De Nederlandse consument kan er niet van op aan dat er geen kinderarbeid kleeft aan mica-houdende kabel-, verf- en cosmetica-producten. Terre des Hommes onderzocht de gehele productieketen van het glimmende mineraal, van de grotendeels illegale winning in India tot aan de Nederlandse winkelschappen. Slechts de helft van de onderzochte bedrijven doet zorgvuldig onderzoek naar de herkomst van de grondstof. Zo onderneemt HEMA geen aantoonbare actie om kinderarbeid in de micaketen te voorkomen en kent kabelfabrikant Draka zelfs niet eens een intern verbod op kinderarbeid. De betrokken bedrijven bemoeilijkten het onderzoek bovendien door inzage in hun productieketen te weigeren. En dat terwijl er in 2014 al signalen waren over de grootschalige inzet van kinderen in de micawinning. Terre des Hommes eist dat betrokken bedrijven vaart maken met het in kaart brengen en stoppen van hun betrokkenheid bij kinderuitbuiting.

Twintigduizend kinderen

‘s Werelds grootste bron van het mineraal mica is de Indiase regio Jharkhand/Bihar. Slechts 10% van de mica uit dit gebied is afkomstig uit legale mijnen, waar toezicht op arbeidsomstandigheden is. De overige 90% komt uit illegale mijnen waar naar schatting twintigduizend kinderen werken, vaak met hun hele familie. Ze hakken mica uit rotsen of sorteren mica schilfers. Het werk is gevaarlijk en ongezond, onder meer door instortingsgevaar en het continu inademen van stof. De kinderen maken lange werkdagen en gaan niet naar school.

Nederlandse grootgebruikers

Mica, gewild vanwege unieke glanzende, isolerende en warmtewerende eigenschappen, wordt onder meer verwerkt in verf, autolak, kabels en cosmetica. Ook door Nederlandse bedrijven wordt het op grote schaal toegepast. Terre des Hommes onderzocht de herkomst van mica in producten van acht grootgebruikers in Nederland: AkzoNobel,PrysmianDraka, Unilever, Royal Philips, DSM,A.S Watson, Ahold en HEMA. Gekeken is naar de aanwezigheid van een actief due diligence-beleid, het structureel doorlichten van de bedrijfsprocessen op onder meer kinder- en mensenrechtenschendingen, met betrekking tot mica-winning in India.

Laks

Bij vier van de acht bedrijven ontbreekt een solide due diligence met betrekking tot kinderarbeid bij de winning en verwerking van mica geheel. Prysmian/Draka, de grootste leverancier van kabels aan de energie- en telecomindustrie, verbiedt niet eens kinderarbeid in hun productieketen maar ‘ondersteunt’ inzet van medewerkers en leveranciers kinderarbeid uit te bannen. A.S. Watson Benelux, moederbedrijf van Kruidvat, Ici Paris en Trekpleister, heeft wel een papieren Code of Conduct waarin kinderarbeid verboden wordt, maar voert geen actief beleid ter voorkoming van kinderarbeid in het mica productieproces.

HEMA en Philips kennen wel een algemeen intern verbod op kinderarbeid, maar zijn in praktijk laks met zelfonderzoek naar schendingen van kinderrechten in het mica productieproces. Prysmian/Draka, A.S. Watson, Hema en Philips hebben ofwel geen informatie aan de onderzoekers verschaft, ofwel hebben zelf geen kennis over de herkomst van de in hun productie verwerkte mica.

Haast maken

Terre des Hommes eist dat de betrokken bedrijven haast maken met het treffen van maatregelen om uitbuiting van kinderen in het productieproces van mica te voorkomen. ‘We hebben het hier over één van de ergste vormen van kinderarbeid. Nederlandse bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen. Wij roepen hen dan ook op om snel hun keten op te schonen en een sociaal gezicht te laten zien door hulp te bieden aan kinderen en hun families in Jharkhand/Bihar’, aldus directeur Albert Jaap van Santbrink van Terre des Hommes. ‘En als bedrijven geen haast maken, dan moet de overheid ingrijpen’.

Ondanks duidelijke richtlijnen van zowel VN als OESO voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, ontbreekt het aan monitoring en sancties. Daarom zou Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerkingdue diligence voor bedrijven verplicht moeten stellen, vindt Terre des Hommes. Ook consumenten kunnen vanaf vandaag de Minister hiertoe oproepen via de petitie op de website van Terre des Hommes. Tenslotte maant Terre des Hommes de Sociaal-Economische Raad (SER), die het kabinet en parlement adviseert over internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen, de druk op te voeren bij betrokken partijen om kinderarbeid in het algemeen en die in de mica-industrie in het bijzonder, met prioriteit aan te pakken.

Lees de toespraak van Mariëtte Hamer bij de overhandiging het onderzoeksrapport ‘Beauty and the beast; child labour in India for sparkling cars and cosmetics’, van Terres des Hommes