Met de ondertekening van een overeenkomst met Keyport heeft Zuyd Hogeschool het Bijzonder Lectoraat Creatief en Circulair Ondernemen gelanceerd. Dat gebeurde tijdens een conferentie over circulariteit in onderwijs- en cultuurgebouw Ligne in Sittard, een van de locaties van Zuyd en thuishaven van het lectoraat. Het nieuwe lectoraat brengt onderzoekers, studenten, overheden, andere kennisinstellingen en bedrijven bij elkaar om te werken aan innovaties rond duurzaamheid, met name op het vlak van circulair ondernemen.

‘Vorig jaar hebben we het plan gemaakt en uitgewerkt voor dit Bijzonder Lectoraat’, zegt lector dr. Daniëlle Twardy. ‘Het past naadloos bij de ambities van Zuyd om bij te dragen aan een toekomstbestendige regio met de transitie naar een circulaire economie. Dat klinkt mooi en bedrijven en overheden willen heel graag de slag maken, maar ze weten vaak niet hoe. In het lectoraat bundelen we kennis en gaan we concrete vraagstukken behandelen op het gebied van circulair ondernemen. En vertalen naar concrete oplossingen. Laagdrempelig met interdisciplinaire samenwerking als rode draad.’

Zuyd Perron Circulair Weert

Officieus is het lectoraat al actief sinds februari van dit jaar en wel in Zuyd Perron Circulair Weert op het NS-station in deze stad. Een living lab waar docent-onderzoekers en studenten van Zuyd al werken aan de eerste vraagstukken. Een plek ook waar ondernemers, medewerkers van gemeenten en andere belangstellenden kunnen binnenlopen om informatie in te winnen over circulair ondernemen. ‘Perron Circulair heeft inderdaad een loketfunctie’, aldus Daniëlle Twardy. ‘Hier gaan we ook inspiratiesessies, exposities, lessen en netwerkbijeenkomsten houden en tastbare resultaten laten zien. Hier gaat circulariteit leven.’

Keyport

Een Bijzonder Lectoraat is een kenniskring op een hbo-instelling, die de onderzoeksprogramma’s van een of meerdere bestaande lectoraten aanvult. Lectoraten stimuleren de ontwikkeling, overdracht en circulatie van kennis. Zij doen maatschappelijk relevant toegepast onderzoek en zijn een belangrijke spil in de driehoek onderzoek, onderwijs en praktijk. Een bijzonder lectoraat wordt in samenwerking met een bedrijf of instelling ingesteld. In dit geval is dat Keyport, een samenwerkingsverband van bedrijven, gemeenten en kennisinstellingen in de regio Midden-Limburg.

‘We zijn blij dat we samen met Keyport het nieuwe Bijzonder Lectoraat Creatief en Circulair Ondernemen hebben weten te ontwikkelen’, aldus André Postema die als voorzitter van het College van Bestuur van Zuyd de overeenkomst ondertekende. ‘De start van dit lectoraat is een volgende stap in het proces om de circulaire economie daadwerkelijk te realiseren. We kijken ernaar uit de bedrijven, instellingen en overheden te ondersteunen om de circulaire ambities waar te maken.’

Gé Moonen, voorzitter Keyport: ‘Het Bijzonder Lectoraat Circulair en Creatief Ondernemen zorgt voor de ontwikkeling van nieuwe kennis en inzichten op het gebied van circulair ondernemen en draagt op die manier bij aan het vergroten van de innovatiekracht van bedrijven in de regio Keyport en helpt hen om nieuwe circulaire businessmodellen en technologieën te ontwikkelen.’

Circulaire gemeenten

De ondertekening van de overeenkomst vond vanochtend plaats in cultuur- en onderwijsgebouw Ligne in Sittard, de plek waar het lectoraat officieel is gevestigd. Tijdens de aansluitende conferentie over circulariteit presenteerde Manuel Gaertner een eerste onderzoek van het Bijzonder Lectoraat waarvoor hij bij de 31 Limburgse gemeenten de huidige stand van zaken in de circulaire transitie peilde. De resultaten toonden meteen aan dat het lectoraat de handen vol krijgt: de gemeenten willen wel circulair worden, maar het ontbreekt ze aan kennis, daadkracht en een concreet beleidskader. Gunstige uitzondering is Venray en ook zijn er verschillende losse initiatieven en projecten, maar over het algemeen zijn gemeenten zoekende. ‘Terwijl ze een cruciale functie hebben met regelgeving ondersteuning van het mkb’, aldus de onderzoeker. ‘Met het lectoraat kunnen we partijen bij elkaar brengen om samen aan oplossingen te werken. De circulaire economie waait niet over.’

Praktijkgericht

Tijdens de conferentie met zo’n vijftig deelnemers van met name gemeenten en kennisinstellingen waren er nog twee presentaties. Inge van Roovert en Ruben Smeets van onderzoeksbureau PON & Telos presenteerden de SDG-monitor die een beeld geeft van de duurzaamheidsscore van elke Limburgse gemeente. Oprichtster Klaske Kruk van adviesbureau Circularities, eerder uitgeroepen tot circular hero, schetste een aantal praktijkvoorbeelden die meteen circulaire impact maken. Klaske: ‘Gemeenten kunnen een grote rol spelen in het toekomst bestendig maken van de regio door lokale bedrijven en inwoners te ondersteunen om circulaire stappen te nemen. Op het kennisplatform ‘de Verschilmakers’ kun je allerlei voorbeelden vinden.’

Platform

‘Dat is wat we graag laten zien’, zegt Daniëlle Twardy. ‘Vraagstukken uit de praktijk en oplossingen. Waarbij we zo breed mogelijk kijken vanuit verschillende disciplines. Bijvoorbeeld met input van andere academies van Zuyd waaronder de kunstacademie. Vandaar ook de naam van dit Bijzonder Lectoraat. Het is geen eiland, integendeel. Het is een platform voor verbinding van economische, technische en sociale aspecten van circulariteit.’

Vlnr: André Postema (voorzitter College van Bestuur Zuyd Hogeschool), Gé Moonen (voorzitter Keyport), Daniëlle Twardy (Bijzonder Lector Creatief en Circulair Ondernemen), Ton Hagelstein (programmamanager en secretaris Keyport) en Dries Lodewijks (directeur economie- en managementopleidingen Zuyd Hogeschool)