In Amsterdam Zuidoost wordt vanaf eind 2021 voedselafval van bedrijven, waaronder de Johan Cruijff ArenA en de wekelijkse markten in Zuidoost, opgehaald en omgezet in lokale groene energie en organische meststoffen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een lokale ‘biovergister’ van The Waste Transformers die gekoppeld wordt aan de ArenA. Het voedselafval wordt opgehaald en verwerkt door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Om dit project mogelijk te maken, ondertekenden de gemeente Amsterdam, Royal HaskoningDHV, The Waste Transformers en de Johan Cruijff ArenA hierover een samenwerkingscontract. Door gebruik te maken van de Waste Transformer wordt de ArenA het eerste voetbalstadion wereldwijd dat deels draait op zelf lokaal opgewekte energie uit niet consumeerbaar voedselafval uit de buurt en waar (in een testomgeving) de grasmat zal groeien op herwonnen organische meststoffen.
Op dit moment worden grote hoeveelheden voedselafval bij organisaties in Amsterdam Zuidoost door verschillende afvaldiensten ingezameld en vervoerd naar andere plekken ver buiten Amsterdam, soms tot wel 260 kilometer buiten de stad. Deze reststromen van bedrijfskantines, het stadion, de markten en andere horecabedrijven bevatten veel nutriënten die beperkt worden hergebruikt en het transport veroorzaakt veel CO2 uitstoot. Wanneer voedselafval niet optimaal verwerkt wordt, produceert dit rottende afval methaan, een gas die 23 keer sterker is dan CO2 en een ‘warme deken’ legt om de aarde, het bekende broeikaseffect.
Het is een bijzondere en creatieve samenwerking. De Gemeente Amsterdam, vraagt haar opdrachtnemers een bijdrage te leveren aan de arbeidsparticipatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, of aan een andere sociale opgave in de stad, ook wel een SROI verplichting. Royal HaskoningDHV, als opdrachtnemer van de gemeente, draagt financieel bij aan dit bijzondere project in Amsterdam Zuidoost waardoor Pantar hun medewerkers kan inzetten en begeleiden. Met deze innovatie worden er sociale banen gecreëerd en is dit het eerste project dat start in het living lab voor de Donut Economie in ArenAPoort en Amsterdam Zuidoost. Een primeur met een grote duurzame en sociale rand.
Van voedselafval naar lokale energie
In de Waste Transformer wordt het voedselafval vergist, de biomethaan die ontstaat wordt hierin opgevangen en omgezet in lokale energie voor de Johan Cruijff ArenA. Warmte komt vrij bij het omzetten van biomethaan in elektriciteit. Deze warmte wordt met een techniek omgezet in koude om dataservers die in de ArenA staan te koelen. Niet alleen wordt het voedselafval hoogwaardig circulair verwerkt, ook wordt er maatschappelijk draagvlak gecreëerd, door iconische bedrijven in Zuidoost, maar ook door de marktkooplui te betrekken die geïnformeerd worden door afvalcoaches zodat de Waste Transformer onderdeel wordt van de samenleving in Zuidoost. Dit is belangrijk omdat er meer publiek besef moeten komen dat het verkeerd weggooien van voedselafval veel sterker bijdraagt aan de opwarming van de aarde dan het bekendere milieuprobleem van plastic afval.
Donuteconomie
Amsterdam heeft in 2020 de ‘Donut Economie’ van de Britse econoom Kate Raworth omarmd. Uitgangspunt van de Donut Economie is dat economische ontwikkeling binnen de grenzen van de planeet en de samenleving blijven en bijdragen aan een duurzame en sociale stad. Zuidoost wil als eerste stadsdeel een ‘living lab’ worden van de donuteconomie. Met de Waste Transformer is dit het eerste project dat binnen die ambitie past: er worden sociale banen gecreëerd voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en het draagt bij aan de verduurzaming van Zuidoost. Uiteindelijk moet deze innovatie ook in andere stadsdelen en buiten Amsterdam navolging krijgen.