreren. Hoe gaat een bedrijf om met de dilemma’s waar het zich voor gesteld ziet? Pas na een aantal transparante duurzaamheidsverslagen gepubliceerd te hebben, zal er een gedegen beeld ontstaan van het succes van operationele resultaten.
Duurzaamheid bij financiële instellingen moet leiden tot een mentaliteitsverandering. De intenties moeten omgezet worden in daden. Dat geldt voor de top en het lijnmanagement, maar ook bijvoorbeeld voor agressieve handelaren in de investment bank. Als duurzaamheid in de financiële wereld zich de komende jaren ontwikkelt zoals de laatste jaren, is er straks geen promovendus nodig om de waarde te beschrijven. Dan spreken de acties van de banken klare taal in hun duurzaamheidsverslagen, die onderschreven worden door externe belanghebbenden.
Wouter Scheepens, partner Triple Value Strategy Consulting.