Burgerbeweging ‘Afscheid van Fossiel’ dient op dinsdag 10 december haar burgerinitiatief in bij de Tweede Kamer. Het initiatief roept de Tweede Kamer op zich actief in te zetten voor een internationaal verdrag dat definitief een einde maakt aan het tijdperk van olie, gas en kolen. Ruim 42.500 Nederlanders ondertekenden het initiatief. Als het initiatief ontvankelijk wordt verklaard, is de Tweede Kamer verplicht om het voorstel te bespreken.

Het burgerinitiatief wordt ingediend door vier Nederlandse burgers. Zij maken zich grote zorgen over de gevolgen van het gebrek aan internationale bindende afspraken om te stoppen met fossiele brandstoffen. “Wij werken in fragiele landen als Afghanistan, Jemen, Ethiopië en Zuid-Soedan. Dit soort landen die zelf het minst hebben bijgedragen aan de mondiale CO2 uitstoot, worden er het hardst door geraakt in de vorm van extreem weer, mislukkende oogsten en afbraak van biodiversiteit. Daarom is het cruciaal dat er een internationaal verdrag komt om fossiele brandstoffen zo snel mogelijk af te bouwen. Dat is een onmisbaar onderdeel van klimaatrechtvaardigheid”, aldus Paul van den Berg, één van de indieners en zelf werkzaam bij Cordaid.

Schone energie groeit wereldwijd gestaag, maar de productie en consumptie van fossiele brandstoffen groeit ook nog steeds. Er zijn afspraken over de broeikasgasuitstoot en over schone energie, maar niet over het gecontroleerd afbouwen van fossiel. Dit leidt ertoe dat landen gevangen zitten in een ‘tragedy of the commons’ waarin iedereen naar elkaar blijft kijken en wijzen en niemand als eerste de eigen fossiele voorraden wil afschrijven. “Een internationaal verdrag voor de uitfasering van fossiele brandstoffen bevordert eerlijk klimaatbeleid door te helpen het speelveld gelijk te trekken. Het biedt ook een stabiel perspectief aan bedrijven en investeerders”, leggen de initiatiefnemers uit.

Einde van een tijdperk

Meer dan 25 organisaties betuigden hun steun voor het burgerinitiatief, waaronder Triodos Bank. Volgens Triodos-bestuurder Jacco Minnaar is het glashelder dat fossiele brandstoffen oorlogen voeden, de biodiversiteit bedreigen en niet zijn te rijmen met inspanningen om het 1,5 graden doel van Parijs te bereiken. “Toch blijft de fossiele industrie plannen maken voor nieuwe kolen-, olie-, en gasprojecten. Die plannen worden goedgekeurd door overheden en gefinancierd door banken en kapitaalmarkten. De overtuiging dat een non-proliferatieverdrag het begin van het einde van een tijdperk kan inluiden leeft enorm, wereldwijd, en in Nederland. Dat dit leeft, blijkt ook uit dit burgerinitiatief.”

Met steun aan een internationaal non-proliferatieverdrag kan Nederland zich aansluiten bij een groeiend aantal landen, meer dan 3.000 wetenschappers, 101 Nobelprijswinnaars, en ruim 800 parlementsleden uit 95 landen. Een schoolvoorbeeld van een dergelijke afspraak tussen landen is het Montreal Protocol. Dankzij dit internationale verdrag uit 1987 gebruiken we vrijwel geen ozonlaag afbrekende stoffen meer.

Bakoe rept niet over afbouw fossiel

In de slotverklaring van de net afgelopen klimaatconferentie in Bakoe wordt met geen woord gerept over het afbouwen van fossiele brandstoffen. De noodzaak voor een internationaal verdrag waarin afspraken staan over het uitfaseren van kolen, olie en gas wordt hiermee nog urgenter.

Lees meer over het wereldwijde Fossil Fuel Non-Proliferation Treaty initiatief op https://fossilfueltreaty.org/.