De Nationale Product Catalogus (NPC) streeft om alle bouwproducten in één database te registreren. Producten worden hier op basis van duurzaamheid, circulariteit, en gezondheid gemeten en beoordeeld door de Global Sustainable Enterprise Systeem (GSES). Op deze manier maakt de NPC duurzaam inkopen in de bouw mogelijk voor overheden, bedrijven, en consumenten. Volgends Cirkelstad is het registreren, meten, en vinden van geverifieerde circulaire productalternatieven nog nooit zo makkelijk geweest.

Met de wereldwijde milieucrisis wordt de vraag naar duurzame product alternatieven steeds groter. Met de woningnood en de verduurzamingsopgave van de gebouwde omgeving in Nederland is vooral de vraag naar verantwoorde bouwproducten toegenomen. Volgens onderzoeksbureau ABF ligt het woningtekort in 2021 op zo’n 285.000 huizen. Dit zijn veel huizen die snel bijgebouwd moeten worden, maar snel betekent natuurlijk niet dat dit niet duurzaam kan gebeuren. Vaak wordt de lat voor duurzaamheid te laag gelegd laat Wytze Kuijper voor Cirkelstad weten. Kuijper ondervindt dat “opdrachtgevers denken dat de markt het niet kan en de markt vindt dat opdrachtgevers er niet expliciet om vragen” hij voegt hieraan toe “in het inkoopproces is het dan al snel nu even niet in de hoop moeizame aanbestedingen te voorkomen”. Het probleem ligt hem dus in het niet weten van de vraag naar en het bestaan van circulaire product alternatieven. Om duurzaam inkopen te bevorderen moeten de markt en opdrachtgever dus met elkaar verbonden worden, precies wat de NPC faciliteert. Eén database die duurzaam inkopen makkelijk maakt en tevens als markt podium dient voor innovatieve circulaire producten.

De NPC is ontstaan vanuit de samenwerking tussen Kuijper en Kelly Ruigrok, CEO of GSES. Beide professionals spraken op de Circulaire Bouw bijeenkomst van Rijkswaterstaat en Holland Circular Hotspot. Daar stelde Kuijper de vraag “hoe kunnen we meer transparantie voor opdrachtgevers maar ook voor producenten creëren op gebied van circulaire product alternatieven?”. Een vraag waarop het GSES-platform van Ruigrok het antwoord blijkt te zijn. Ruigrok legt uit dat “het verbeter potentieel ligt in opdrachtgevers beter te informeren over daadwerkelijke circulaire product alternatieven van producenten”. De focus ligt hier op het woord “daadwerkelijk”. Het GSES-platform maakt het namelijk mogelijk om alle product data uit de NPC onafhankelijk te verifiëren. Hierdoor kan de NPC garanderen dat alle data categorie-één-data en dus feit is.

Dit onderscheidt de NPC van de welbekende Nationale Milieu Database (NMD) die volgens Kuijper waardevol is desondanks het gebaseerd is op branche generieke data ook wel categorie-drie-data. Ruigrok voegt hieraan toe “we willen ons met de NPC niet afzetten tegen de NMD maar hun waarde erkennen en meenemen in onze grondslagen”. Hierdoor wordt de NPC de meest betrouwbare bron voor circulaire product data. In tegensteling tot de NDM is de NPC ook gratis publiekelijk toegankelijk om duurzaam inkopen voor iedereen makkelijk en mogelijk te maken. De laagdrempeligheid van NPC kan zo als aanjager voor transparantie worden gebruikt.

 “De data is er. Nu nog de wil van de mens op die ook echt toe te passen” zegt trotse GSES-ambassadeur en Nationale Energie Commissaris Ruud Koornstra beter bekent van zijn documentaire “Het paradijs op aarde begint in Nederland”. Koornstra is van mening dat alle technologie en mogelijkheden er nu zijn, maar dat zonder mindset verandering het tot niets komt. Koornstra spreekt hier de mindset tegen dat duurzaamheid duur en moeilijk is. Volgends hem hoeft duurzaamheid helemaal niet duur te zijn. Zoals Koornstra zelf zegt “het idee dat duurzaamheid een moeilijke kostenpost is zit er nog steeds in en dat is gewoon niet waar […] en als dat wel zo is dan moet je beter innoveren”. Deze innovatieveren circulaire product alternatieven heeft Koornstra gevonden in de NPC. Naast hem maken ook vele andere gebruik van de NPC. Momenteel staan meer dan 400 circulaire producten geregistreerd en kent de database meer dan 3000 actieve gebruikers onder andere Gerhard Hospers van GreenWorks & Raab Karcher. Volgends hem gebruiken zij de NPC omdat ”het opschalen naar een circulaire bouweconomie vraagt om een sterke ketensamenwerking, uniforme meetmethoden, en toegankelijke data” wat precies is wat de NPC van Cirkel Stad en GSES faciliteert.

De NPC laat zien dat circulaire product alternatieven bestaan, en dankzij hen nu ook makkelijk gevonden en vergeleken kunnen worden. De database groeit met de dag en streeft snel een compleet huis te kunnen bouwen van de geregistreerde circulaire producten. De NPC nodigt daarom de gehele bouwsector uit om de database te gaan gebruiken. Alleen samen wordt duurzaam inkopen de norm.