Door een combinatie van een mestvergister en een luchtwasser op hun erf te bouwen, kunnen Nederlandse veehouders hun CO2- en stikstofuitstoot fors verminderen en hun mest verwerken tot biogas, groene stroom en natuurlijke meststoffen zonder stikstof. Het Nederlandse bedrijf AllOptimal brengt hiervoor het mestverwerkingssysteem Bioblox op de markt. Uit allerlei berekeningen blijkt dat boeren hiermee niet alleen hun milieu-voetafdruk kunnen verlagen, maar ook winst kunnen maken. ,,Het is geld verdienen met je mest en tegelijkertijd een probleem oplossen”, zegt technische directeur Jan Driegen van AllOptimal.

De eerste installatie wordt momenteel getest op een veehouderij met koeien en varkens in het Brabantse Bakel. ,,Hij doet het prima. De kinderziektes zijn er vrijwel uit gehaald en we weten nu echt hoe dit werkt”, zegt Driegen. De komende maanden wordt de installatie aan andere veehouders getoond. Die kunnen hiervoor een SDE+-subsidie aanvragen.

De techniek om mest te vergisten tot biogas dateert al uit de jaren 80. Alleen bleek het gebruikte materiaal destijds niet bestand tegen de zwavel in het biogas, waardoor de installaties wegrotten. In de jaren ’90 waren de meeste alweer verdwenen. Tot 2005 kregen boeren geen milieuvergunning meer voor mestverwerkers. Die is nu niet meer nodig. Voor de Bioblox-installatie volstaat het om een melding te doen. Als er geen milieugevoelige bouwwerken in de buurt staan, krijgen veehouders een omgevingsvergunning.

Driegen was begin jaren 90 ook betrokken bij een proef-milieustal voor varkens in Raalte. Doel was de ammoniakemissie uit de stal te reduceren. Behalve een rioolsysteem voor drijfmest werd daar ook een luchtwasser geïnstalleerd die de ammoniak in de lucht van de stal afzoog. Daarbij wordt in een toren lucht door waterstralen geblazen en wordt de stikstof in de ammoniak geneutraliseerd. De drijfmest uit de kelder in Raalte werd door een mestscheider gehaald. Het water dat daar uit werd gehaald werd hergebruikt om de lucht te wassen. Het IMAG concludeerde destijds dat dit een goede manier van mest verwerken was, alleen was het toen nog te duur. Daarom werd de installatie weer afgebroken.

Al deze technieken zijn nu verwerkt in de Bioblox. Daarin is een mono-mestvergister – een soort silo – geïntegreerd met een luchtwasser. Uit de mest wordt biogas geproduceerd, waarmee groene stroom en warmte wordt gemaakt voor de boer zelf, voor de luchtwasser of om terug te leveren aan het net. De mest wordt gescheiden en na het verwijderen van stikstof blijft een natuurlijke meststof over die de boer zelf kan gebruiken of verkopen. De stikstof in de ammoniak wordt in de luchtwasser en in de kelder verwijderd.

,,Het ingewikkelde was om de mestvergister en de luchtbehandeling goed te combineren tot een mestverwerkingssysteem. Je hebt alle componenten wel, maar het moet op een goede manier in elkaar passen en op elkaar afgestemd worden. Uiteindelijk is alles opgelost en doet hij het”, zegt Driegen.

Met de Bioblox kunnen boeren het volume van hun drijfmest verminderen, hun uitstoot van CO2 en stikstof laten dalen en zelf energie opwekken. Nu de boeren veel meer moeten betalen voor hun mest en steeds minder stikstof mogen uitstoten, is het systeem wel rendabel. AllOptimal heeft diverse berekeningen gemaakt. Veehouders die jaarlijks 5000 kubieke meter mest verwerken kunnen met de huidige energieprijzen een brutomarge van 140.000 euro behalen. Dat loopt voor boeren die 15.000 kubieke meter mest per jaar verwerken op tot 460.00 euro.

Een kleine hobbel is wel dat boeren die hun overschot aan mest niet meer afvoeren maar zelf verwerken een boete krijgen, omdat hun mestbalans niet meer klopt. AllOptimal is met het ministerie van LNV en RVO in gesprek om die omissie in de wet- en regelgeving te repareren.

Na de huidige startup- en testfase wil AllOptimal de markt op met de Bioblox. ,,Ons doel is om boeren te helpen verduurzamen. Dat we hiermee ook het stikstofprobleem kunnen oplossen is een fijne bijkomstigheid”, zegt algemeen directeur Spiros Kyrgiopoulos.