Aan de vooravond van de feestdagen geven consumenten traditioneel meer geld uit aan cadeautjes en eten. Winkeliers spelen hier eind november op in door hen, op het uit Amerika overgewaaide Black Friday, met kortingen te verleiden tot aankopen. Lang niet iedereen is hiervan gecharmeerd: de meerderheid van de consumenten is onverschillig tot negatief ten aanzien van Black Friday. Zo vindt 57 procent van de Nederlanders Black Friday ‘overdreven Amerikaans gedoe’ en geloven ruim 7 op 10 consumenten dat het onnodige aankopen stimuleert. Driekwart stelt dan ook alleen producten te kopen die noodzakelijk zijn en laat zich zelden tot nooit door hoge kortingen verleiden tot onnodige aankopen. Hoewel een grote meerderheid aangeeft weinig tot geen impulsaankopen te doen, erkennen bijna 6 op de 10 Nederlanders die Black Friday kennen dat zij aanbiedingen op deze dag wel degelijk in de gaten houden. Dat blijkt uit de Monitor Duurzaamheid die ABN AMRO elk kwartaal in samenwerking met PanelWizard onder ruim 1.000 Nederlanders verricht.
Consument bereid tot minder kledingaankopen, afval én voedselconsumptie tijdens feestdagen
Nederlanders hebben volgens ABN AMRO een eerste stap gezet richting minder – en bewust – consumeren. Veel Nederlanders proberen namelijk op allerlei manieren minder te consumeren, blijkt uit het onderzoek. Zo zegt 87 procent producten zo lang mogelijk te gebruiken, óók als er nieuwe modellen op de markt zijn. Daarnaast proberen 6 op de 10 consumenten een product dat kapot is eerst te (laten) repareren. Ook de feestdagen in december zijn voor lang niet iedereen reden om ongebreideld te consumeren. Zo probeert 55 procent in deze periode juist minder te consumeren en geeft bijna een vijfde aan hiervoor open te staan. In de top drie van mogelijkheden om minder te consumeren staat kleding onbetwist op nummer één. Ruim twee derde geeft aan geen nieuwe kleding aan te schaffen voor de feestdagen. Ook het beperken van afval staat op de radar: 47 procent van de Nederlanders wil wegwerpplastic – zoals bordjes, bekers en bestek – tijdens de feestdagen het liefst vermijden. Minder vlees eten rond de feestdagen spreekt bijna een derde van de consumenten aan.
‘Verborgen kosten’ productieproces vaak niet in prijs opgenomen
Een groot deel van de consumenten is in meer of mindere mate bereid om zijn consumptie te minderen en/of meer te betalen voor eerlijkere producten. “Bewust consumeren gaat verder dan alleen minder consumeren. Als consumenten producten kopen die zijn gemaakt door vervuilende fabrieken, heeft dit alsnog milieuschade tot gevolg. Niet zelden is een lage prijs het resultaat van vervuilende productieprocessen, slechte werkomstandigheden en lage lonen voor arbeiders. Deze verborgen kosten zijn dan niet in de prijs opgenomen, waardoor de consument geen eerlijke prijs betaalt”, aldus Henk Hofstede, Sector Banker Retail van ABN AMRO. “Het is positief dat consumenten zich afvragen of ze een product echt nodig hebben, omdat grondstoffen en energie worden verspild als zij spullen niet of weinig gebruiken. Winkeliers draaien in december echter nog altijd recordomzetten. Het is dus van belang dat consumenten zich óók afvragen hoe eerlijk producten die zij willen kopen zijn gemaakt, zeker als de prijs erg laag is.”