COVID-19 heeft de meedogenloze opmars van klimaatverandering niet afgeremd. Er zijn geen tekenen dat we weer groener groeien, aangezien de uitstoot van kooldioxide zich snel herstelt na een tijdelijke piek als gevolg van de economische vertraging en lang niet in de buurt komt van de reductiedoelstellingen. Broeikasgasconcentraties in de atmosfeer blijven op recordniveaus, waardoor de planeet wordt verplicht tot een gevaarlijke toekomstige opwarming, volgens een nieuw rapport van United in Science 2021 van meerdere instanties.
Stijgende mondiale temperaturen voeden verwoestend extreem weer over de hele wereld, met een spiraalvormige impact op economieën en samenlevingen. Alleen al door warmte zijn miljarden werkuren verloren gegaan. De gemiddelde temperatuur op aarde over de afgelopen vijf jaar was een van de hoogste ooit gemeten. Volgens het rapport wordt het steeds waarschijnlijker dat de temperatuur de komende vijf jaar tijdelijk de grens van 1,5° Celsius boven het pre-industriële tijdperk zal overschrijden.
De omvang van recente veranderingen in het klimaatsysteem als geheel is ongekend gedurende vele eeuwen tot vele duizenden jaren. Zelfs met ambitieuze maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te vertragen, zal de zeespiegel volgens het rapport blijven stijgen en een bedreiging vormen voor laaggelegen eilanden en kustbevolkingen over de hele wereld.
“Dit is een cruciaal jaar voor klimaatactie. Dit rapport van de Verenigde Naties en wereldwijde wetenschappelijke partnerorganisaties biedt een holistische beoordeling van de meest recente klimaatwetenschap. Het resultaat is een alarmerende inschatting van hoe ver we van onze koers af zijn”, zei VN-secretaris-generaal Antonio Guterres.
“We liggen nog steeds aanzienlijk buiten de planning om de doelen van de Overeenkomst van Parijs te halen. Dit jaar is de uitstoot van fossiele brandstoffen teruggekaatst, de concentraties van broeikasgassen blijven stijgen en ernstige, door de mens versterkte weersomstandigheden die de gezondheid, het leven en het levensonderhoud op elk continent hebben aangetast. Tenzij er onmiddellijke, snelle en grootschalige reducties zijn in de uitstoot van broeikasgassen, is het onmogelijk om de opwarming tot 1,5°C te beperken, met catastrofale gevolgen voor de mensen en de planeet waarvan we afhankelijk zijn”, zei hij in het voorwoord.
Het rapport United in Science 2021, het derde in een reeks, wordt gecoördineerd door de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), met inbreng van het VN-milieuprogramma (UNEP), de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het Intergouvernementeel Panel over klimaatverandering ( IPCC), het Global Carbon Project (GCP), het World Climate Research Program (WCRP) en het Met Office (VK). Het presenteert de allernieuwste wetenschappelijke gegevens en bevindingen met betrekking tot klimaatverandering om wereldwijd beleid en actie te informeren.
“Tijdens de pandemie hebben we gehoord dat we beter moeten terugbouwen om de mensheid op een duurzamer pad te brengen en de ergste gevolgen van klimaatverandering voor de samenleving en economieën te vermijden. Dit rapport laat zien dat we in 2021 tot nu toe niet de goede kant op gaan”, zegt WMO-secretaris-generaal prof. Petteri Taalas.