De vragen:
1
Hebt u kennisgenomen van het rapport Ã??The Missing Piece of the Puzzle: Caste Discrimination and the
Conflict in NepalÃ?? van het Center for Human Rights and Global Justice (CHRGJ)?1
2
Deelt u de visie uit het rapport dat kastendiscriminatie een belangrijke oorzaak is van het conflict in Nepal, maar dat met name Ã??kastelozenÃ?? (Dalits), in het bijzonder vrouwen, hiervan het slachtoffer zijn?
3
Wat doen het Nederlandse consulaat te Kathmandu en de Nederlandse ambassade in New Delhi om kastendiscriminatie als mensenrechtenissue aan de orde te stellen bij respectievelijk de Nepalese
en de Indiase regering?
4
Welke prioriteit heeft de discriminatie van kastelozen als mensenrechtenissue in projecten en programma’s van onder andere de SNV Nepal, de Europese Unie, de Asian Development Bank2, de Wereldbank3, UNICEF, UNDP en andere VN-organisaties? En in politieke, culturele, economische en ontwikkelingsrelaties met landen, in het bijzonder in Azië en Afrika, waar dit probleem zich voordoet?4
5
Wat gaat de Nederlandse regering doen met de aanbevelingen uit de zogenoemde Kathmandu Dalit Declaration, die tijdens de brede Ã??International Consultation on Caste-based DiscriminationÃ?? eind 2004 is aangenomen?5
6
Welke bijdrage gaat de Nederlandse regering leveren om het werk van de twee Speciale Rapporteurs die de
VN-Mensenrechtencommissie in april jl. heeft aangewezen voor het verrichten van grondig onderzoek naar kastendiscriminatie en het formuleren van richtlijnen ter bestrijding daarvan, succesvol te doen zijn?6
7
Kunt u een overzicht geven van (mede) door Nederland gesteunde initiatieven en programma’s die de bestrijding van discriminatie van kastelozen hoge prioriteit geven?
8
Welke concrete maatregelen neemt de Nederlandse regering om ervoor te zorgen dat de Millenniumdoelen óók bij kastelozen worden gerealiseerd in (mede) door Nederland gefinancierde programma’s? Hoe wordt in het bijzonder het Millenniumdoel Ã??halvering van armoedeÃ?? voor deze groep gemeten?
9
Bent u bekend met de door het International Dalit Solidarity Network geformuleerde zogenoemde Ambedkar Principles? Welke maatregelen kunt u nemen om te bevorderen dat deze Ambedkar Principles in het kader van het maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)-beleid door Nederlandse bedrijven in de praktijk
worden gebracht?6

Antwoord
Antwoord van minister Bot (Buitenlandse Zaken), mede namens de minister voor Ontwikkelingssamenwerking. (Ontvangen 3 oktober 2005)

1
Ja.
2
De achtergronden van het conflict in Nepal zijn complex en hebben politieke en sociaal-economische elementen. De problematiek van kastendiscriminatie speelt daar zeker een rol bij.
Dalits en Dalit-vrouwen in het bijzonder zijn als achtergestelde, kwetsbare groep ernstig getroffen door het conflict.
3
Nederland heeft in Nepal geen beroepsvertegenwoordiging. Het consulaat in Kathmandu staat onder leiding van een honorair consul en heeft als zodanig een beperkt mandaat dat zich hoofdzakelijk richt op consulaire dienstverlening. Daarnaast is het bilaterale ontwikkelingssamenwerkingsprogramma met Nepal medio 2004
overgedragen aan SNV. De Nederlandse contacten met de Nepalese overheid zijn derhalve
beperkt. In contacten tussen vertegenwoordigers van EU-lidstaten in Kathmandu en de Nepalese overheid en in EU-verklaringen wordt regelmatig aandacht gevraagd voor de mensenrechtensituatie in Nepal,
die na de machtsovername door koning Gyanendra op 1 februari jl. in het algemeen ernstig is verslechterd.
In India is in 2003, zij het moeizaam, een mensenrechtendialoog tussen de EU-ambassadeurs en de Indiase
overheid op gang gekomen. Tijdens deze dialoog is de belangstelling aan Indiase zijde echter voornamelijk
gericht op overleg en samenwerking in multilaterale fora. Bilaterale onderwerpen, zoals discriminatie van
kastelozen, komen nog nauwelijks aan de orde.
4
De onderwerpen gender, sociale inclusie en etnische minderheden zijn onderdeel van de programma’s van
SNV op nationaal en lokaal niveau. SNV doet thans onderzoek naar de sociaal-economische positie van
Madhesi dalits en een voorstel, gericht op verbetering van hun positie, is in ontwikkeling. Ook bij de
ADB en UNICEF (via het Ã??Decentralized Children and Women Development ProgrammeÃ??) staat
sociale inclusie hoog op de agenda. De Europese Unie heeft via het Europees Initiatief voor Democratie
en Mensenrechten (EIDHR) projecten geselecteerd in Nepal en Zuid-Azië die gericht zijn op concrete
verbetering van de situatie van Dalits. De Wereldbank heeft een omvangrijke studie uitgevoerd naar
sociale inclusie in Nepal. Dit rapport Ã??Citizens with(out) RightsÃ?? moet nog worden uitgebracht. Ook in het
Ã??Poverty Reduction Strategy PaperÃ?? (PRSP) van Nepal wordt aandacht besteed aan sociale inclusie, met het
doel arme en gemarginaliseerde groepen te bereiken met gerichte ontwikkelingsprogramma’s.
5
De Nederlandse regering heeft kennis genomen van de Kathmandu Dalit Declaration. Nederland zal zich ook dit jaar sterk maken voor veroordeling van kastendiscriminatie in de EU-toespraak met betrekking tot
discriminatie tijdens de Derde Commissie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
6
De Nederlandse regering heeft zich in april jl. ingespannen voor aanname van de MRC-resolutie die de
benoeming van de twee Speciale Rapporteurs accordeert. In die resolutie wordt de Speciale
Rapporteurs opgedragen in het kader van hun onderzoek een vragenlijst op te stellen en die ter beantwoording te sturen aan onder meer regeringen, NGO’s en relevante VN-organen. De
Nederlandse regering zal, na ontvangst van deze vragenlijst, de beantwoording ervan voortvarend ter
hand nemen.
7 en 8
Zoals in antwoord op vraag 3 werd aangegeven, heeft Nederland geen bilateraal ontwikkelingssamenwerkingsprogramma meer in Nepal. Ook in India zal dit programma eind 2005 zijn afgebouwd. Wel steunt Nederland via de Europese Commissie het in mijn antwoord op vraag 4 genoemde Europees Initiatief voor Democratie en Mensenrechten (EIDHR).
9
Ja, de Ambedkar Principles zijn mij bekend. Deze landenspecifieke richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen worden door de EVD onder de aandacht van Nederlandse bedrijven gebracht die informeren naar ondernemen in Nepal. In het algemeen geldt dat de Nederlandse regering verwacht dat bedrijven conform de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen over
de grens. Het Nationaal Contact Punt (NCP) stimuleert actief de naleving van de richtlijnen. Organisaties of
individuen die menen dat Nederlandse bedrijven niet conform de richtlijnen handelen, kunnen dit
voorleggen aan het NCP. Indien nodig kan het NCP met een eigen verklaring naar buiten treden.