Het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) bestaat deze maand tien jaar en viert zijn verjaardag op 25 januari a.s. met een Nationaal Verpakkingsdebat. Onder andere staatssecretaris Vivianne Heijnen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en oud-politicus Diederik Samsom – van het kabinet van Eurocommissaris Frans Timmermans – zijn hierbij aanwezig. “Wij merken dat bij het bedrijfsleven grote behoefte is aan eenduidigheid en stroomlijning van de verpakkingstransitie. Europese en nationale wet- en regelgeving spelen daarin een steeds belangrijkere rol”, zegt KIDV-directeur Chris Bruijnes in de aanloop naar het debat.

“Met de implementatie van de SUP-richtlijn over kunststof wegwerpverpakkingen en de aankondiging van een nieuwe Europese verpakkingsverordening, de Packaging and Packaging Waste Regulation, komen veel veranderingen op het bedrijfsleven af”, stelt Bruijnes. “De uitbreiding van de producentenverantwoordelijkheid betekent veel voor bedrijven. In het debat werpen we de vraag op hoe producenten en importeurs hun wettelijke verantwoordelijkheid in concrete verbeteringen kunnen omzetten en wat ze daarbij van de overheid kunnen verwachten. Wie neemt de regie en hoe voorkomen we dat al te strikte wetgeving de ruimte voor innovatie beknot?”

Er zijn nog altijd genoeg uitdagingen in de verpakkingsketen, aldus Bruijnes, sinds vijf jaar directeur van het KIDV. De oprichting van het kennisinstituut werd op 27 juni 2012 officieel aangekondigd in de Raamovereenkomst Verpakkingen 2013-2022. In artikel 4 wordt gesproken van ‘een op te richten onafhankelijk en deskundig kennisinstituut, waaraan wetenschappers en vertegenwoordigers van de rijksoverheid, gemeenten en het verpakkend bedrijfsleven deelnemen’. Bruijnes zegt dat hij vol trots op de eerste tien jaar KIDV terugkijkt. “We zien dat steeds meer bedrijven duurzamer verpakken en daar dragen wij ons steentje aan bij. We zijn er nog lang niet, maar de koers is duidelijk: we moeten en willen dóór.”

Naar een nieuwe tijd

Het KIDV-team helpt bedrijven met kennis, advies en tools, zoals de Recyclechecks. “Daar zijn we voor opgericht en dat blijven we doen. We willen naar een nieuwe tijd, waarin verpakkingen op geen enkele manier nog negatieve impact hebben op mens en milieu”, aldus Bruijnes. Twee jaar geleden publiceerde het KIDV The State of Sustainable Packaging, waarin de route naar een duurzame verpakkingsketen is opgeschreven. Bruijnes: “Dat is geen korte of gemakkelijke weg. Wij horen vaak dat ‘we’ verpakkingen en alle vraagstukken daaromheen zo simpel en eenvoudig mogelijk moeten maken. Maar de praktijk is weerbarstig en complex, de wet- en regelgeving ingewikkeld. De maatschappelijke druk – met name op plastic verpakkingen – neemt sterk toe en consumenten zijn terecht kritisch op green washing.”

Volgens de KIDV-directeur is het zaak om niet mee te drijven in emoties, maar structureel en feitelijk te blijven werken aan het sluiten van kringlopen van bestaande materialen. “We staan voor de uitdaging om nieuwe oplossingen te vinden om ongewenste lekstromen naar het milieu te voorkomen”, stelt Bruijnes. “In de afgelopen tien jaar is bewezen dat we door samenwerking en innovatie ver kunnen komen. In 2013 werd in boardrooms van bedrijven niet of nauwelijks over verpakkingen gesproken; veelal voerden marketing en sales de regie over nieuwe producten en hun verpakkingen. Dit is veranderd, mede onder invloed van de maatschappelijke druk, nieuwe wetgeving en kritische consumenten. Branches en bedrijven kwamen in beweging. Nu wil iedereen honderd procent recyclebare, herbruikbare of circulaire verpakkingen.”

“We moeten méér en sneller stappen maken. Innovatie is hiervoor noodzakelijk. Behalve dat we bedrijven blijven adviseren en ondersteunen, willen wij ze in de komende tijd vooral ook uitdagen om meer snelheid te maken én innovaties op te pakken. Daar staan ze niet alleen voor. Binnen en buiten de verpakkingsketen is er veel samenwerking om die keten verder te sluiten. Het Afvalfonds Verpakkingen geeft uitvoering aan de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid, samen met het KIDV, Nedvang, Nederland Schoon en Statiegeld Nederland. Vanuit hun eigen rol investeren zij allemaal, samen met gemeenten en de recyclingindustrie, in innovatieve samenwerking en een collectieve, marktgerichte aanpak.”

Nationaal Verpakkingsdebat

Op woensdagmiddag 25 januari a.s. houdt het KIDV in het Haagse conferentiecentrum Amare het Nationaal Verpakkingsdebat, onder leiding van voormalig NOS-correspondent Wouter Kurpershoek. Hier worden actuele thema’s en dilemma’s in duurzaam verpakken vanuit verschillende invalshoeken belicht. “We hebben de overheid en het bedrijfsleven aan tafel, maar ook andere stakeholders binnen en buiten de verpakkingsketen bieden wij een podium”, aldus Bruijnes. De bijeenkomst is met ruim 250 deelnemers al volgeboekt, maar het programma is ook online te volgen. Aanmelden hiervoor kan nog op de website van het KIDV. Daar is ook het volledige programma te bekijken.

Klik hier voor een historisch overzicht van 10 jaar KIDV.

Foto: Guus Schoonewille