Veel Nederlandse bedrijven lijden onder de coronacrisis. De meeste bedrijven verwachten echter binnen een jaar financieel herstel. Enerzijds is de coronacrisis een aanjager van innovatie: bedrijven zetten in op thuiswerken, het digitaliseren van processen en het introduceren van nieuwe verdienmodellen. Anderzijds is er nu aanzienlijk minder aandacht voor duurzaamheidsthema’s en verkorting van waardeketens. Ook is een op de vier bedrijven afhankelijk van overheidssteun en een even groot deel van de bedrijven kort op salarissen. Dit blijkt uit een tussenrapportage van de Nederlandse Innovatie Monitor 2020, die is uitgevoerd onder regie van Henk Volberda, hoogleraar Strategisch Management en Innovatie aan de UvA.

“Bedrijven zeiden dat ze die milieuwinst wilden vasthouden, maar duurzaamheid staat bij veel van de mensen die wij hebben ondervraagd op een laag pitje,” zegt de hoogleraar in Het Parool. Ze richten zich vooral op de korte termijn. “Eerst die crisis overleven, de rest komt later wel.”

De voornaamste bevindingen met betrekking tot de coronacrisis zijn:

  • Het merendeel van de ondervraagde bedrijven verwacht binnen een jaar financieel herstel van de coronacrisis – de helft van de bedrijven zelfs binnen een half jaar;
  • Bedrijven verschillen sterk in hun verwachting over de duur van de coronacrisis. Met name tussen branches zijn er sterke verschillen in de verwachtingen over de duur van de coronacrisis;
  • De coronacrisis is een aanjager van innovatie: bedrijven zetten massaal in op thuiswerken, versnelde digitalisering en nieuwe businessmodellen;
  • De aandacht voor duurzaamheidsthema’s neemt slechts beperkt toe en veel bedrijven geven aan niet op zoek te zijn naar kortere waardeketens;
  • Ongeveer een kwart van de bedrijven kort op de salarissen, voornamelijk op die van leidinggevenden;
  • Een op de vier bedrijven zegt door de uitbraak van de coronacrisis afhankelijk te zijn geworden van steun van de overheid.

V-vormige crisis

‘De coronacrisis laat diepe sporen achter bij het Nederlandse bedrijfsleven’, vertelt Volberda. ‘Sommige sectoren en met name oude bedrijven zijn harder geraakt dan andere. Toch heeft het een enorme boost gegeven aan thuiswerken, digitalisering van processen en nieuwe online businessmodellen. Helaas krijgen duurzaamheidthema’s minder prioriteit. De meerderheid van de bedrijven gaat uit van een zogenoemde V-vormige crisis die voor maart 2021 achter de rug is.’

Over de Nederlandse Innovatie Monitor 2020

De Nederlandse Innovatie Monitor 2020 geldt als een van de grootste jaarlijkse surveyonderzoeken naar innovatie in Nederland. De monitor is een initiatief van het Amsterdam Centre for Business Innovation van de Amsterdam Business School (ABS) van de UvA. SEO Economisch Onderzoek zet de monitor uit en voert het onderzoek uit, onder regie van Henk Volberda. Volberda is als hoogleraar Strategisch Management en Innovatie verbonden aan de ABS en is tevens directeur van het Amsterdam Centre for Business Innovation.

Meer dan 10.000 organisaties in Nederland zijn benaderd om deel te nemen aan de monitor. Uiteindelijk hebben circa 800 deelnemers, vooral senior managers, uit een breed scala van sectoren deelgenomen aan het onderzoek. De data die ten grondslag liggen aan de gepresenteerde bevindingen, zijn verzameld tussen half mei en eind juni. De uitkomsten van de volledige Nederlandse Innovatie Monitor 2020 worden 19 oktober gepubliceerd.