Circulaire economie cruciaal voor beschikbaarheid kritieke metalen voor de energietransitie

De beperkte beschikbaarheid van kritieke metalen is een groeiend risico voor de energietransitie. Als gevolg van de snel groeiende vraag ontstaan er naar verwachting wereldwijd en in Nederland tekorten aan deze kritieke metalen. De risico’s ten aanzien van de beschikbaarheid van materialen komen onvoldoende terug in huidig beleid rondom de energietransitie en circulaire economie. In de verkenning Circulaire Energietransitie is in kaart gebracht hoe groot de kritieke metaalvraag van de Nederlandse energietransitie daadwerkelijk is, met welke circulaire strategieën we deze kunnen verlagen en welke kansen er liggen voor de Nederlandse industrie. Deze verkenning is uitgevoerd in opdracht van en nauwe samenwerking met Invest-NL, de Provincie Zuid-Holland, de Provincie Flevoland, Alliander, Stedin, Enpuls en Rijkswaterstaat. Het onderzoek is gezamenlijk uitgevoerd door Copper8, Metabolic, Polaris en Quintel.

Risico voor de energietransitie

De risico’s op onvoldoende beschikbaarheid van duurzame technologieën zijn groter bij klimaatneutrale energiescenario’s waarin Nederland meer zelfvoorzienend is. Dit is het gevolg van de hoge metaalvraag van enerzijds systeembatterijen en anderzijds opwekcapaciteit voor wind- en zonne-energie. In energiescenario’s waar meer energie wordt geïmporteerd (met name waterstof), verplaatst de metaalvraag voor de Nederlandse energiebehoefte naar het buitenland. Inzet op zowel energiebesparing, interconnectiviteit als innovatie helpt om de metaalvraag te beperken. De metaalvraag groeit richting 2050.

Metaalvraag van de tien meest kritieke metalen, als aandeel van de huidige wereldwijde jaarproductie

Circulaire strategieën

Wij zien vier circulaire strategieën die een toekomstig tekort aan materialen kunnen beperken. Deze strategieën richten zich zowel op het verlagen van de vraag naar als het verhogen van het aanbod van kritieke metalen. Omdat inzetten op slechts één van deze strategieën onvoldoende effect heeft, is een combinatie van deze vier strategieën nodig.

Overzicht van het reductiepotentieel van de vier circulaire strategieën

Oproep aan bedrijven

Er zijn al diverse bedrijven binnen Nederland actief op het vlak van kritieke metalen voor de energietransitie. Als opvolging van dit onderzoek start een traject om te verkennen welke ketens er binnen Nederland georganiseerd kunnen worden. Invest-NL is actief op zoek naar partijen die hier een rol in kunnen en willen spelen.