Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) betoogt in een notitie betoogt dat het belangrijk is dat de beleidsuitvoering van het Rijksbrede programma Circulaire Economie en van de transitieagenda’s, kabinetsbreed wordt aangepakt. Beleid gericht op het bevorderen van een circulaire economie gaat immers over productieketens, sectoren en ruimtelijke schalen heen.
Geen zaak van één ministerie
Bevorderen van circulaire economie vraagt niet alleen afval- en klimaatbeleid, maar nadrukkelijk ook beleid voor grondstoffenvoorzieningszekerheid, fiscale vergroening, duurzame handel, milieusparende innovaties, opleidingseisen afstemmen op circulaire productieprocessen, en circulair inkopen en aanbesteden. Een circulaire economie vraagt bovendien om andere regels voor het waarborgen van de balans tussen veiligheid, gezondheid, milieu, economie en innovatie. Dit allemaal is geen zaak van één ministerie, maar vergt een kabinetsbrede aanpak waarin ieder ministerie een eigen rol en taak heeft.
Circulaire economie: minder grondstoffen gebruiken
Efficiënter omgaan met grondstoffen is van belang met het oog op vermindering van de milieudruk, verbetering van de leveringszekerheid en het geven van nieuwe impulsen aan de economie.
Een circulaire economie kan bijvoorbeeld broeikasgasemissies verminderen en problemen met zwerfafval en de plasticsoep in oceanen beperken. Het beperkt ook de risico’s voor de leveringszekerheid van bijvoorbeeld zeldzame aardmetalen – nodig voor hightechproducten zoals windmolens, elektrische auto’s en mobieltjes – en van fosfaat, dat cruciaal is voor de productie van biomassa en voedsel.
Circulair produceren en consumeren vergt veranderingen in de hele economie
Het circulair maken van een economie is een complexe uitdaging omdat het over de hele economie gaat: over veel sectoren met veel verschillende productketens, over een grote verscheidenheid aan grondstoffen, en uiteenlopende vormen van milieudruk. Circulaire initiatieven variëren van vergisting en recycling, het gebruik van biobased chemicals, het huren van licht per uur, de inrichting van allerlei deelplatformen, tot het opzetten van reparatiebedrijven.
Samenhang circulaire economie en klimaatagenda
Circulaire economie is ook verbonden met de klimaatagenda en de energietransitie. Onder andere recycling van grondstoffen, hergebruik van producten, en een aangepast ontwerp van producten en productieprocessen, waardoor minder en andere grondstoffen worden gebruikt, kunnen een aanzienlijke CO2-besparing in de keten opleveren.
De voor de circulaire economie relevante sectoren zijn goed voor ongeveer 28% van de totale broeikasgasemissies in Nederland.
