Vandaag wordt door staatssecretaris Stientje van Velthoven van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het Plastic Pact NL gelanceerd. Het Plastic Pact NL moet de speerpunten die verwoord zijn door de Ellen MacArthur Foundation, met als doel de huidige lineaire economie omzetten in een circulaire economie, vertalen in concrete acties. Om dit mogelijk te maken, is er in de afgelopen maanden intensief overleg geweest tussen diverse partijen die de doelstellingen moeten gaan realiseren. Holland Bioplastics, de brancheorganisatie voor bioplastics in Nederland, was één van de partijen die betrokken is geweest bij het formuleren van het Plastic Pact NL. Helaas is de inhoud van het definitieve Plastic Pact NL echter van dien aard dat Holland Bioplastics besloten heeft het pact niet te ondertekenen.
Het uiteindelijke pact is in de ogen van Holland Bioplastics een gemiste kans voor de stimulering van een nieuwe generatie bioplastics en alternatieve verwerkingsmethoden, zoals industrieel composteren, binnen de gewenste circulaire economie. De toepassing van bioplastics wordt in het pact dusdanig gefrustreerd dat de toename van het gebruik en de noodzakelijke doorontwikkeling ten aanzien van nieuwe gebruiksmogelijkheden worden afgeremd in plaats van gestimuleerd.
De belangrijkste concrete redenen om het pact niet te ondertekenen zijn:
• Er wordt totaal geen aandacht besteed aan industrieel composteerbare producten, terwijl deze wel degelijk een belangrijke rol kunnen spelen in het ophalen van meer organisch (GFT) afval en het terugdringen van dit afval in plastic recyclestromen, de restafvalcontainer en het storten van afval. Verder kunnen composteerbare producten een rol spelen in het terugdringen van plastic- en microplastics-lekkage via compost in het milieu. Een aantal voorbeelden van deze producten zijn: composteerbare zakken die eerst gebruik kunnen worden als draagtas of zakje voor groenten en fruit, fruitlabels, theezakjes (de helft bevat polypropyleen – een plastic dat niet afbreekt in het milieu), koffiepads en koffiecapsules.
• In het Pact wordt wel voorgesteld om meer bio-based plastics – een groep plastics binnen de bioplastics –in te zetten, echter ontbreken er concrete doelstellingen en de bio-based plastics moeten zich wederom opnieuw bewijzen door aan te tonen dat ze beter zijn voor het milieu. Op zich is hier niets mis mee, maar dan dienen er ook eisen gesteld te worden aan de duurzaamheid van fossiele en gerecycleerde plastics. Wat deze extra duurzaamheidseisen voor bio-based plastics zijn, wordt ook niet omschreven. Holland Bioplastics is van mening dat duurzaamheidseisen voor alle materialen moeten gelden en niet alleen voor één type materiaal, anders is er geen sprake van een level playing field.
• In het Plastic Pact worden de bestaande definities voor bio-based plastics verkracht. Bio-based plastics worden in Europese en Internationale ISO-standaarden omschreven als plastics die gemaakt worden uit biomassa. Deze definities zijn met veel experts vastgesteld. In het Pact worden hier echter ook materialen aan toegevoegd die herwonnen zijn uit fossiele plastics via het zogenaamde CCU (Carbon Capture and Utilization) proces. Dit laatste heeft helemaal niets te maken met bio-based en leidt alleen maar tot verder verwarring.
Wat zijn bioplastics?
Bioplastics zijn een groep van plastics die gemaakt zijn uit bio-based of hernieuwbare grondstoffen en die afhankelijk van het type gerecycleerd of biologische afbreekbaar (o.a. industrieel composteerbaar) zijn.
De Ellen MacArthur Foundation
De Ellen MacArthur Foundation heeft de afgelopen drie jaar hard gewerkt om de lineaire economie van plastic verpakkingen om te zetten in een circulaire economie. De speerpunten van dit programma zijn het terugdringen van problematische en onnodige verpakkingsmaterialen door het herontwerpen van verpakkingen en innovatie. Alle plastic verpakkingen moeten 100% herbruikbaar, recycleerbaar of composteerbaar worden, het gebruik van grondstoffen moet ontkoppeld worden van fossiele grondstoffen en lekkage van (micro)plastics in het milieu moeten drastisch worden teruggedrongen. Meer dan 250 bedrijven, NGO’s and andere organisaties hebben zich gecommitteerd aan dit initiatief door de New Plastic Economy Global Commitment te ondertekenen. Om de speerpunten uit de plannen van de Ellen MacArthur Foundation in concrete acties om te zetten, is besloten om op nationaal niveau zogenaamde Plastic Pacts op te zetten.
Holland Bioplastics
Holland Bioplastics heeft tot doel het verspreiden, delen en toegankelijk maken van kennis en het verbinden van partijen rondom bioplastics.