De score valt helaas mager uit: op slechts 4 terreinen is opmerkelijke verbetering opgetreden, op het gebied van de bescherming van de ozonlaag, het gebruik van loodvrije benzine, de verbeterde toegang tot veilig drinkwater en het onderzoek ter vermindering van vervuiling van de zee.
Het UNEP-rapport, waaraan 600 wetenschappers een bijdrage hebben geleverd, bevestigt nogmaals wat velen van ons al vermoedden: de wijze waarop wij omgaan met onze planeet schiet schromelijk tekort, en is op termijn onhoudbaar. Een harde boodschap, maar daarom niet minder waar.
De opgave om het tij te keren, wordt in de komende decennia nog eens extra uitdagend door de groei van de wereldbevolking (van 7 miljard nu, tot 9 miljard in 2050), de vergrijzing van die bevolking, de toename van het aantal chronisch zieken en de opkomst van een nieuwe middenklasse in emerging markets met daarmee gepaard gaande hogere consumptiepatronen. Tegelijkertijd bieden deze ontwikkelingen uiteraard veel nieuwe kansen voor (Nederlandse) bedrijven.
Een ding is zeker: een oplossing is alleen mogelijk wanneer we allemaal samen optrekken en overheden, bedrijven, NGO’s, consumenten en academici hun verantwoordelijkheid nemen. Kortom, een mix van duurzaam overheidsbeleid, duurzame bedrijfsstrategieen en maatschappelijk verantwoord consumeren is urgent. Het bedrijfsleven kan met name met zijn innovatieve vermogen een bijdrage leveren aan het oplossen van ingewikkelde problemen.
Het Nederlandse bedrijfsleven loopt internationaal voorop op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen, zoals onder andere blijkt uit de vele hoge noteringen in diverse vooraanstaande internationale duurzaamheid-indices. Een aantal koplopers op het gebied van duurzaam ondernemen in het Nederlandse bedrijfsleven, werkt daarom sinds kort samen in de Dutch Sustainable Growth Coalition (DSGC). Deze bedrijven willen van elkaars ervaringen met duurzame bedrijfsstrategieen leren, en deze delen met anderen. Voorts willen zij een bijdrage leveren aan het internationaal nog meer op de kaart zetten van Nederland als een van de Sustainability Valley’s in de wereld. Op dit gebied heeft Nederland de wereld zeker iets te bieden.
Het “Nieuwe Bedrijvenbeleid” van de Nederlandse regering richt zich in onze ogen dan ook terecht op het versterken van de zogeheten Topsectoren, waaronder Water, Agro & Food, Energie, Chemie, Life Sciences & Health en High Tech Systemen en Materialen. De concurrentiekracht van de bedrijven in deze Topsectoren bepaalt tevens de mate waarin zij een leidende rol kunnen (blijven) vervullen in het kader van het oplossen van een aantal van de grootste mondiale uitdagingen, waaronder de zogeheten energy, food, water-nexus.
Met vreugde kan worden geconstateerd dat de Nederlandse overheid ook een aantal van deze Topsector thema’s integraal heeft meegenomen in het nieuwe ontwikkelingssamenwerkingbeleid. Dit creeert de broodnodige synergie, en biedt ruimte voor belangrijke publiek- private partnerschappen, zoals bijvoorbeeld het succesvolle Initiatief Duurzame Handel (IDH). Naar verluidt verlopen de onderhandelingen over de slottekst van de Rio+20 Conferentie op dit moment erg moeizaam ten gevolge van onder meer de mondiale financieel-economische crisis en het feit dat overheden zich geconfronteerd zien met de noodzaak van terugdringing van torenhoge staatsschulden.
Het behoeft geen nader betoog dat deze, op zich gerechtvaardigde, prioriteit niet mag uitmonden in het verergeren van, de crisis op het gebied van milieu en duurzaamheid meer in het algemeen. De bedrijven verenigd in de Dutch Sustainable Growth Coalition (DSGC) vragen van onze wereldleiders in Rio dat zij onderhandelingen starten over het tot stand brengen van Sustainable Development Goals (SDG’s).
Deze SDG’s moeten voortbouwen op de uit het jaar 2000 daterende Millennium Development Goals (MDG’s) van de Verenigde Naties – een serie van acht ontwikkelingsdoelen, die belangrijk ijkpunt zijn geweest om de wereld meer welvaart, welzijn en gelijkheid te brengen in 2015.
De oplossing voor de problemen bij de vaak fragmentarische uitvoering van de MDG’s is niet om voortaan maar van het stellen van ambitieuze doelen af te zien. De echte boodschap is hier een andere: terecht gestelde doelen dienen ook daadwerkelijk uitgevoerd te worden! De SDG’s moeten daarom specifieke doelen bevatten op het gebied van onder meer terugdringing van armoede, voedselzekerheid, vermindering van CO-2 en watergebruik; het behoud van biodiversiteit; de bescherming van bossen, verhoging van gebruik van hernieuwbare energie, recycling,clean development mechanisms, alsmede de kwaliteit van gezondheid.
Het is van groot belang dat de SDG’s een kader bevatten om de mogelijkheden voor publiek-private samenwerking op het gebied van duurzame ontwikkeling ten volle te benutten. De bedrijven verenigd in de Dutch Sustainable Growth Coalition zullen met hun duurzame bedrijfsstrategieen, innovatiekracht en invloed in talloze internationale product- en productieketens daar waar mogelijk bijdragen aan het realiseren van de SDG’s. De SDG’s dienen gepaard te gaan met een concreet tijdpad: uiterlijk 2015 zou er overeenstemming moeten zijn over de precieze SDG doelstellingen, inclusief meetbare wereldwijde targets, met het oog op volledige implementatie per 2030.
Daarmee kunnen we naadloos aansluiten bij een van de belangrijkste lessen uit het eerder aangehaalde UNEP-rapport. De internationale milieuverdragen met specifieke en concrete doelstellingen blijken namelijk veruit de meeste vooruitgang te laten zien. Zo’n kans voor open doel laten we toch niet liggen?
Ben Franklin merkte eens op: “You may delay, but time will not, and lost time is never found again.” In de komende dagen volgt in Rio het antwoord van onze regeringsleiders. Een groot deel van het Nederlandse bedrijfsleven staat in ieder geval nu al klaar om de handschoen op te pakken.
Jan Peter Balkenende, Voorzitter Dutch Sustainable Growth Coalition (DSGC) Paul Polman, CEO Unilever Jean-Franc,ois van Boxmeer, CEO Heineken Frans van Houten, CEO Royal Philips Electronics Feike Sijbesma, CEO Royal DSM Ton Buechner, CEO AkzoNobel Peter Hartman, CEO KLM Royal Dutch Airlines Cees ’t Hart, CEO FrieslandCampina Peter Voser, CEO Shell Bernard Wientjes, Voorzitter VNO-NCW