Vorige week lanceerde het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ‘minderwegwerpplastics.nl’: een website waarop alle nieuwe regels over wegwerpbekers en -bakjes duidelijk zijn terug te vinden. Hier was behoefte aan, want de regels zijn complex. Het is goed dat er meer helderheid is, maar de focus moet af van de uitzonderingen. Organisaties zijn nu op zoek naar geitenpaadjes om toch door te blijven gaan met wegwerp, maar herbruikbaar moet nu echt de norm worden.

Het beleid over plastic wegwerpbekers en -maaltijdverpakkingen is een uitvloeisel van de Europese Single-Use Plastics (SUP-)richtlijn. In het kort:

  • 1 juli 2023: Verbod op gratis verstrekken voor consumptie ‘onderweg’
  • 1 januari 2024: Verbod op wegwerpplastics voor consumptie ‘ter plekke’

Hoogwaardige recycling kan nog niet

Als er hoogwaardig gerecycled kan worden – naar minstens gelijke functie – zijn wegwerpverpakkingen op locatie nog toegestaan. We zien dat organisaties hun leveranciers nu vragen naar de mogelijkheden om de koffieautomaten te laten voldoen aan die voorwaarde. Echter, hoogwaardige recycling is alleen nog mogelijk voor bekers en bakjes van PET; voor warme dranken is PET helemaal geen optie.

Ook papieren bekertjes hebben een plastic coating, om lekken tegen te gaan. Zelfs zogenaamde plasticvrije bekertjes blijken na labonderzoek tóch plastics te bevatten. De Inspectie voor Leefomgeving en Transport doet hier onderzoek naar en werkt aan een bekertjeslijst die meer duidelijkheid moet bieden. Voor nu is hoogwaardige recycling van wegwerpkoffiebekers dus helemaal geen optie. Bioplastics vallen ook onder de SUP-regeling.

Is mijn locatie uitgezonderd?

Dan was er nog discussie over uitzonderlijke locaties. Op kantoor is het duidelijk, daar pas je de regels voor ‘ter plekke’ toe. Maar wat als de kantine ook to-go-eten en -drinken verkoopt? ( Beide opties aanbieden ). En als de consumptie is bedoeld voor elders in het gebouw? ( Herbruikbaar). Of in een ander gebouw, zoals op een campus? ( Betaalde to-go-bekers). En hoe werkt het dan bij evenementen? (Besloten terrein = herbruikbaar).

Alleen zorginstellingen en gevangenissen mogen gratis plastichoudende verpakkingen verstrekken vanwege hygiëne- en veiligheidsvoorschriften. Ook hier kan je je afvragen of deze uitzondering in bijvoorbeeld de wachtruimte en op de poliklinieken echt nodig is.

Vroeg of laat moeten we van de wegwerpplastics af. En na 6 tot 60 keer, afhankelijk van de vergelijking, is hergebruiken altijd duurzamer. Collectieve bekersystemen met optie voor ophaal- en wasservice bieden ook uitkomst voor to-go-bekers en locaties zonder wasfaciliteiten. Stop dus met het zoeken naar uitzonderingen om wegwerpplastics te blijven gebruiken en maak herbruikbaar nu écht de norm.