De grote vraag is hoe de milieubeweging op de nieuwe politieke verhoudingen moet reageren? Wat kan de milieubeweging? Het verzet tegen milieu vervuilende maatregelen mobiliseren? Dat zeker! Maar de milieubeweging heeft ook andere mogelijkheden om haar doelen te bereiken. Die liggen besloten in nauwere samenwerking met burgers en bedrijven op gebieden als verkeersoverlast, openbaar vervoer en duurzaam ondernemen. Stichting Natuur en Milieu staat open voor meer en nauwere samenwerking.
Hoe men ook tegen de milieuproblematiek aankijkt, niemand ontkomt aan het voeren van milieubeleid. Dat verdient een nieuwe impuls die past bij de 21ste eeuw. Natuur en Milieu ziet grote kansen voor duurzaam ondernemen. Overheid, bedrijfsleven en milieubeweging kunnen hiermee samen een nieuwe rendabele en schone weg inslaan.
Het besef dat een schoon milieu in het belang is van ons allen en onze kinderen is maatschappelijk onomstreden. De prangende vraag is hoe wij dat op redelijke wijze met elkaar kunnen bereiken. Bij duurzaam ondernemen opereert een bedrijf zodanig dat er evenwicht blijft bestaan tussen economische (profit), sociale (people) en milieubelangen (planet) van direct en indirect betrokkenen. Een absolute vermindering van de milieulast is nodig. Met gebruikmaking van de innovatieve kracht van het bedrijfsleven kan een vergroeningsgolf tot stand worden gebracht.
In het bedrijfsleven heeft zich een kleine groep koplopers van merendeels grote ondernemingen gevormd die serieus werk maken van duurzaam ondernemen. Omdat daar veel deskundigheid, investeringen en innovaties voor nodig zijn, valt dit nu nog buiten het bereik van veel middelgrote en kleine bedrijven. Om deze bedrijven ook op het spoor van duurzaam ondernemen te zetten en de koplopers op het goede spoor te houden, zijn er in de nieuwe regeerperiode nieuwe impulsen nodig van overheid, bedrijfsleven en milieubeweging.
Of de volgende fase in duurzaam ondernemen wordt bereikt, hangt in sterke mate af van nieuwe initiatieven van de overheid, die het tot nu toe aan het vrije spel van de maatschappelijke krachten heeft overgelaten. Waar het aan ontbreekt, is een wettelijk kader. Daar ontkomt de overheid niet aan.
Bestuurlijk zou het een uitkomst zijn als er één politiek aanspreekpunt komt in de persoon van een coördinerend minister Duurzaam Ondernemen. Deze bewindspersoon heeft als belangrijkste rol het duurzaam ondernemen, dat verdeeld is over verscheidene ministeries, tot een eenheid te smeden.
Ook wordt het dan eenvoudiger wensen van bedrijven te vertalen in beleidsmaatregelen, zoals bijvoorbeeld een belastingaftrek voor duurzaam ondernemen en het creëren van een garantiefonds voor bedrijven die grote financiële risico’s nemen in het kader van duurzaam ondernemen.
Het bedrijfsleven, vooral de multinationals, zou zijn verzet tegen wet- en regelgeving moeten opgeven. Dat gebrek hindert vooral middelgrote bedrijven die veel minder middelen kunnen vrij maken voor investeringen in duurzaam ondernemen en daarvoor in belangrijke mate afhankelijk zijn van overheidsmaatregelen. Voor bedrijven die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid willen nemen, ligt de sleutel voor succesvol en winstgevend duurzaam ondernemen vooral in investeringen en innovaties in hun grondstoffen-, energiegebruik en productontwikkeling.
Daarmee kunnen productieprocessen en producten op een milieuvriendelijker niveau, dus hoger plan worden gebracht waarmee duurzame bedrijven een innovatief voorbeeld voor niet-duurzame bedrijven vormen. Bedrijven zouden ook veel meer dan nu het geval is, kunnen samenwerken en gebruik maken van de specifieke deskundigheid van milieu- en consumentenorganisaties.
Stichting Natuur en Milieu is zich er volledig van bewust dat haar rol met het oog op het bovenstaande zal veranderen. Zij zal in de nieuwe fase van duurzaam ondernemen veel intensiever met het bedrijfsleven samenwerken. Zeker als het erom gaat om een evenwicht aan te brengen tussen `people’, `planet’ en `profit’. Om onze rol goed te kunnen spelen zijn wij afhankelijk van eerlijke en toegankelijke productinformatie. Transparantie is een eerste vereiste.
Wij zijn van mening dat samenwerking in het kader van duurzaam ondernemen een gouden kans is voor bedrijfsleven en milieubeweging om het milieu schoner te maken. En ook nog op zijn Hollands: door er geld aan te verdienen. De traditionele rollen van bedrijfsleven en milieubeweging zullen gaandeweg veranderen in die van tegenspelers naar partners. In de toekomst zou wel eens kunnen blijken dat duurzaam ondernemen meer is dan de optelsom van people, planet en profit en dat we op weg zijn naar een nieuw maatschappelijk concept.