Die boodschap weerklonk donderdag tijdens een bijeenkomst over maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) in Ede. Zowel voormalig premier Ruud Lubbers, nu voorzitter van de ECN in Petten, als ABN-AMRO-topman Herman Mulder vindt dat er in korte tijd in Nederland veel is veranderd ten gunste van het verantwoord ondernemen. Maar nog niet genoeg. Nederland moet voorop lopen in duurzaamheidsinvesteringen. “Een versnelling is nodig, anders wordt het een ramp”, aldus Lubbers.
In 1998 kreeg het bestuur van ABN-AMRO een brief van Milieudefensie. Graag wilden de vertegenwoordigers van deze organisatie de daarbij behorende handtekeningen mét een toelichting persoonlijk overhandigen. “Het ging om een totaal foute lening in West-Irian. We moesten deze mensen wel ontvangen, want de handtekeningen waren van onze klanten.” De directeur-generaal Group Risk Management van de bank, Herman Mulder, glimlacht als hij aan deze gebeurtenis terugdenkt.
Hij was zelf de klos. “Ik was de jongste in de raad van bestuur en tevens min of meer eerstverantwoordelijke. We hebben deze mensen, die voor het eerst ons bankgebouw betraden, ontvangen en hen aangehoord. Twee en een halve maand daarna hebben we het boetekleed aangetrokken, gezegd dat we het foute krediet wilden verkopen en gevraagd of we met Milieudefensie informeel over onze strategie konden overleggen.” De twee laatste voorstellen werden door de organisatie resoluut van de hand gewezen.
Anno 2006 is de situatie volgens Mulder compleet veranderd. “Wij hebben nu wel een dialoog met de samenleving, luisteren beter en zijn in acht jaar tijd omgegaan van waardevernietiging naar waardecreatie.”
Trots toont hij de top vijf van de op duurzaamheidsgebied best presterende Nederlandse bedrijven. Zijn bank staat op de derde plaats, voorafgegaan door Philips en DSM en op de voet gevolgd door de Rabobank en Akzo Nobel. Het Nederlandse bedrijfsleven presteert volgens hem, in vergelijking met anderen, heel goed. “Maar het kan beter.” Dat is ook nodig, gezien de sterk groeiende behoefte aan energie en de groei-explosie van de economieën in landen als China en India. “De afgelopen veertig jaar gingen snel, maar de komende veertig zullen nog sneller gaan”, zo waarschuwt de topman van de bank.
Lubbers laat een soortgelijk geluid horen. Van hem mag ook de samenleving wel wat fanatieker reageren op duurzaamheidsvraagstukken. De groei van China vraagt erom. “Ethisch gezien is er geen reden om andere landen te onthouden wat ik mezelf gun”, aldus de voormalige hoge commissaris voor de vluchtelingen bij de VN. Hij is niet somber over de toekomst. “China verkeert nu in milieutechnisch opzicht in de fase waarin wij ons in Rijnmond in de jaren zestig bevonden. Toen kon je ook een foto ontwikkelen door ‘m door het Maaswater te halen. Echt waar. Maar ze leren in Azië sneller dan wij.”
De president-directeur van ExxonMobil Benelux, Joost van Roost, is wat minder optimistisch. De energiebehoefte stijgt de komende 25 jaar met ongeveer de helft. De duurzame oplossingen van zijn bedrijf zijn noodgedwongen beperkt, zo blijkt uit zijn betoog. De toename van de uitstoot van CO2 gaat daarom onverminderd door. Fossiele bronnen zijn onmisbaar omdat zaken als zonne-, wind- en kernenergie en biomassa ofwel de vraag niet kunnen bijbenen ofwel ontoereikend zijn. “Dat is een spagaat”, zo geeft hij toe.