ESG, ofwel rapporteren over milieu, sociale gevolgen en zakelijk gedrag, kan zo veelomvattend en overweldigend zijn dat je hoofd op ‘tilt’  slaat. Waar moet je beginnen en hoe pak je het effectief aan? Die vraag stond centraal op de tweede ESG Summit die Allios organiseerde op 29 september jl.

Niels van Geenhuizen nam de deelnemers mee in duurzaamheidsaanpak van CSU, Tzorg en Zizo. Met 28.000 werknemers één van de grootste schoonmaakbedrijven van Nederland. ‘Fris in je Werk’ is een succesvolle aanpak die werknemers mentaal, fysiek en financieel steunt. Zo is binnen 24 uur een fysiotherapeut beschikbaar bij fysieke klachten en wordt direct een financieel coach ingeschakeld bij loonbeslag. CSU integreert ecologische, sociale en governance factoren in het dagelijks werk. Ze heeft geen aparte duurzaamheidsafdeling maar klimaatpositiviteit is een verantwoordelijkheid van iedereen. Van hoog tot laag in de organisatie. Met meet- en stuurinformatie voor zowel de klant als ook per afdeling. Reduceren is meten, weten en communiceren aldus Van Geenhuizen.

Sharon van Ede van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) liet een kritisch geluid horen. Met de Europese Green Deal als katalysator (de ambitie om netto CO2 emissies in 2050 naar nul te brengen) komt veel wetgeving op ons af. Helaas loopt deze wetgeving vaak achter op de maatschappelijke ontwikkelingen. Goed bestuur met een heldere governing purpose, stakeholder engagement en overzicht van risico’s en kansen vormen een kompas wat ons door de transities heen moet leiden. Ethiek is hierbij vaak een onderbelichte factor. Ethiek is echter nuttig want regelgeving kan kwade bijwerkingen hebben. Van Ede roept financiële dienstverleners op om een ethische infrastructuur in te richten waarbij voldoen aan de wet- en regelgeving de ondergrens is. Deze infrastructuur faciliteert een zorgvuldig en herleidbaar moreel besluitvormingsproces voor lastige vraagstukken. Bij deze infrastructuur kun je denken aan formele afspraken zoals een gedragscode en culturele aspecten zoals rolmodellen binnen een organisatie  en de ‘tone at the-top’ van bestuurders. Of aan een commissie ethiek en een vertrouwenspersoon voor laagdrempelig melden van ongewenst gedrag.

Wat klimaatverandering doet met ons gedrag was het onderwerp waar Paulien Schuurman (De Nederlandse Bank) op inzoomde. ‘Kenmerk van klimaat gerelateerde risico’s is dat ze vaak abstract zijn, onzeker en onduidelijk’, aldus Schuurman. Ze gebeuren stapsgewijs over lange tijd en vragen om collectieve actie (het is groter dan jezelf). Vanuit ons gedrag hebben we juist behoefte aan duidelijkheid, zekerheid, behoud van status quo en zijn we veelal gericht op vermijden van verlies. Gevolg? Verlamming of we stellen actie uit. Hoe voorkomen we dat? Volgens Schuurman door nieuwsgierig te zijn, nieuwe informatie en andere perspectieven binnen te halen. Door te zorgen voor het uitdagen van de status quo en het organiseren van tegengeluid. Het vraagt lef om korte-termijn-pijn-lang-geluk keuzes te durven maken. ‘Good practices om duurzaamheidsrisico’s effectief te kunnen beheersen hebben gemeen dat ze duurzaamheidsrisico’s meenemen in alle kernprocessen’ , aldus collega Michelle Ummels (DNB). Wanneer je op tijd actie onderneemt kunnen de risico’s veranderen in kansen.

Voor Jan Huijgen (ook wel boer Jan) is duurzaamheid boeren zoals zijn grootvader dat deed. Circulair, lokaal en met zorg voor mens en dier. Dat vraagt om een andere mentaliteit. Zoom eens wat vaker uit, denk ruimer en begin gewoon zegt Huijgen. Leg nieuwe verbindingen, heb lef en werk aan je IDG (Inner Development Goals).

Wouter Huisman van Van Lanschot Kempen geeft eerlijk toe dat de recente wetgeving als katalysator gewerkt heeft voor de ontwikkeling van de ESG Data Infrastructuur van de bank, ondanks dat duurzaamheid altijd al hoog op de agenda stond bij deze gespecialiseerde wealth manager. ‘Al in een vroeg stadium werd duidelijk dat een centrale verwerking en calculatie van ESG data de ontbrekende schakel was in de IT architectuur’, aldus Huisman. De zelf ontwikkelde ESG component kreeg de interne naam ‘Green Egg’. Inmiddels is Van Lanschot Kempen in staat om de verplichte rapportages voor al haar klanten volledig automatisch uit te voeren. Onderweg zijn veel uitdagingen opgelost zoals matching van brondata uit meerdere bronnen, aggregatie van instrument naar bedrijven en informatie op basis van look-through door fondsen tot op het niveau van bedrijven. Zijn belangrijkste leerpunten zijn dat een goede naam voor je IT product helpt in herkenning en omarming van het dataconcept door de organisatie, dat het noodzakelijk is om te werken vanuit een heldere data architectuur, dat de grote hoeveelheid ESG data forse eisen stelt aan het bestuur van je organisatie en dat sustainability een nieuwe waardeketen in je bedrijf is.

Zo kregen we vijf antwoorden op de vraag: waar begin je? Met een praktisch meetbaar beleid voor je kernactiviteit, met een ethische infrastructuur, met nieuwsgierigheid, door in- en uit te zoomen en met een heldere ESG data-architectuur.

Mocht je meer willen weten of juist aan het begin staan van je eigen duurzaamheidstransitie. Schrijf je dan hier in voor onze ‘Masterclass: ESG in One-Day’. In 1 dag ben je op de hoogte van achtergrond, wetgeving en belangrijkste ontwikkelingen en krijg je praktische handvaten om dit toe te passen in je organisatie en je persoonlijk leven. De masterclass krijgt van cursisten dan ook een dikke 8.

Auteurs:

Anthony van der Wel (foto), interim ESG-FinTech manager en managing partner van de Allios community

Paul van Ruiten, trainer en consultant op gebied van ESG en duurzaamheid voor middelgrote ondernemingen.