Door de verschuiving van offline naar online aankopen legt de consument in toenemende mate de CO2-uitstoot op het bordje van het bedrijfsleven. Dit biedt kansen om de milieu-impact van online winkelen te verminderen. Tot die conclusies komt de expertgroep Ecologie van Shopping2020, die vandaag haar resultaten presenteert.
De expertgroep Ecologie maakt onderdeel uit van het onderzoeksprogramma Shopping2020, waaraan zestien brancheorganisaties deelnemen. Shopping2020 heeft als doel een toekomstvisie te creeren over hoe de consument in 2020 shopt. PwC heeft als voorzitter van de expertgroep Ecologie gezamenlijk met retailers, logistieke dienstverleners, vertegenwoordigers van diverse belangenverenigingen en Nyenrode Business Universiteit, zich gericht op de vraag wat de milieu-impact van online winkelen is en hoe deze impact kan worden verminderd. Online winkelen neemt een enorme vlucht: in 2012 koopt de Nederlandse consument voor 11 miljard euro online, in 2020 zal dit groeien naar circa 30 miljard euro. Gemak van het thuisbezorgen is voor de consument een van de belangrijkste drijfveren om hun spullen online aan te schaffen. De milieu-impact van het thuisbezorgen wordt vooral veroorzaakt door de CO2-uitstoot van pakketvervoerders en de extra verpakkingen. Het berekenen van de milieu-impact is volgens de expertgroep complex, aangezien veel factoren een rol spelen. Overduidelijk is dat door de verschuiving van offline naar online kopen de logistieke keten aanzienlijk aan het veranderen is. Hans Schoolderman, partner bij PwC en voorzitter van de expertgroep Ecologie, licht toe: `In de traditionele keten wordt de ecologische voetafdruk niet alleen door winkels gecreeerd, bijvoorbeeld door vrachttransport naar de winkel, verlichting, winkelinrichting, et cetera, maar ook door de consument zelf, bijvoorbeeld door het rijden naar de winkel, het gebruiken van plastic tasjes, et cetera. Door het thuis afleveren verandert de keten. Hierdoor verschuift de bijdrage aan de totale ecologische voetafdruk van de consument naar het bedrijfsleven.’ Deze verschuiving van consument naar bedrijfsleven biedt volgens de expertgroep veel kansen voor verlaging van de CO2-uitstoot. In plaats dat het gedrag van veel verschillende consumenten moet worden aangepast, ligt het zwaartepunt van de keten dan bij een beperkt aantal logistieke leveranciers. De milieu-impact wordt daarom beter inzichtelijk, meetbaar en te beheersen.
Retouren stijgend probleem
Het `vergroenen’ van online winkelen is, zo stelt de expertgroep, ook een bedrijfseconomische noodzaak, zo stelt de expertgroep. Efficientie wordt onder andere gedreven door toenemende kosten van brandstof, toenemende volumes van vervoerde pakketten en routes naar moeilijk bereikbare stedelijke gebieden. Een stijgend probleem is het grote aantal retourzendingen. Zo bestellen klanten online meerdere maten van eenzelfde broek en sturen ze de niet gebruikte modellen – veelal – kosteloos retour. Er liggen kansen voor de retailers en logistieke dienstverleners bij het reduceren van het aantal retouren. Zo kan het bezorgproces verbeterd worden door meer gebruik te maken van centrale ophaalpunten. Ook het verhogen van het ecologische bewustzijn van de consument en het standaardiseren van verpakkingsmateriaal kunnen daaraan bijdragen. Bovendien kunnen aanbieders van logistieke diensten door samenwerking de keten optimaliseren en de ecologische voetafdruk reduceren. Bijvoorbeeld door het lokaal bundelen van afleveringen, met name in dunner bevolkte gebieden en op moeilijk bereikbare locaties zoals drukke straten.
Meer bewustzijn
Uit eerder onderzoek van GfK en PwC blijkt dat de consument zich niet aantoonbaar bewust is van de ecologische voetafdruk van (online) winkelen. Hier kan verandering in komen door de impact op het milieu door te berekenen in de prijs of door de consument te betrekken bij het bezorgproces, bijvoorbeeld door het bieden van alternatieve (groene) bezorgmogelijkheden. Hierdoor zullen online aanbieders van producten hun diensten steeds meer afstemmen op de wensen van de consument.
Het gehele rapport van de expertgroep Ecologie van Shopping2020 is voor iedereen gratis te downloaden via shopping2020.nl (www.shopping2020.nl/eindresultaten).