De CSRD is een Europese richtlijn die grote en beursgenoteerde bedrijven verplicht om in hun jaarverslagen ook te rapporteren over duurzaamheid. De Haagse Hogeschool onderzocht hoe de CSRD doorwerkt in het mkb. Het onderzoek laat zien dat 24 procent van de Nederlandse mkb’ers eind 2024 al duurzaamheidsgerelateerde dataverzoeken ontvangt van hun afnemers of leveranciers. Bij mkb’ers met meer dan 50 werknemers loopt dit op tot 65 procent. De gevraagde data richten zich vooral op milieuaspecten zoals CO₂-uitstoot.
Grote bedrijven zijn sinds de invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht om te rapporteren over duurzaamheid. Dit heeft ook gevolgen voor het midden- en kleinbedrijf (mkb). Hoe goed kan het mkb aan de dataverzoeken van hun afnemers voldoen? Welke uitdagingen en kansen zien zij? Het lectoraat New Finance van De Haagse Hogeschool onderzocht in opdracht van het ministerie van Economische Zaken hoe de CSRD doorwerkt in het mkb.
Over de CSRD
De CSRD is een Europese richtlijn die grote en beursgenoteerde ondernemingen verplicht om in hun jaarverslagen, naast financiële prestaties, ook te rapporteren over duurzaamheid aan de hand van verschillende criteria. De CSRD richt zich op drie gebieden: milieu, sociaal en governance. Hoewel de meeste mkb’ers niet direct onder deze rapportageplicht vallen, kunnen zij er wel indirect mee te maken krijgen. Grote bedrijven die wél onder de CSRD vallen, moeten namelijk inzicht bieden in de duurzaamheid van hun gehele waardeketen. Dit betekent dat zij hun afnemers en leveranciers, waaronder mkb’ers, kunnen vragen om duurzaamheidsinformatie aan te leveren.
Onderzoek naar de gevolgen voor het mkb
Het lectoraat New Finance, onderdeel van het Centre of Expertise Digital Operations & Finance, onderzocht de indirecte effecten van de CSRD op het Nederlandse mkb. De analyse is gebaseerd op een enquête onder 431 respondenten uit een representatief, ISO-gecertificeerd bedrijvenpanel en 127 mkb’ers die via sociale media en nieuwsbrieven zijn geworven. Daarnaast zijn 48 interviews afgenomen met mkb’ers, beursgenoteerde bedrijven, brancheorganisaties, accountantskantoren en ministeries van Duitsland en Denemarken.
Belangrijkste bevindingen
Het onderzoek laat zien dat 24 procent van de Nederlandse mkb’ers eind 2024 al duurzaamheidsgerelateerde dataverzoeken ontvangt van hun afnemers of leveranciers. Bij mkb’ers met meer dan 50 werknemers loopt dit op tot 65 procent. De gevraagde data richten zich vooral op milieuaspecten zoals CO₂-uitstoot.
Hoewel een meerderheid (60 procent) aangeeft goed of uitstekend aan de dataverzoeken te kunnen voldoen, ervaren anderen een verhoogde werkdruk. Vooral het vinden van geschikte IT-systemen en tools is een uitdaging.
Toch biedt de CSRD niet alleen verplichtingen, maar ook kansen. Sommige ondernemers zien mogelijkheden om hun interne en externe samenwerking te verbeteren, hun concurrentiepositie te versterken en duurzaamheidsdata in te zetten voor een duurzamere bedrijfsvoering.
Aanbevelingen voor mkb en stakeholders
Op basis van het onderzoek zijn concrete aanbevelingen geformuleerd voor het mkb, grote bedrijven, brancheorganisaties en de overheid. Voor een succesvolle invoering van de CSRD is samenwerking essentieel. Gebruiksvriendelijke processen, standaard rapportagetemplates, toegankelijke tools en kennisdeling kunnen helpen om de implementatie soepeler te laten verlopen.
