Om te beoordelen of grondstoffen uit afval veilig en duurzaam kunnen worden toegepast in nieuwe materialen en producten, heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu een voorstel voor een beoordelingsraamwerk gemaakt. Hierin worden de voordelen voor het milieu én de veiligheid en risico’s van hergebruik naast elkaar geplaatst. Door dit allebei inzichtelijk te maken, wordt duidelijk wat nodig is om de risico’s voor mensen en het milieu voldoende te beperken én wat die inspanning oplevert aan duurzaamheidswinst. Op basis van deze informatie kan een afweging over hergebruik van materialen uit afvalstromen worden gemaakt.
Materiaal dat wordt gerecycled, kan risico’s voor het milieu met zich meebrengen wanneer het bijvoorbeeld zeer zorgwekkende stoffen (ZZS), geneesmiddelresten, bestrijdingsmiddelen of ziekteverwekkers bevat. Wetgeving en beleidskaders voorkomen de risico’s gedeeltelijk. De huidige regelgeving is echter nog onvoldoende ingericht op het gebruik van gerecycled materiaal. Deze regelgeving kan ontbreken, maar ook het gebruik van stoffen in nieuwe producten verbieden, terwijl risico’s ook op een andere wijze zijn te beheersen.
Het raamwerk voegt wettelijk vastgestelde regels, bestaande risicogrenzen en nieuwe methoden samen tot één samenhangend, getrapt systeem. Het ondersteunt zo het uitgangspunt van de Nederlandse overheid om minder primaire grondstoffen te gebruiken en het milieu minder te belasten (denk bijvoorbeeld aan minder uitstoot van CO2. De veiligheid voor mens en milieu is een randvoorwaarde voor de overgang naar de circulaire economie. Waarden als economische kosten en sociale acceptatie zijn nog buiten beschouwing gebleven.
Het RIVM wil met de industrie en de overheid in gesprek over een praktisch goed toepasbaar raamwerk, de verdere uitwerking ervan en door meer thema’s toe te voegen.